In dit artikel vind je antwoorden op al je vragen over bedrijfscatering en lees je meer over de actuele trends en het nieuws rondom bedrijfscatering.
Navigeer snel naar deze onderwerpen:
- Trends in bedrijfscatering
- Het effect van corona
- Nudging
- Uitbesteden en contractmanagement
- Gezonde bedrijfscatering
- Duurzame catering
- Koffie
Bedrijfscatering: wie zijn de grootste cateraars in Nederland?
Kijk hier voor een overzicht van de 25 grootste cateringbedrijven in ons land.
Wat zijn de trends in bedrijfscatering?
De wereld van eten en drinken verandert snel. En bedrijfscatering verandert net zo snel mee. In het artikel 'Trends catering 2022: plantaardig wordt het nieuwe normaal' geeft Natascha Kooiman van adviesbureau Smaackmakers haar visie op een aantal trends, zoals:
- De overgang naar meer plantaardig voedsel.
- De zoektocht naar een alternatief voor mono,
- Lokaal 2.0 en
- De blur tussen horeca en catering.
Vier jaar geleden publiceerden we het overzicht ‘Trends catering 2020’ met de zaken op het gebied van eten en drinken in de werkomgeving die toen gingen spelen :
- Duurzaamheid
- Stijging van de kosten
- 'Doe maar gewoon'
- Technologie
- Multi tenant gebouwen
- Gezondheid
Onbemande minimarket
Ook onbemande minimarkets op kantoren maken hun opmars. Facto sprak met DHL en Cirex die onlangs zijn overgestapt van een traditioneel bedrijfsrestaurant naar een onbemande minimarkt.
Lees hier hun ervaringen: Geen bedrijfsrestaurant maar onbemande minimarkt bij DHL en Cirex >>
De gemeente Alkmaar is een samenwerking gestart met lokale foodondernemers op basis van hun zelf ontwikkelde Grab & Go-concept. Zij hebben geen uitgebreid cateringcontract meer en geen eigen bedrijfsrestaurant. Lees hier wat de voor- en nadelen van het Grab & Go-concept zijn.
Lees hier meer over de totstandkoming van het Grab & Go-concept bij gemeente Alkmaar >>
Visie op catering
Hoe kun je catering inzetten om je bedrijfsdoelstellingen te realiseren? Wat zijn de 3 belangrijkste onderdelen van een succesvol cateringconcept? Wat zijn de belangrijkste elementen van gezonde catering? Hoe ziet de bedrijfscatering er uit in 2025? We vroegen het aan 10 specialisten, zij gaven hun visie op catering.
Het effect van corona op contractcatering
De branche van contract- en bedrijfscatering is door Covid-19 veranderd. Cateraars worden geconfronteerd met 70 tot 80% minder omzet en ontkomen niet aan gedwongen reorganisatie van het personeelsbestand. En menig cateringcontract komt op losse schroeven te staan vanwege (financiële) discussies met opdrachtgevers. Gelijktijdig is er toenemende concurrentie van bezorgplatforms en nieuwe toetreders in de markt met grab & go-concepten en lean-&-mean-verdienmodellen.
Hoe nu verder? Catering-experts Tijmen Snel en Michiel van Noort geven in hun artikel Covid-19 zet cateringcontracten flink onder druk, wat nu? antwoord op deze vraag.
Bedrijfscatering post-corona
Nu de kantoren langzaam weer opengaan en meerdere organisaties overstappen op hybride werken komt de vraag op tafel wat deze veranderingen betekenen voor de bedrijfscatering. Facto stelde vijf vragen aan acht catering-experts over catering post-corona. De verschillende visies worden de komende weken gepubliceerd, zie hieronder het overzicht.
Facto-artikelenreeks: 8 visies op catering post-corona:
- Joost Homminga - lloff: 'Gasten zijn bereid meer te besteden omdat het verwennerij wordt'
- Pieter van de Graaf - The Food Office: 'Eten en drinken zal niet dé reden zijn om naar kantoor te gaan'
- Maurits Tofohr - Enbiun: 'Stilstaan is simpelweg geen optie voor cateraars'
- Priscilla Hendriks - Cirfood: 'Het moet een feestje worden als je wel op kantoor bent'
- Simone Jansen - Sodexo: 'Opdrachtgevers kunnen cateraars helpen door ze uit te dagen en vrijheid te gunnen’
- Mariëlle Hintzen - HTC Advies: 'De tijd van ‘one size fits all’ is voorbij'
- Rob Heijink en Juul van 't Hooft - Rijksoverheid: ‘Catering raakt steeds meer verweven met andere facilitaire activiteiten’
- Bianca Wester - Wester & Van Doorn: ‘Mooi als creativiteit van cateraar en durf van opdrachtgever samenkomen’
Nudging in het bedrijfsrestaurant
Werknemers maken niet automatisch gezonde keuzes, maar werkgevers hebben steeds vaker oog voor gezonde voeding in het bedrijfsrestaurant. Uit onderzoek van de Vrije Universiteit (eind februari 2018 gepresenteerd) is gebleken dat nudging - strategieën om het kiezen van gezondere voeding te stimuleren - effect hebben. Lees er hier meer over.
Maar let op: nudging werkt niet altijd! Uit promotie-onderzoek van dr. Tina Venema (Universiteit Utrecht) bleek dat de voorkeuren van mensen een belangrijke randvoorwaarde vormen voor de invloed die een nudge heeft op de beslissing. Eigenlijk werkt een nudge alleen bij mensen die geen sterke mening of voorkeur hebben.
Help! Er komen minder bezoekers naar het bedrijfsrestaurant
Als het aantal bezoekers aan het bedrijfsrestaurant daalt komen twee vragen op:
- Wat zijn mogelijk de redenen?
- Wat kun je doen om het bezoekersaantal weer te laten stijgen?
Horeca- en cateringexperts Michiel van Noort en Tijmen Snel van First Mate - Consultancy & Concepts gaan in hun artikel 'Zo zorg je voor meer bezoekers in het bedrijfsrestaurant' uitgebreid in op deze twee vragen. Inclusief praktische oplossingen en een voorbeeld uit de praktijk.
Bedrijfscatering uitbesteden?
Per 1 september 2024 zijn bij het Centrum voor Facilitaire Dienstverlening, de facilitaire dienstverlener voor 45 overheidsorganisaties waaronder de Belastingdienst, de nieuwe contracten catering en drankenvoorziening in werking getreden.
Vitam/JDE koos als winnaar van de aanbesteding voor perceel Noordoost (onder andere Apeldoorn, Zwolle, Groningen, Assen) en Noordwest (onder andere Amsterdam, Den Haag en Utrecht).
Vermaat/Maas kreeg als nummer twee perceel Zuid (onder andere Rotterdam, Breda, Heerlen, Arnhem, Eindhoven) toebedeeld.
In een interview kijken Gunther Buxtorff, opdrachtgever en Productmanager Ontmoeten en Voeden en adviseur implementatie Iris de Bruin van het CFD terug op het aanbestedingstraject, dat vanaf de eerste voorbereiding in september 2022 zo'n twee jaar in beslag nam.
Enkele bijzonderheden:
➤ Maar liefst 30% van het totaal aantal punten werd toegekend via een belevingstest (mmv 850 medewerkers) en een digitale publieksjury (mmv 1800 medewerkers) .
➤ 1.000 koffiemachines worden vervangen door zo’n 650 nieuwe. Daarnaast komen er in totaal zo’n 350 waterpunten.
➤ Contractduur: zes jaar plus tweemaal een optiejaar (plus evt 2x zes maanden verlenging in verband met de transitie maar nieuwe opdrachtnemer).
➤ De beoordelingsronde, waarbij iedere beoordelaar geheel individueel en zonder overleg met anderen de inschrijvingen (zo’n 100 pagina’s A4 per stuk) beoordeelde, duurde drie weken.
Gezond eten op het werk staat volop in de belangstelling.
Contractmanagement bedrijfscatering
Het kan ook zo zijn dat je er voor kiest om de bedrijfscatering uit te besteden. Vaak zijn facilitair managers bang om de greep op de dienst te verliezen na uitbesteden. Maar dat hoeft niet. In overleg met het cateringbedrijf bepaalt de opdrachtgever het beleid ten aanzien van het gewenste kwaliteitsniveau, het serviceniveau, de klanttevredenheid, enzovoort. Deze gemaakte afspraken worden - als het goed is - meegenomen in het contract.
Lees hier een aantal tips om contractmanagement voor catering op een hoger plan te brengen.
Kostenstijging bedrijfscatering in 2020
De kosten van catering zijn in 2020 flink gestegen. Cateraars gingen uit van waarschijnlijk gemiddeld een indexering van 9 à 10 procent voor, aldus Roy Odekerken die namens VOC Cateraars een interview gaf aan Facto.
De stijging van loonkosten speelde daarin een rol, maar belangrijk in de prijsstijging waren ook de duurdere grondstoffen voor cateraars en de toegenomen eisen als het gaat om de locatie en de invulling daarvan.
Gezond bedrijfsrestaurant
Gezond eten op het werk staat volop in de belangstelling. Bij het realiseren van een omgeving waarin gezond eten en drinken centraal staat, is het de kunst om niet met het vingertje te wijzen maar vooral te proberen de lunchgast te verleiden tot gezondere keuzes.
Facto heeft twee best practices beschreven van organisaties die gezond eten op het werk zeer serieus nemen en daar veel aandacht aan besteden:
- Gezond eten op werk case 1: het bedrijfsrestaurant van Tata Steel, IJmuiden
Interview met Paul Prins, facility manager Tata Steel. Cateraar: Eurest. - Gezond eten op werk case 2: het bedrijfsrestaurant van Ministerie van VWS en SoZaWe
Interview met o.a. Rob Heijink (categoriemanager catering bij RWS) en Brenda Zech (FM Haaglanden). Cateraar: Albron.
Zie ook de artikelen ‘Een broodje kroket-eter krijg je niet snel aan de quinoa-salade’ en Overstappen naar gezonde catering? ‘Maak de stappen niet te groot’.
Duurzame bedrijfscatering
Eén van de belangrijkste trends op het gebied van bedrijfscatering is duurzaam cateren. Een duurzame catering past binnen het streven naar maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen facility management.
In de professionele bedrijfsvoering van de bedrijfscatering zijn nogal wat verschillen waarneembaar in benaderingswijze en opvattingen van het vakgebied, waardoor de uitwerking in de praktijk niet altijd eenvoudig is.
Koffiedrab
Zie in dit verband overigens ook een nieuwe, circulaire innovatie, namelijk een koffiekopje gemaakt van koffiedrab. Het kopje is winnaar geworden van de Horecava Innovatie Award 2020, in de categorie Concepts & Design.
Composteerbare koffiecapsules zijn hetmeest duurzaam
Als rekening wordt gehouden met zowel materiaalcirculariteit als de uitstoot van broeikasgassen zijn composteerbare capsules de meest duurzame keuze. Dit blijk uit onderzoek van Wageningen University en Research (WUR). Er is echter een valkuil: composteerbare koffiecapsules kunnen momenteel nog niet bij het gescheiden ingezamelde GFT-afval.
Circulaire catering bij gemeente Bergen
Ook interessant: gemeente Bergen is in oktober 2021 overgestapt op een circulair cateringcontract. Facility Manager René Sturing legt in een interview uit hoe die overstap is gemaakt en wat de ervaringen zijn.
Vegetarisch en plantaardig
Ook vegetarische en plantaardige catering past in een duurzaam concept. Om die reden is een van de campusrestaurants van TU Delft overgestapt op volledig vegetarische catering. Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability, legt uit: “TU Delft wil in 2030 CO2-neutraal en circulair zijn. Voedsel bleek de op een na grootste factor van uitstoot, nog voor mobiliteit. Om naar netto nul CO2-emissie te gaan moet het voedselaanbod daarom duurzamer. Een van de oplossingen is een verschuiving van dierlijk naar plantaardig voedsel. Ten opzichte van het oude aanbod van restaurants op de TU Delft zouden vegetarische/veganistische keukens de helft van de uitstoot realiseren. Voor de decaan van Bouwkunde (zelf overigens geen vegetariër) was dit de reden om zijn eigen restaurant volledig vegetarisch te maken.”
Lees hier meer over het vegetarische restaurant bij TU Delft >>
Met nog maar 30% vlees is ook de Universiteit van Amsterdam op weg naar een overwegend plantaardige kantine. Het doel van de UvA is om duurzame foodconcepten aan te bieden die trendy, creatief, lokaal en vernieuwend zijn.
Lees hier meer over de duurzame foodconcepten van de UvA >>
Het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) en Sodexo zijn onlangs een samenwerking aangegaan om duurzaam en gezond eten te stimuleren onder Nederlandse medewerkers. Dit gebeurt aan de hand van de 'Aardig Eten' campagne. De twee bedrijven willen medewerkers op een laagdrempelige manier informeren over hoe je met simpele aanpassingen in het menu de invloed op het milieu kan verkleinen. Hoe dat kan, lees je in dit artikel.
Voedselverspilling tegengaan
Uit onderzoek door Wageningen University & Research (WUR), in samenwerking met cateraars, blijkt dat gemiddeld 22 gram eten en drinken per gast niet wordt opgegeten in bedrijfsrestaurants.
Bij een duurzame aanpak van bedrijfscatering is het belangrijk om de voedselverspilling te reduceren. Daar zijn verschillende mogelijkheden voor.
Neem bijvoorbeeld het systeem Winnow. Het maakt foto’s van weggegooid voedsel in een afvalbak. Na een periode is het systeem in staat de producten automatisch te herkennen, en volgt een rapportage cq terugkoppeling aan de chef. Deze kan vervolgens maatregelen treffen om toekomstige verspilling van etenswaren te voorkomen.
Volgens Jennifer van Dijk, programmamanager VANG Buitenshuis afdeling Circulaire Economie & Afval bij de Rijkswaterstaat, is samenwerking de sleutel tot succes. Daarnaast zouden interventies ook helpen om voedselverspilling tegen te gaan, blijkt uit onderzoek van de RWS.
>> Ook interessant: het artikel Lunchvergaderen? Zo voorkom je voedselverspilling! (juni 2017)
Koffievoorziening op kantoor
Case gemeente Alkmaar
Gemeente Alkmaar is in het najaar 2018 overgestapt van fresh brew-koffie naar verse bonen. Op basis van een rekenmodel werd besloten de koffievoorziening niet meer uit te besteden maar zelf machines aan te schaffen en deze in eigen beheer te onderhouden. Welke afwegingen zijn gemaakt en hoe zat het businessmodel in elkaar?
Aanbesteding warme dranken- en koudwatervoorziening bij de SVB
Op 1 maart 2018 trad het nieuwe contract voor de warme dranken- en koudwatervoorziening bij de Sociale Verzekeringsbank (11 locaties verspreid over het land, ca 3500 medewerkers) in werking. Dorien Sellmeijer en Mark Keijzer van de SVB vertellen in een interview over de achtergronden van de Europese aanbesteding koffie en thee en het belang van de belevingstest als onderdeel van de aanbesteding.
In dit verband ook interessant: Duurzame aanbesteding: winnaar bood toch geen bio-koffie. Het artikel gaat over het Erasmus MC dat afgelopen zomer bekend maakte de opdracht voor het verzorgen van de warme dranken aan Nestlé te willen gunnen. Totdat bleek dat Nestlé tóch geen biologische koffie aanbood. Erasmus MC gunde vervolgens aan de nummer twee. Nestlé legde de kwestie – zonder succes – voor aan de rechter.
Trends in koffie op kantoor
Wat zijn de trends in 2020 als het gaat om koffie op kantoor? Koffie-expert Pieke Abelman zet ze in het artikel Trends koffie op kantoor 2020 op een rij.
Verdiepen
Meer weten over bedrijfscatering? Houd dan het dossier catering op de website van Facto in de gaten. Hierop verschijnt al het laatste nieuws over bedrijfscatering. Verder is er in de vorm van blogs (bijvoorbeeld van Pieter van de Graaf), verdieping, checklists en whitepapers veel meer informatie te vinden over het onderwerp.