Sinds 1 december geldt een mondkapjesplicht in Nederland voor publieke binnenruimten. De werkgever in deze zaak had echter al veel eerder besloten om mondkapjes te verplichten. Als manier om elkaar te beschermen tegen besmetting met COVID-19.
Op 13 oktober krijgen alle werknemers bericht via de WhatsApp-groep van hun werk: ‘Er volgt nog een aanscherping in het beleid. Een ervan is dat binnen het bedrijf met mondkapjes gewerkt gaat worden. Privé kapjes mogen gedragen worden. We hebben wegwerp kapjes in de expeditie ruimte. Het is ff niet anders, samen pakken we het op!’
Verbale confrontatie
De werknemer werkt niet in de bakkerij. Hij rijdt met een bestelbus tussen de verschillende vestigingen, brengt goederen naar afnemers en haalt spullen op bij leveranciers. Het grootste deel van de werkdag zit hij in zijn eentje in de transportbus en hoeft hij geen mondkapje te dragen. Maar ook wanneer hij de vestigingen betreedt om goederen af te geven of op te halen, weigert hij de gezichtsbedekking te dragen. Dat blijft niet onopgemerkt en het komt tot een verbale confrontatie met een collega.
Eind oktober heeft de werknemer een gesprek met de eigenaren van de bakkerij over het dragen van een mondkapje tijdens werktijd. Dit pakt niet goed uit en de werknemer wordt op non-actief gesteld en de loonbetaling wordt opgeschort.
Excuses aanbieden
In een brief schrijft de werkgever dat de werknemer de maatregelen direct ongedaan kan maken. Daarvoor moet hij schriftelijk verklaren dat hij voortaan de gegeven instructies met betrekking tot het mondkapje zal opvolgen. En hij moet schriftelijk en mondeling zijn excuses aanbieden aan drie collega’s. De werknemer laat schriftelijk echter weten beschikbaar te zijn voor de uitvoering van de bedongen arbeid. Volgens hem is er geen enkele gegronde reden voor de schorsing of de opschorting van de loonbetaling.
De werkgever roept de werknemer daarop schriftelijk op tot bezinning te komen en de instructies op te volgen. Blijft de werknemer volharden in zijn weigering, dan zal de werkgever een ontslagprocedure in gang zetten. De werknemer stapt hierop naar de rechter om de schorsing ongedaan te maken.
Oordeel van de kantonrechter
De kantonrechter is van mening dat de mondkapjesplicht twee legitieme doelen dient. Ten eerste moet de werkgever zijn werknemers beschermen door te zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. Ten tweede mag de werkgever ook zichzelf beschermen: wanneer werknemers ziek worden of in quarantaine moeten, is de werkgever verplicht het loon door te betalen. Volgens de werkgever heeft hij al duizend productie-uren gemist door corona. Doordat werknemers niet konden werken, omdat zij ziek waren of doordat zij in quarantaine moesten.
Inbreuk op persoonlijke levenssfeer
De werknemer stelt dat de mondkapjesplicht inbreuk maakt op zijn persoonlijke levenssfeer en hinder, ongemak en gezondheidsrisico’s veroorzaakt. Hij vindt dat er voor hem andere instructies zouden moeten gelden. 80 à 90 procent van zijn tijd is hij alleen onderweg. Op die schaarse momenten dat hij wel inpandig is, kan hij zich altijd goed aan de anderhalvemeterregel houden. De kantonrechter volgt hem daar niet in. Juist omdat hij in zijn bus geen mondkapje hoeft te dragen, is de inbreuk op zijn persoonlijke levenssfeer veel kleiner dan voor zijn collega’s het geval is.
De werkgever heeft er bovendien belang bij om ten aanzien van de instructie één lijn te trekken. Het dragen van een mondkapje is alleen effectief wanneer iedereen zich aan deze regel houdt. Door vast te houden aan zijn standpunt dat het voor hem niet noodzakelijk is om een mondkapje te dragen, miskent de werknemer dat hij deel uitmaakt van een werkgemeenschap. De werkgever heeft daarom terecht besloten de loondoorbetaling op te schorten en de werknemer de toegang tot het werk te ontzeggen.
Werkgever kan mondkapje verplichten
Uit deze uitspraak blijkt dus dat werkgevers, op basis van het instructierecht, hun medewerkers kunnen verplichten tijdens het werk een mondkapje te dragen. Voor schoonmaakbedrijven betekent dit dat ook zij hun medewerkers kunnen afdwingen dit te doen. Bij weigering zijn vergaande maatregelen als opschorting van de loonbetaling en zelfs ontslag mogelijk.
Rechtbank Midden-Nederland | ECLI:NL:RBMNE:2021:51 | Bron PWnet.nl
