De regels rond de veiligheid van werknemers zijn de afgelopen jaren strenger geworden. Sinds de CLP-verordening van kracht is, werken we in Nederland met nieuwe veiligheidssymbolen die duidelijk aangeven welke veiligheidsmaatregelen bij een specifiek product horen. Wie bijvoorbeeld een ontstoppingsmiddel gebruikt, moet handschoenen aantrekken. En bij het gebruik van veel chemicaliën is meestal het dragen van een veiligheidsbril een eis. Volgens Caspar Lurvink, eigenaar van groothandel Carel Lurvink in Enschede, is daardoor het gebruik van de veiligheidsbrillen in de schoonmaak de afgelopen jaren fors toegenomen. “Waar we voorheen af en toe een bril verkochten, gaan er tegenwoordig gemiddeld dagelijks enkele tientallen over de toonbank.”
LEES OOK: Handschoenen: allesbehalve overbodige luxe
Niet vrijblijvend
Heel gek is dat niet, want de veiligheidseisen zijn niet vrijblijvend. Als een werknemer gewond raakt tijdens zijn werkzaamheden en niet de voorgeschreven veiligheidsmaterialen gebruikte, is de werkgever verantwoordelijk. En dat is een regelrecht bedrijfsrisico. “Bovendien controleert de Arbo-dienst of de voorgeschreven veiligheidsmaterialen aanwezig zijn en gebruikt worden”, vertelt Lurvink. Ieder bedrijf moet ook in zijn Arbo-overeenkomst beschreven hebben welke beschermingsmiddelen nodig zijn voor iedere afzonderlijke ruimte. Het belang van de juiste beschermingsmaterialen is dus sinds 2015 alleen maar groter geworden.
Meest kwetsbare orgaan
En zeker als het gaat om de ogen is bescherming van groot belang, zo stelt Lurvink. “Het is je meest kwetsbare orgaan. Je wilt niet dat daar iets mee gebeurt.” De keuze voor de juiste veiligheidsbril lijkt zo op het oog wellicht een eenvoudige, maar schijn bedriegt. “We hebben hier alleen al zo’n dertig verschillende soorten op voorraad. Van zonnebril tot lasbril.” Nu zal die laatste bij het schoonmaken wellicht wat minder noodzakelijk zijn, een zonnebril is wel degelijk voor veel schoonmakers een belangrijk onderdeel van de uitrusting. “In Enschede moest laatst de buitenwand van een grote fabriek schoongemaakt worden. Die is helemaal wit en de zon was behoorlijk fel. Dan heb je echt wel goede bescherming tegen UV nodig.”
LEES OOK: Sneller een arbo-boete en die pakt ook hoger uit
Maar er zijn ook brillen die helpen om beter te zien in een donkere omgeving (door gele lenzen) of voor binnen gebruik (blanke lenzen). “Wat je tegenwoordig ook steeds vaker ziet, zijn veiligheidsbrillen op sterkte. We werken dan samen met een opticien. Wij kijken welke bril het meest geschikt is voor de specifieke werkzaamheden, de opticien zorgt er dan voor dat het glas op de juiste sterkte wordt geslepen. Je kunt je voorstellen dat zo’n bril veel fijner werkt dan een overzetbril.” Naast de juiste glazen is het ook belangrijk dat een bril goed op het hoofd zit. Lurvink: “Ieder mens is verschillend, de één heeft een groter hoofd dan de ander. Zaken die bepalend zijn voor een goed passende bril zijn onder meer een zachte neusbrug en flexibele pootjes.”
Veel veranderd op gebied van bescherming
Al met al is er de afgelopen vier jaar veel veranderd als het gaat om beschermingsmaterialen. De invoering van de CLP-verordening heeft ervoor gezorgd dat schoonmaakbedrijven zich nog meer dan voorheen bewust moeten zijn van de risico’s die bij het schoonmaakvak horen. Het werken met chemie, in een stofrijke omgeving, in de industrie of simpelweg buiten in de zon of juist binnen in een slecht verlichte ruimte is niet zonder gevaar. Met de juiste oogbescherming is een werknemer beter beschermd, maar loopt ook de werkgever minder risico op arbeidsongeschiktheid van personeel. Ook de kans om aansprakelijk gesteld te worden als blijkt dat na een bedrijfsongeval niet de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt zijn, zorgt dat de aandacht voor de juiste veiligheidsbrillen fors is toegenomen. En met het juiste advies ziet iedereen de toekomst net even iets zonniger in.
Enkele aandachtspunten bij het uitzoeken van de juiste veiligheidsbril:
- Oogbeschermingsmiddelen moeten CE-gecertificeerd zijn, met vermelding van de norm waaronder ze getest zijn. Alleen als het CE-teken op beide glazen staat en ook op een van de poten van het montuur is het een CE-veiligheidsbril.
- Oog- of gezichtsbescherming mag het werk niet belemmeren of andere arbeidsrisico’s opleveren. Dingen als een slechte pasvorm, glazen die makkelijk beslaan door vocht of zweet of een bril die de kleur van de omgeving verandert, zijn uit den boze.
- Oog- of gezichtsbeschermingsmiddelen mogen de gezondheid van de gebruiker niet nadelig beïnvloeden. Denk dan met name aan irritatie of een allergische reactie van de huid door stoffen in de bril, zoals zink, tin of chroom.
- Oogbescherming werkt het beste met een goede individuele pasvorm en instelmogelijkheden. Iemand die meerdere uren per dag een veiligheidsbril moet dragen, heeft recht op aan hem of haar aangepaste oogbescherming om aan de comforteisen te voldoen.
- Gekleurde glazen laten minder licht door. Met als gevaar dat de gebruiker dreigingen in de omgeving niet op tijd ziet, waardoor hij bijvoorbeeld kan worden aangereden. Ook als de glazen van een veiligheidsbril optisch niet goed zijn, kan dat gevaarlijk zijn. Door de optische werking van glas ziet de drager dingen dan bijvoorbeeld op een andere plek dan ze werkelijk zijn.
- Als de gebruiker brildragend is, moet zijn oogbescherming dezelfde oogcorrectie hebben als zijn eigen bril.
- Oog- en gezichtsbeschermingsmiddelen moeten na gebruik op een droge, stofvrije plaats worden opgeborgen om krassen of andere beschadigingen te voorkomen.
- Als in een werksituatie het risico bestaat om ongewild in aanraking te komen met chemicaliën of om te verbranden, moet er niet alleen een nooddouche zijn maar ook een oogdouche. Snel handelen kan ernstig (oog)letsel voorkomen.