Ze moeten dan in staat zijn op school 1,5 meter onderlinge afstand te bewaren, zegt premier Mark Rutte. Kinderopvang, buitenschoolse opvang en speciaal onderwijs gaan gelijk met de basisscholen weer helemaal open, zei Rutte na nieuw overleg van ministers die het meest bij de strijd tegen de coronapandemie zijn betrokken. Leerkrachten en opvangpersoneel kunnen zich laten testen op het coronavirus als ze klachten hebben die daarop duiden, belooft hij.
Jonge kinderen lijken virus minder snel op te lopen
Basisscholen kunnen hun deuren weer openen omdat jonge kinderen het virus minder snel lijken op te lopen en over te dragen, zegt Rutte. Scholen kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen de ene helft van de leerlingen de ene dag, en de andere helft de andere dag les te geven. Het is niet realistisch om van jonge kinderen te verwachten dat ze onderling 1,5 meter afstand bewaren, denkt de premier. De risico’s zijn niettemin te overzien, denkt het kabinet. Als de gedeeltelijke herstart van de basisscholen goed uitpakt, kunnen zij volgens Rutte “ergens in de komende weken” weer helemaal op gang komen.
Aanspraak op een coronatest
Leerkrachten en opvangpersoneel kunnen net als zorgpersoneel aanspraak maken op een coronatest, zegt Rutte. Het kabinet “snapt de zorgen” die leerkrachten en ouders hebben en wil daar zo aan tegemoet komen. Ouders die het toch niet aandurven hun kinderen weer naar school te sturen, krijgen volgens Rutte niet onmiddellijk met de leerplichtambtenaar te maken. Maar hij rekent erop dat veel ouders eventuele twijfels opzij kunnen zetten of zich laten geruststellen door de school. Met de herstart van de basisscholen hoopt het kabinet het leven van thuiswerkende ouders een stuk makkelijker te maken. Deze maatregel kon ook eenvoudig worden versoepeld, omdat leerlingen meestal in de buurt wonen. Het wordt daardoor niet veel drukker op straat en in het ov. Leerlingen en leraren krijgen gewoon zomervakantie, zegt de premier.
Verlengen van schooljaar niet voorzien
Het verlengen van het schooljaar, wat hier en daar is geopperd, is volgens hem vooralsnog “niet voorzien”. Het kabinet wilde er aanvankelijk helemaal niet aan om de scholen te sluiten, omdat de deskundigen die de regering bijstaan dat niet nodig vonden. Onder druk van ouders en leraren zwichtte het kabinet medio maart alsnog. Daarvan heeft Rutte naar eigen zeggen geen spijt, omdat hij er niet omheen kan “als ouders hun kinderen thuishouden en leraren niet komen”.
Van Dissel: alle onderzoeken wijzen erop dat kinderen geen grote rol spelen
Alle onderzoeken binnen en buiten Nederland wijzen erop dat jonge kinderen geen grote rol spelen bij het coronavirus. De experts in het Outbreak Management Team hebben er daarom vertrouwen in dat de basisscholen geleidelijk weer open kunnen gaan. Dat zei Jaap van Dissel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu dinsdag op de persconferentie waar hij samen met premier Mark Rutte de nieuwe stappen toelichtte. Het kabinet zei eerder dat de heropening van scholen zou afhangen van een onderzoek naar gezinnen in Brabant. Dat onderzoek heeft vertraging opgelopen, erkende Van Dissel, maar hij benadrukt dat er “al aardig wat gegevens zijn verzameld”.
Kinderen minder vaak ziek geworden
Binnen de gezinnen die al zijn onderzocht, zijn kinderen minder vaak ziek geworden dan volwassenen. Ook wijzen de gegevens erop dat de kinderen die het wel hebben niet de verspreiders zijn, maar zijn aangestoken door de volwassenen. Daarnaast is er weinig verspreiding tussen kinderen onderling aangetoond. “Het betekent niet dat kinderen helemaal geen infectie hebben gehad”, maar volgens de RIVM-directeur is er geen één “cluster” tot dusver in het onderzoek waar een kind de eerste besmette persoon was.
Iets meer dan 200 kinderen besmet
Van de grofweg 28.000 vastgestelde besmettingen in Nederland, zijn er iets meer dan 200 kinderen tussen de 0 en 12 jaar, aldus Van Dissel. Dat is minder dan 1 procent, terwijl die groep een veel groter deel uitmaakt van de samenleving. In andere landen zijn vergelijkbare cijfers te zien. De sluiting van de scholen in maart heeft daarnaast geen zichtbaar effect gehad op de verspreiding van het virus. Als kinderen hierin een serieuze rol zouden spelen, zou je dat wel verwachten, benadrukte Van Dissel.
Het zou onverantwoord zijn om de coronamaatregelen verder te versoepelen dan het kabinet nu doet
Onverantwoord om verder te versoepelen
Het zou onverantwoord zijn om de coronamaatregelen verder te versoepelen dan het kabinet nu doet. Het zorgpersoneel heeft een adempauze nodig, zei Van Dissel ook. Het lijkt weliswaar “allemaal wat beter te gaan” en de druk op de intensivecareafdelingen van de ziekenhuizen neemt wat af, stelt hij. Maar verpleegkundigen en artsen zijn aan het eind van hun latijn. “Deze personen werken shifts van twaalf uur per dag, en dat doen ze al maanden.” “We moeten een periode krijgen waarin dat minder wordt”, zei Van Dissel nadat het kabinet op advies van zijn deskundigenteam had besloten dat kinderen de komende tijd voorzichtig weer naar school kunnen. Zorgpersoneel heeft “tijd nodig om te herstellen” en dat is ze ook “gegund”, denkt hij.
Schrijnende economische omstandigheden
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland hebben begrip voor de voorzichtige lijn die het kabinet hanteert bij het versoepelen van de maatregelen om de uitbraak van het coronavirus in te dammen. Wel vinden de organisaties dat ondernemers niet worden beloond voor hun inspanningen om op verantwoorde wijze weer zaken te doen. Mede daarom roepen de werkgevers op tot een tweede pakket steunmaatregelen. Volgens VNO-NCW en MKB-Nederland hebben veel ondernemers het gevoel dat er te weinig erkenning is vanuit het kabinet voor de “schrijnende economische problemen” waar zij in verkeren. “20 mei voelt voor veel ondernemers nog als lichtjaren ver weg.”
20 mei voelt voor veel ondernemers nog als lichtjaren ver weg
Zelf investeringen naar voren halen
Behalve maatregelen om ondernemers langer te steunen, moet het kabinet ook zelf investeringen naar voren halen, bepleit VNO-NCW-voorman Hans de Boer. Door geld vrij te maken voor woningbouw, infrastructuur en technologie kan het kabinet volgens hem “laten zien dat het economisch perspectief wil creëren”. Zijn collega Jacco Vonhof van MKB-Nederland wil in een tweede steunpakket antwoorden op de vraag hoe omzetderving gecompenseerd kan worden, maar ook moet er gekeken worden naar wat wel mogelijk is. “Want mensen hebben ook weer perspectief nodig.”