“De impact is gigantisch bij ons”, reageert financieel directeur Toine Arts resoluut als we hem vragen wat zijn bedrijf merkt van de crisis. “We hebben heel veel klanten in de evenementenbranche en daarnaast maken we veel scholen, theaters, bioscopen, casino’s en dat soort gelegenheden schoon. Zij hebben allemaal hun deuren (deels) gesloten.”
Werk droogt op
Dat heeft grote gevolgen voor het schoonmaakwerk dat verricht kan worden. “Je kunt wel allerlei periodieke werkzaamheden, zoals vloeronderhoud, naar voren halen bij bijvoorbeeld scholen en theaters. Daar ligt het in de zomer ook stil en dat is normaal gesproken een periode waarin er allerlei extra schoonmaakwerkzaamheden worden gedaan. Maar er komt een moment dat alles is bijgewerkt. Bij een langere sluiting na eind april zullen we steeds meer medewerkers krijgen die op de spreekwoordelijke bank zitten te wachten totdat ze weer aan de slag kunnen.”
Sommige klanten van Nederrijn Schoonmaak beginnen zich zo langzamerhand af te vragen of de factuur niet naar nul gereduceerd kan worden. “Op zich een begrijpelijke vraag, maar er moet natuurlijk wel rekening gehouden worden met het feit dat wij vaste contracten met onze medewerkers hebben. Het feit dat maar negentig procent van de loonkosten vergoed worden door middel van de NOW-regeling, dekt de lading natuurlijk lang niet. Als we de werkelijke kosten bepalen komen we nog een stuk lager uit dan die negentig procent. Het wordt nog een hele uitdaging om er op een acceptabele manier uit te komen als we überhaupt al in aanmerking komen voor deze compensatieregeling.”
Nog geen ontslagen
Tot ontslagen heeft het nog niet geleid bij het bedrijf. “Zoals waarschijnlijk ieder bedrijf begin je wel met het zoveel mogelijk stopzetten van het inzetten van de flexibele krachten die worden ingehuurd via uitzendbureaus. We hebben nog geen mensen ontslagen, maar enkele contracten zijn niet verlengd. Het zijn de eerste bezuinigingsmaatregelen die je kan nemen. Als je dat niet doet, kom je met een fors overschot aan mensen te zitten. Dat is sowieso niet handig.”
Inventief bezig
“Inmiddels is iedereen binnen onze organisatie volop bezig om in overleg met klanten zoveel mogelijk door te werken. Onze operationeel managers en rayonleiders doen er alles aan om onze mensen zo productief mogelijk in te plannen. Ze zijn erg inventief bezig, door een hoger ziekteverzuim zijn er meer plaatsen in te vullen bij projecten waar nog wel gewerkt kan worden. Daarnaast zijn er bij onze zorgklanten extra mensen nodig en zijn we zelfs bezig om samen met organisaties een zorghotel op te zetten.”
“Door de uitgezette acties beperken we ons omzetverlies. Dat is nog steeds aanzienlijk, maar met 25 procent omzetverlies op onze huidige activiteiten komen we niet in aanmerking voor de NOW. Er wordt gekeken naar het omzetniveau in 2019 en pas als de omzet in een kwartaal tachtig procent of lager is dan de gemiddelde omzet in dat jaar kom je in aanmerking voor de NOW. Door de doorgevoerde prijsstijging en het opstarten van nieuwe projecten zou de omzet in 2020 zonder de corona-effecten ruim zeven procent hoger zijn dan in 2019.”
Goede buffer
Arts geeft te kennen dat zijn bedrijf de afgelopen jaren hard aan de weg heeft getimmerd om de solvabiliteit zo hoog mogelijk te krijgen. “An sich hebben we dus een hele goede buffer. We zullen de komende maanden dus niet direct in de problemen komen. Het is alleen wel zo dat als bij vijftig procent van onze klanten het werk stil komt te liggen, dat een grote impact heeft. Dat houd je geen half jaar vol.”
Bezuinigen is lastig
De financieel directeur van Nederrijn probeert naast het niet verlengen van aflopende contracten nog meer bezuinigingsmaatregelen te treffen, maar erkent dat dit niet makkelijk is. “Je probeert op allerlei gebieden te bezuinigen. Voor met name de evenementenbranche hebben we grote machines geleased. Die leasemaatschappijen willen tijdelijk wel een lager bedrag door factureren, maar uiteindelijk krijg je de kosten qua opslag weer naberekend.”
“Het is allemaal op de korte termijn gericht, om liquiditeit te genereren. Ik denk dat in de schoonmaakbranche in het algemeen bedrijven heel kritisch zijn op hun uitgavenpatroon, op hun kostenkant. Het is namelijk nog steeds een prijzenmarkt. Er zijn niet heel veel tierelantijnen die makkelijk weg te bezuinigen zijn. De marge is vrij laag. Je moet het vooral van je volume hebben. Als dan een groot deel van de klanten de deuren sluit, al dan niet vanwege overheidsbeslissingen, dan kan het best wel desastreuze gevolgen hebben.”
Als een groot deel van de klanten de deuren sluit, dan kan het best wel desastreuze gevolgen hebben.
Schoonmaak is mensenwerk
Arts vindt het lastig om aan te geven of er in de bedrijfsvoering richting de toekomst rekening gehouden kan worden met een crisis, al dan niet van deze omvang. “Schoonmaak is natuurlijk een arbeidsintensieve dienst. Je hebt te maken met schoonmakers. Mensen die voor je werken. Het zijn geen artikelen waarvan je bij wijze van spreken kan zeggen: je maakt de voorraad iets kleiner of juist groter voor het geval er iets gebeurt. Schoonmaak kan ook niet vanuit huis gebeuren, voor onze medewerkers is dat natuurlijk niet mogelijk. Zij reizen immers naar de plek waar schoongemaakt moet worden.”
“We maken ons wel zorgen over het aanpassen van de algemenen leveringsvoorwaarden door deze coronacrisis die er nu speelt. We zien nu al dat de eerste aanpassingen op de mat vallen. Als een soortgelijk virus een volgende keer speelt zullen de gevolgen voor schoonmaakbedrijven nog veel groter zijn omdat opdrachtgevers dan direct een beroep kunnen doen op de algemene voorwaarden. In de huidig leveringsvoorwaarden is er nog geen rekening gehouden met de gevolgen van een virusuitbraak.”
Ondergeschoven kindje
Tijdens zijn speech op maandag 16 maart bedankte minister-president Mark Rutte de schoonmakers voor hun inzet tijdens de bestrijding van het coronavirus. Arts hoopt dat op de lange termijn de waardering voor de schoonmaker er ook blijft. “Dat zou fantastisch zijn. Het zou sowieso erg fijn zijn als schoonmaak niet als ‘noodzakelijke vervelende kostenpost’ wordt weggezet, maar als een kans om de veel gebezigde term ‘werkgeluk’ echt inhoud te geven. Een frisse schone omgeving geeft immers een aantoonbare bijdrage aan een prettige werkdag voor medewerkers van opdrachtgevers. Onze medewerkers, en gelukkig veel van onze klanten, zijn trots op die belangrijke bijdrage die ze hieraan mogen leveren!”
“Er zijn mooie campagnes geweest om het imago van het belang van goed schoonmaakwerk te verbeteren. Dat heeft bij een aantal klanten zeker gewerkt. Zij tonen het respect dat onze mensen zo verdienen. Onze medewerkers geven dat compliment dan terug door op de werkvloer een nog grotere betrokkenheid en werkplezier te tonen. We zijn dus op de goed weg maar er ligt nog wel een flinke uitdaging bij opdrachtgevers die de boodschap van alle campagnes nog niet helemaal begrepen hebben.”
Het einde is nog niet in zicht
Vooruitlopend op de periode als het coronavirus onder controle is, denkt Arts niet dat alles snel weer bij het oude zal zijn. “Ik denk dat er behoorlijk wat na-effecten zullen zijn. De crisis is één, maar ik kan me niet voorstellen dat er per 1 juni wordt gezegd dat we weer vrolijk aan de gang zullen gaan met z’n allen. Het zal allemaal in fases gaan. Het duurt nog wel een hele tijd voordat alles weer normaal is. Ik denk dat er links er rechts nog wel wat bedrijven zullen sneuvelen, wat dan weer voor een schadepost in de vorm van oninbare facturen zal zorgen.”
Meer weten over het coronavirus, de laatste ontwikkelingen en de gevolgen voor de schoonmaakbranche? In ons Dossier Coronavirus vind je alle berichten die Service Management heeft gepubliceerd omtrent het coronavirus
