“Vanmiddag ga ik met ministers Wiebes en Koolmees in gesprek over een tweede pakket”, aldus de voorzitter van MKB Nederland. “We zitten nog volop in de coronacrisis. Sommige ondernemers bungelen helemaal onderaan. We moeten hen eerst zien te helpen om door deze fase heen te komen. Ik heb daarom nog moeite om de crisis als een ondernemerskans te zien.”
Volgens hem hebben de bestaande noodmaatregelen van het kabinet verbetering nodig. “We hebben nog steeds geen goede oplossing voor seizoenswerk. Een aantal branches (waaronder schoonmaak, red.) komen met hun SBI-codes niet in aanmerking voor de TOGS. Schoonmaakbedrijven hebben hoge personeelskosten, maar veel ondernemers hebben ook machines en gebouwen waarvoor de huur en lease gewoon doorbetaald moeten worden. Met die vaste componenten moeten we ook wat doen. Compenseren voor omzetderving is een richting waar we in moeten denken.”
Referentieomzet NOW pakt slecht uit voor schoonmaakbedrijven
Dergelijke aanpassingen van regelingen moeten volgens Vonhof wel “pragmatisch en praktisch” zijn. “Zodat het niet te ingewikkeld wordt om te controleren.” Piet Adema, voorzitter van OSB, sprong daarop in. “De referentieomzet voor de NOW-regeling is 2019. Dat pakt slecht uit voor schoonmaakbedrijven die begin dit jaar gegroeid zijn en nu meer dan 20 procent daling van de omzet hebben gehad. Dat is een architectonische fout die moet worden gecorrigeerd.” Ook wil Adema dat schoonmaakondernemers over een half jaar of een jaar nog steeds gesteund worden. “We moeten kijken naar hoe we nu al perspectief kunnen bieden.”
Ga ik het nog op tijd halen?
In de setting van een online talkshow leidde Rogier Esselbrugge van OSB het gesprek. Hij wilde van de gasten weten hoe ze de afgelopen periode hadden beleefd. Adema: “Je zag dat ondernemers perspectief kwijtraakten. Onzekerheid over het feit of ze er over drie maanden nog zouden zijn. Ga ik het nog op tijd halen?”
Ondernemers raakten perspectief kwijt en voelden onzekerheid over of ze er over drie maanden nog zouden zijn
Vonhof, ook eigenaar van schoonmaakbedrijf Novon: “Onze klanten worden bikkelhard getroffen. Onderwijs ging dicht, maar recreatie ook. Hun omzet ging naar nul.”
Hele organisatie in het teken van corona
Rob Rommelse, interim directeur van OSB: “Wat als een gek griepje binnenkwam, kreeg ineens een enorme impact. We zijn toen dicht op het vuur gaan zitten en hebben contact met de leden gezocht. Je schiet als het ware in standje actie. In de eerste weken ging het vooral over goede informatie verzamelen en die teruggeven aan de leden. Toen kwamen er ook duizenden vragen. Over contracten die werden opgezegd, over arbeidsvoorwaarden, enzovoorts. We hebben onze hele organisatie in het teken van corona gezet. En onze helpdesk die normaal voor cao-vragen was, hebben we opgeschaald naar zeven medewerkers.”
CSU en Toekomst Schoonmaakbedrijven middenin brandhaard
John van Hoof, voorzitter Raad van Bestuur CSU, en Isolde Huijbregts, HRM-directeur Toekomst Schoonmaakbedrijven, zitten met hun bedrijven middenin brandhaard Brabant. Van Hoof: “Het kwam heel dichtbij. Met vaders en moeders die corona hadden en daarna ook vaders en moeders die overleden. Een medewerker van ons is zelfs overleden. Heftig. Dat heeft een enorme impact. Reden voor ons om extra aandacht te geven aan onze medewerkers in deze onzekere periode. Eigenlijk kun je in zo’n situatie nooit te veel communiceren. Dat terwijl je sommige dingen zelf ook niet weet.” Op het moment van van de uitzending ligt een medewerker van Toekomst Schoonmaakbedrijven op de intensive care. Huijbregts: “We hopen van ganse harte dat dat goed afloopt.”
De kunst is om corona-angst bespreekbaar te maken
Van de ene op de andere dag thuis
Toekomst Schoonmaakbedrijven betrok een corona-expert en zette een helpdesk neer om vragen te beantwoorden. “Je merkte dat schoonmakers angstig werden. Hoe moet ik naar een opdrachtgever reizen? Hoe weet ik dat het daar veilig is? De kunst is om die angst bespreekbaar te maken. Mensen zetten niet voor niets de hakken in het zand.”
Van Hoof: “Voetbalstations, hotels, beurslocaties… Honderden schoonmakers zaten van de één op de andere dag thuis. Terwijl elders in ziekenhuizen en verpleeghuizen intensiever moest worden schoongemaakt. We hebben medewerkers op andere plaatsen kunnen inzetten, met aanvullende opleidingen.” Corona maakt ook creatief, vertelt Van Hoof. Hij liet een sleutel zien om deuren te openen die CSU-medewerkers krijgen en die ook verkocht wordt aan klanten.
Ziekteverzuim verdubbeld
Het ziekteverzuim verdubbelde bij CSU in no time. “Ongekend. Een deel was rechtstreeks coronagerelateerd, maar een deel was ook gewoon angst. Nu zien we een daling in dat ziekteverzuim, maar het is nog steeds hoog.”
Zowel CSU als Toekomst Schoonmaakbedrijven voorzien een daling van twintig procent aan omzet. Van Hoof: “Het hangt erom of we in aanmerking komen voor de NOW-regeling.” Huijbregts: “Dat geldt ook voor ons. We zijn nu aan het kijken voor welke maanden we zouden moeten gaan.”
Andere branches helpen met opstarten
Adema greep ook terug naar het begin van de crisis, waarbij schoonmaak niet als vitaal beroep werd aangemerkt. “We hebben toen meteen aandacht gevraagd voor het belang van schoonmaak bij de politiek en het kabinet. We zijn toen ook een campagne opgestart met de hashtag #SchoonmakersBedankt. Dat heeft er mede voor gezorgd dat we ook vaker werden genoemd, onder andere door onze koning en de minister-president. We zijn met andere branches in contact om hen te helpen de opstart hygiënisch mogelijk te maken. Daarbij leveren we kennis en kunde aan. Schoonmaakondernemers en schoonmaak staan al met al goed op de kaart, ook in Den Haag.” Adema kondigde een nieuwe campagne aan met de hashtag #SchoonMaaktMogelijk.
In september en oktober zul je zien dat andere ondernemers hebben te maken met vraaguitval
Een crisis is niet lineair
Toen schoonmaakbedrijven er bij overheden werden uitgegooid, appte Adema zelf met Rutte. “Dit is zo groot, dit ga ik op die manier bij hem onder de aandacht brengen. Dat heeft geholpen.” Hij constateerde samen met Vonhof dat er meer moet gebeuren voor ondernemers. De mkb-voorzitter: “Een crisis is niet lineair. In september en oktober zul je zien dat andere ondernemers hebben te maken met vraaguitval en het feit dat vergunningen niet worden afgegeven. Deze crisis is niet volgordelijk. Ook hen moet je perspectief bieden.”
Technisch schoonmaak neemt aan belang toe
Van Hoof bracht te berde dat hospitality weliswaar nog steeds belangrijk is in de schoonmaak, maar dat ook technische schoonmaak aan belang toeneemt. “In elk protocol dat ik tegenkom zit een hygiëneparagraaf. Dat is zowel fantastisch als heel erg terecht. We spelen ook een belangrijke rol in het tegengaan van de virusverspreiding.”
De CSU-bestuursvoorzitter pleitte aansluitend voor een waarborg dat vanuit OSB kan worden opgesteld. “Zodat we laten zien met een certificaat dat we er alles aan hebben gedaan om besmetting te voorkomen.” Adema vond dat een mooie suggestie. “We pakken die handschoen op.”
Blijven investeren in personeel
Tot slot riep Vonhof op om toch, ondanks de omstandigheden, te blijven investeren in personeel. “Normaal in crises zijn we laat-cyclisch. Dan worden voorraden afgebouwd, externen eruit gezet en kijken ze daarna naar de facilitaire kosten. Het bijzondere is dat we nu vroeg-cyclisch kunnen anticiperen. We maken als schoonmaakbedrijven mogelijk dat organisaties weer open kunnen. Ik hoop daarom dan ook dat we medewerkers erbij kunnen houden. Investeer in het idee dat schoonmaken een vak is. Maak er beroepskrachten in plaats van bijbanen van. Zodat we uiteindelijk ook de professionaliteit van schoonmaak naar een hoger plan brengen.”
Kijk hier het webinar terug