Dat stelt het CPB in een tweetal coronapublicaties. De publicaties gaan in op de effecten van de coronacrisis op de economie en op de arbeidsmarkt. Naar verwachting zal de werkloosheid, na een sterke stijging, pas na ongeveer vijf jaar weer terug zijn op een structureel niveau.
>> Lees ook: Omzetdaling schoonmaak Duitsland bij 84%
‘Pas op lange termijn herstel arbeidsaanbod en investeringen’
De verwachting voor de groei van de Nederlandse economie op de middellange termijn zal naar beneden moeten worden bijgesteld. Op de korte en middellange termijn hebben zowel de afname van het arbeidsaanbod, investeringen en productiviteit een negatief effect op de verwachte bbp-groei. Het arbeidsaanbod daalt doordat:
- Werkloos geworden mensen het zoeken naar een baan opgeven
- Nederland door de hogere werkloosheid minder aantrekkelijk wordt voor buitenlandse werknemers
- Studenten later afstuderen of juist afzien van een vervolgopleiding.
Op de lange termijn (langer dan 10 jaar) zullen het arbeidsaanbod en de investeringen naar verwachting herstellen. Een blijvend lagere productiviteit zorgt echter voor een lager bbp-niveau dan verwacht op basis van pre-crisis trends, onder meer door een lange periode van verminderde innovatieve activiteiten.
>> Lees ook: Anderhalvemetereconomie: 1,2 miljoen bureaus minder schoon te maken
15% minder schoonmaak vacatures
Op de korte termijn ontstaat er door de crisis een mismatch op de arbeidsmarkt. Oorzaak is dat de vraag naar werknemers in sommige sectoren wegvalt, terwijl die vraag in andere sectoren toeneemt. Hierdoor sluiten de vaardigheden van werkzoekenden minder goed aan bij openstaande vacatures. Ook in de schoonmaakbranche is het aantal vacatures gedaald. In een achtergronddocument van het CPB is te lezen dat het aantal vacatures voor ‘schoonmaker’ in maart/april 2020 15% lager was dan in dezelfde maanden in 2019. Ook het UWV liet weten dat de baankansen in schoonmaak zijn afgenomen door corona.
Mismatch mogelijk versterkt door automatisering, robotisering en digitalisering
De mismatch kan versterkt worden als de crisis leidt tot een versnelling in de groei van automatisering, robotisering en digitalisering. Deze versnelling wordt ingegeven door ervaringen tijdens deze pandemie. Op de middellange termijn zal deze mismatch op de arbeidsmarkt verdwijnen. Medewerkers zullen zich aanpassen aan de nieuwe situatie.
Het verlies van vaardigheden en kennis van werknemers door langdurige werkloosheid, en eventuele langdurige gezondheidsproblemen na een besmetting, hebben mogelijk nog wel gevolgen voor de arbeidsmarkt na de middellange termijn. Op de lange termijn heeft de crisis naar verwachting geen gevolgen voor de arbeidsmarkt. Dit komt doordat mensen weer werk vinden, het loonverlies inhalen of met pensioen gaan.
>> Lees ook: Benchmark Facility Management: Coronacrisis versnelt digitalisering
