In de Miljoenennota 2024 staat dat het kabinet 2 miljard euro uittrekt om de armoede te bestrijden. Van dit bedrag is 1,1 miljard euro bestemd voor de verhoging van het kindgebonden budget. 700 miljoen euro gaat naar de verhoging van de huurtoeslag en 200 miljoen euro naar de verhoging van de arbeidskorting. Deze korting op de inkomstenbelasting voor werkenden stijgt met 115 euro. Ook wordt het Tijdelijk Noodfonds Energie weer opengesteld. Tot en met maart kunnen mensen die hun energierekening niet kunnen betalen er een beroep op doen.
Extra geld bijeen sprokkelen
Voor alle maatregelen is extra geld nodig. Het kabinet wil extra inkomsten genereren door hoge inkomens sneller in de hoogste belastingschijf te laten vallen (49,5 procent inkomstenbelasting). Dat levert circa 1,6 miljard euro op. Kleine bedrijven en zzp'ers worden ook aangeslagen. Het deel van hun winst waarover ze geen belasting hoeven te betalen, wordt verkleind van 14 naar 12,7 procent. Roken en alcohol drinken wordt duurder en de zorgtoeslag daalt. Of de accijns op brandstof, die in april 2022 werd verlaagd vanwege de hoge energieprijzen, per 1 januari weer op het oorspronkelijk niveau wordt teruggebracht is nog niet duidelijk. Wel mogen werkgevers hun werknemers per 2024 een hogere onbelaste reiskostenvergoeding geven: 0,23 cent per kilometer (nu 0,21 cent).
Investeren in innovaties
Het kabinet wil verder investeren in het "versterken van economische veiligheid" en in Nederlandse start-ups. Er is een budget gereserveerd van 100 miljoen euro om "sensitieve technologieën, innovaties en daaraan gekoppelde ondernemingen en vitale aanbieders in Nederland te houden". Ook komt er via een Europees investeringsfonds extra geld beschikbaar beschikbaar voor veelbelovende start-ups waarvan verwacht wordt dat ze groter kunnen worden. Het bedrijfsleven kan voor financiering ook een beroep blijven doen op het Nationaal Groeifonds, een pot van 20 miljard euro. Daarnaast komt er een "incidentele en structurele" verhoging van de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO), een regeling waarmee bedrijven steun krijgen voor onderzoek en innovatie.
Werken meer lonend maken
Tamara van Ark, voorzitter Schoonmakend Nederland, vindt het terecht dat bestaanszekerheid hoog op de politieke agenda staat. “Iedereen in Nederland moet een fatsoenlijk inkomen kunnen verdienen.” Maar, zo stelt ze: “Je kunt bestaanszekerheid alleen garanderen, als je het geld ook eerst kan verdienen.” Het minimumloon verhogen klinkt sympathiek, geeft ze aan, maar levert medewerkers uiteindelijk weinig op. “We zien liever dat het kabinet zich nog steviger inzet om werken meer lonend te maken", geeft Van Ark terug. “En vooral om méér werken meer lonend te maken. Bovendien kunnen we dit niet los zien van de discussie over de toeslagen. Het is de hoogste tijd dat het traditionele toeslagenstelsel grondig wordt herzien. Ook het terugdraaien van de verruimde Werkkostenregeling (WKR) van 3% naar het oude niveau van 1,92% helpt onze werkgevers niet om medewerkers met maatwerk tegemoet te komen in moeilijke tijden.”
Geen echte oplossing
Ondernemersorganisaties MKB-Nederland en VNO-NCW zijn blij dat het demissionaire kabinet, anders dan voorgaande jaren, de lasten voor ondernemers nu niet zwaar verhoogt. "Ook is het goed dat investeringsregelingen worden verruimd om (groene) investeringen te stimuleren.” Wat betreft armoedebestrijding hebben zij hun bedenkingen bij het verhogen van het minimumloon. “Mensen houden daar relatief weinig van over, het leidt tot verdere prijsstijgingen en het mkb kan het na de stijging van 25 procent in één jaar niet aan. Bovendien biedt het geen oplossing voor het echte probleem; dat je in Nederland niet meer uit de armoede kunt komen door (meer) te gaan werken.”
Ingrid Thijssen, voorzitter VNO-NCW vult aan: “Vanuit een uitkering gaan werken of vanuit deeltijd meer gaan werken loont niet. Bovendien is er geen bestaanszekerheid als ons land onvoldoende verdienvermogen heeft. Politici zien bedrijvigheid als een gegeven. Alsof onze economie niet kapot kan. Dat kan wel. We kunnen de lonen, de lasten en de hoeveelheid regels voor bedrijven niet oneindig blijven verhogen. “
Focus op eerlijk verdienen
Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland reageert: “Als ondernemersorganisaties zijn we bezorgd dat het in Den Haag vrijwel alleen nog gaat over eerlijk verdelen, waar we moeten focussen op eerlijk verdienen. Zo moeten we nu eens echt aan de slag om ervoor te zorgen dat werken en méér werken altijd en beter loont. Dat is het beste recept tegen armoede. Voor veel ondernemers is het verder teleurstellend dat de mkb-winstvrijstelling komend jaar wordt versoberd, terwijl alle kosten al stijgen en de winsten in het mkb onder druk staan.”
De ondernemersorganisaties zijn wel verheugd dat het kabinet ervoor kiest om een aantal investeringsregelingen te verruimen (EIA, MIA, WBSO). Hier hadden ze eerder voor gepleit. “Dit is belangrijk, want juist dit zijn de investeringen in de economie van morgen; groen en innovatief.”
