Elk jaar worden zo’n 200.000 werknemers slachtoffer van een bedrijfsongeval. Ongeveer 60 mensen overlijden hierdoor jaarlijks. Aan de gevolgen van ongezond werk overlijden jaarlijks naar schatting 4000 mensen. De Arbeidsinspectie is verantwoordelijk voor het opvolgen van meldingen van ongevallen en klachten op de werkvloer. In de periode 2016-2022 ontving de Arbeidsinspectie ongeveer 60.000 meldingen. Hiervan betrof 47 procent een ongevalsmelding en 53 procent klachtmelding. Het gaat relatief vaak om meldingen over vallen en contact met een arbeidsmiddel. Bijvoorbeeld een dakdekker die bij de installatie van zonnepanelen van het dak valt of een fabrieksmedewerker waarvan een arm in een machine klem komt te zitten.
Dat werkgevers in 50 tot 70 procent van de gevallen een arbeidsongeval niet melden komt wellicht doordat zij niet bekend zijn met de meldplicht, zo denken de Arbeidsinspectie en de minister van SZW. Andere mogelijke verklaringen zijn dat er onduidelijkheid over de ernst van een ongeval is of angst voor geschillen en rechtszaken. Het gevolg is dat onveilige arbeidsomstandigheden zo buiten het zicht van de Arbeidsinspectie blijven, waardoor deze minder goed kan bijdragen aan een veilige werkvloer.
Dubbele meldplicht
Met name uitzendkrachten en arbeidsmigranten, die relatief vaak het slachtoffer zijn van arbeidsongevallen, lopen het risico hier de dupe van te worden. Vanaf 2024 geldt een dubbele meldplicht. Dit houdt in dat naast het inhurende bedrijf ook het uitzendbureau verplicht is een arbeidsongeval bij de Arbeidsinspectie te melden. Deze maatregel moet ervoor zorgen dat er beter zicht is op de bedrijfsongevallen onder uitzendkrachten en arbeidsmigranten.
Tot 2013 kon het voor werkgevers voordelig zijn om ongevallen niet te melden en in plaats daarvan de boete van 4500 euro hiervoor te betalen. Om dit effect tegen te gaan heeft de minister van SZW besloten de maximale boete te verhogen naar 50.000 euro. In praktijk legt de Arbeidsinspectie zelden dit maximumbedrag op voor niet of te laat melden. Het komt lang niet altijd boven tafel wanneer bedrijven meermaals de wet overtreden. Dit komt door de wijze waarop input wordt geregistreerd in het inspectiesysteem. De Arbeidsinspectie registreert unieke bedrijven namelijk soms op meerdere ’identificatienummers. Het risico is dan dat boetes niet worden opgehoogd waar dit volgens de wet wel had gemoeten.
