Met de dit jaar ingevoerde Wet aanpak schijnconstructies (WAS) wil de overheid een einde maken aan misstanden waarbij werknemers de dupe worden van oneerlijke concurrentie. De WAS introduceerde afgelopen juli al de ketenaansprakelijkheid: naast de werkgever kunnen ook de opdrachtgevers aansprakelijk worden gesteld voor de loonbetaling van de werknemer. In 2016 gaat de tweede reeks onderdelen van de wet in.
Kosten inhouden op loon verboden
Het verrekenen van allerlei kosten met het loon is per 1 juli 2016 alleen nog toegestaan als dat vooraf schriftelijk is overeengekomen, en voor zover de werknemer minstens het wettelijk minimumloon overhoudt. Alle constructies waarbij werknemers onderaan de streep minder ontvangen dan het wettelijk minimumloon, zijn verboden. Dat kan het geval zijn wanneer de werkgever kosten voor maaltijden, verzekeringen of huur inhouden op het loon. Sommige malafide werkgevers houden nu zelfs ‘boetes’ in voor hard praten op de werkvloer of ‘slijtage aan de weg’. Dat moet de Wet aanpak schijnconstructies voorkomen.
Zorgpremie inhouden van vakantiegeld
Looninhouding wordt straks verboden als daardoor minder dan het minimumloon wordt uitbetaald. Maar dat mag er niet toe leiden dat arbeiders uit Midden- en Oost-Europa in handen vallen van huisjesmelkers of massaal niet verzekerd zijn. Minister Asscher van werkgelegenheid stelde begin 2015 in een kamerdebat dat de werkgever de zorgpremie kan inhouden van het vakantiegeld. Dan blijft het nettominimumloon onaangetast.
Dit onderdeel zou oorspronkelijk in werking treden per 1 januari 2016, maar minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid meldde deze maand dat hij meer tijd nodig had om de consequenties van dit wetsonderdeel in kaart te brengen.
Uit welke bestandsdelen bestaat het loon?
Een andere vereiste is dat de werkgever vanaf 1 januari 2016 op de loonstrook precies moet aangeven uit welke bestanddelen het loon bestaat, zodat er geen verwarring kan ontstaan bij de werknemer. Alle bedragen op de loonstrook moeten dus duidelijk worden toegelicht. Klopt deze bij controle niet? Dan kan de inspectie SZW een boete opleggen.
Minimumloon niet meer contant
Volgend jaar is het niet meer toegestaan om het minimumloon handje contantje te betalen: dat moet vanaf 1 januari 2016 giraal worden overgemaakt. Betaalt een werkgever meer dan het minimumloon uit? Dan mag dat deel wel contant worden betaald.
