NS Stations en ProRail zijn samen met de gecontracteerde schoonmaakpartners anderhalf jaar geleden gestart met het project Smart Toilets. Een kleine 40 niet bemenste toiletten op verschillende stations in Nederland werden voorzien van moderne technologie en aangesloten op het LoRa-netwerk. Doel: real time inzicht krijgen in een aantal factoren rondom een toilet of toiletgroep zoals klanttevredenheid, frequentie en tijdstip van schoonmaak en aantal gebruikers.
Nu, anderhalf jaar later, blikken Wilco van Unen, procescoördinator Schoon bij NS Stations en Erik Diks, operationeel manager Stations bij ProRail, voor het eerst terug.
Scores op een dashboard zijn één ding, maar dat vertalen naar de dagelijkse praktijk blijkt heel lastig.
Vertaling naar praktijk is lastig
Eén van de onderwerpen die ter sprake komt tijdens het interview met Facto, is dat het niet gemakkelijk is om de gegevens in een dashboard werkelijk om te zetten in concrete acties in de dagelijkse schoonmaakpraktijk. Erik Diks zegt hierover: "Scores op een dashboard zijn één ding, maar daar conclusies aan verbinden en die vertalen naar de dagelijkse praktijk op een kleine 400 stations blijkt voor schoonmaakbedrijven nog heel lastig te zijn. Iets dat ik overigens heel goed begrijp."
Volgens Van Unen heeft het te maken met de manier van werken die al jaren gangbaar is in de schoonmaakbranche. Daar verandering in brengen is een hele uitdaging. "Voor de stap naar datagericht schoonmaken, met eventueel andere momenten waarop je een toilet gaat schoonmaken, heb je tijd nodig."
Verandering van mindset
Waarom dat volgens hem zo is? "Het gaat om een verandering van de mindset in de schoonmaakbranche. Die is nog altijd gericht op het vaststellen van bepaalde schoonmaakmomenten en vervolgens je werk goed doen. Maar dat is wat anders dan echt kijken naar de scores, die kunnen interpreteren en vervolgens je schoonmaakmodel daarop aanpassen."
Een voorbeeld hiervan is het schoonmaakmoment, in veel schoonmaakprogramma’s vaak een vast gegeven. Maar is dat gekozen moment wel altijd juist? Moet het misschien aangepast worden? Moeten er momenten bij, kan er een moment af? Van Unen: "Het is een flinke zoektocht om per station het juiste moment van schoonmaak voor de toiletten te vinden. Dat moment kan bovendien variëren afhankelijk van bijvoorbeeld het actuele aantal reizigers, de dag in de week, wel of niet een schoolvakantie enzovoort. Om die stap naar meer flexibiliteit te maken heb je tijd nodig. Het blijkt een uitdaging te zijn om dat georganiseerd te krijgen. En ook de krappe arbeidsmarkt van dit moment speelt een rol, dat maakt het er zeker niet makkelijker op."