Hieronder zetten we de belangrijkste zaken op een rij.
Informatie en aandachtspunten voor Energielabel C kantoren:
1. Energielabel C kantoren, uitleg en toelichting
Wie zijn kantoor energiezuiniger wil maken doet er goed aan meteen de regeling Energielabel C kantoren te bestuderen en in zijn plannen mee te nemen. Waarom? Omdat per 1 januari 2023 elk kantoorgebouw in Nederland namelijk minimaal over energielabel C dient te beschikken.
Voor welke kantoren geldt de verplichting Energielabel C kantoren?
In de regeling is bepaald dat elk kantoor groter dan 100 m2 per 1 januari 2023 minimaal over energielabel C moet beschikken. Dit betekent een Energie-Index van 1,3 of beter. Zoals gezegd, als het kantoor niet aan de eisen voldoet, mag het per 1 januari 2023 niet meer als zodanig worden gebruikt. Het gaat om een verplichting die is opgenomen in het Bouwbesluit 2012.
Voor welke kantoren geldt de verplichting Energielabel C kantoren niet?
De verplichting geldt nietals:
- de gebruiksoppervlakte van de kantoorfuncties (exclusief nevenfuncties) minder dan 50 procent is van de totale gebruiksoppervlakte van het gebouw;
- de gebruiksoppervlakte van de kantoorfuncties en nevenfuncties daarvan in het gebouw minder dan 100 m2 is;
- het gaat om een monument (Rijk/provincie/gemeente), met uitzondering van beschermd stads- en dorpsgezicht;
- het een kantoorgebouw betreft dat ten hoogste twee jaar wordt gebruikt;
- het gaat om een kantoorgebouw dat wordt onteigend of aangekocht in het kader van de onteigeningswet;
- het kantoorgebouw geen energie gebruikt om het binnenklimaat te regelen;
- de maatregelen die nodig zijn om een energie-index van 1,3 te realiseren, een terugverdientijd hebben van meer dan 10 jaar.
Handhaving Energielabel C kantoren
Het bevoegd gezag (meestal is dat de gemeente waar het kantoorpand is gevestigd) treedt als handhaver op bij overtreding van de Energielabel C-verplichting.
Waar staat jouw organisatie op het gebied van duurzaamheid? Is er een doelstelling bepaald om naar toe te werken? En wanneer moet dat doel bereikt zijn? Een mogelijke aanpak is te focussen op het verlagen van de CO2-voetafdruk, met als ultieme doel: een klimaatneutrale organisatie.
In een gratis whitepaper lichten wij de 4 stappen naar een klimaatneutraal kantoor toe. Download de whitepaper >>
Welk energielabel op dit moment?
Wie overigens wil weten over welk energielabel zijn kantoor op dit moment beschikt, kan daarvoor de website EP-online gebruiken.
2. In 4 stappen naar energielabel C kantoren (of beter)
Om een pand, dat momenteel over label D t/m G beschikt, vóór 2023 op het niveau van energielabel C te krijgen kunnen de volgende vier stappen worden gevolgd.
Stap 1: Vraag een maatwerkadvies aan
Een maatwerkadvies wordt ook wel energieprestatieadvies (EPA) genoemd. Een EPA-maatwerkadvies moet worden opgesteld door een gecertificeerde adviseur. Zo’n energieadviseur controleert het gebouw op een aantal kenmerken, brengt de verbetermogelijkheden in kaart en maakt een kostenberekening.
Ook kan hij de Erkende Maatregellijsten (EML) meenemen in zijn advies. Op deze lijst staan maatregelen waarmee je voldoet aan de Energiebesparingsplicht van het Activiteitenbesluit (Wet milieubeheer).
Stap 2: Overzicht financiële regelingen
Voor energiebesparende maatregelen is een aantal subsidies en financiële regelingen beschikbaar. Hieronder een aantal interessante regelingen:
- Energie-investeringsaftrek (EIA): Fiscaal voordeel voor bedrijven, stichtingen en verenigingen die investeren in energiezuinige technieken en duurzame energie.
- MIA en Vamil: fiscaal voordeel voor ondernemers die investeren in milieuvriendelijke technieken, vermeld op de Milieulijst.
- Subsidie duurzame energie voor zakelijke gebruikers (ISDE): subsidie voor bedrijven, overheden, verenigingen en andere zakelijke gebruikers, voor de aanschaf van warmtepompen en zonneboilers.
- Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+): subsidie voor bedrijven en (non-profit)instellingen die hernieuwbare energie (gaan) produceren.
- Subsidie energiebesparing eigen huis (SEEH) voor VvE: subsidie voor VvE's, wooncoöperaties en woonverenigingen die energiebesparende isolatiemaatregelen nemen.
Stap 3: Voer maatregelen uit en kom in aanmerking voor Energielabel C kantoren
Wie de energiemaatregelen voor 2023 uitvoert, kan in aanmerking komen voor energielabel C. Het kan handig zijn de maatregelen uit te voeren op een natuurlijk moment, bijvoorbeeld als bepaald onderhoud toch al ingepland staat, dat scheelt kosten.
Stap 4: Laat een nieuw energielabel opstellen
Schakel opnieuw een energieadviseur in om het nieuwe label vast te stellen. De energieadviseur neemt een aantal kenmerken van het gebouw op. Nadat de energieadviseur het energielabel in de registratiedatabase EP-online heeft geregistreerd, ontvangt de gebouweigenaar een energielabel. Een adviseur is te vinden via het kwaliteitsregister van QbisNL.
Tip! De website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland bevat nuttige informatie over het energielabel.
3. Voorbeelden van organisaties die een energielabel-sprong hebben gemaakt
Voorbeeld 1.Renovatie gemeentehuis Woerden: van energielabel G+ naar A+++
In Woerden werd in 2019 het vernieuwde gemeentehuis geopend. Het oude pand verkeerde in slechte staat, kende een te hoog energieverbruik en was te groot voor de huidige manier van werken. De renovatie was dan ook gericht op inkrimping, modernisering en verduurzaming.
Bij de labelsprong die gemeentehuis Woerden heeft gerealiseerd speelden onder meer de plaatsing van zonnepanelen een belangrijke rol. De energielabelsprong van energielabel G+ naar A+++ kon worden gerealiseerd dankzij onder meer circulaire sloop. Andere maatregelen waren onder meer plaatsing van zonnepanelen, toepassing van uitstekende isolatie en het gebruik van warmte/koudeopslag.
Voorbeeld 2 Herman Gortercomplex Utrecht eerste energie-neutrale rijkskantoor
Medio 2020 start de renovatie van het Herman Gortercomplex in Utrecht. Het gebouw wordt na de renovatie volledig energieneutraal opgeleverd. Dit betekent dat het pand van energielabel label B naar A++++ stijgt.
Het project omvat het transformeren van drie gedateerde kantoorgebouwen uit de jaren ’90 naar één modern en duurzaam rijkskantoor. Voor het ontwerp en de bouw startte Dura Vermeer Bouw Hengelo een samenwerking met OTH, DWA en de Groot Installatiegroep. De bedrijven zijn verantwoordelijk voor design, build, en maintain, maar ook voor de levering van energie.
Het label energieneutraal wordt behaald met zowel energiebesparende als energieopwekkende maatregelen zoals: de adaptieve gevel door triple glas en zonwering aan de binnenzijde. Zonnepanelen worden zowel op het dak als op een deel van de opstallen op het binnenterrein gelegd. Daarmee wekt het pand veel extra energie op.
Bouwfysische aspecten zoals de brandveiligheid, adaptieve gevel en luchtdichtheid zijn van groot belang. Er is een maximale kierdichting voor een optimaal binnenklimaat en een lager energiegebruik. Het pand wordt voorzien van slimme sensoren en energiemeters, waardoor energiestromen inzichtelijk worden. Met deze inzichten kunnen eisen worden bewaakt, eventuele afwijkingen ten opzichte van het ontwerp worden getraceerd en daar waar nodig bijgestuurd. Een energiecoach zorgt dat er nog ‘smarter’ met het gebouw kan worden omgegaan.
Voorbeeld 3 Alliander verduurzaamt kantoren: de praktijk bij Bellevue
Een ander goed voorbeeld van een pand dat na verbouwing veel energiezuiniger is geworden is Bellevue, het hoofdkantoor van Alliander in Arnhem In 2017 is het, na een jaar grondig verbouwen, opnieuw in gebruik genomen.
Tal van maatregelen werden genomen om er een duurzaam kantoor van te maken. Het gebouw werd van het gas afgesloten en een warmte/koude-opslag werd geïnstalleerd inclusief meerdere warmtepompen, zowel op de begane grond als op het dak.
‘Samen met extra gevelisolatie en toevoeging van extra zonnepanelen op de platte daken is het gebouw vrijwel geheel zelfvoorzienend qua energie’, zegt Facility manager Ernst-Willem van Drumpt in een interview met Facto. ‘Het kleine beetje dat nog ontbreekt compenseren we met CO2-certificaten. Maar overall kun je zeggen dat dit een energieneutraal gebouw is.’
4. Energiebesparingsplicht
In dit kader is het ook interessant de Energiebesparingsplicht kort toe te lichten.
Als een bedrijf of instelling per jaar vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas(equivalent) verbruikt, is het verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen die zich binnen vijf jaar of minder terugverdienen.
Per 1 juli 2019 is daar de Informatieplicht energiebesparing bijgekomen. Dat betekent dat een bedrijf uiterlijk 1 juli 2019 had moeten rapporteren welke energiebesparende maatregelen zijn uitgevoerd.
Op de website van de RVO wordt aangegeven hoe organisaties aan de energiebesparingsplicht kunnen voldoen en welke mogelijkheden ze beschikbaar hebben:
- Je neemt alle maatregelen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder.
Het is aan het bevoegd gezag om te bepalen of u hiermee voldoet aan de energiebesparingsplicht. - Je neem alle toepasselijke EML-maatregelen.
Door alle voor een bedrijfstak toepasselijke maatregelen te treffen van de Erkende Maatregelenlijsten voor energiebesparing (EML) kun je aan de verplichting voldoen. Deze lijsten bevatten voor 19 bedrijfstakken energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder. - Je neemt een deel van de toepasselijke EML-maatregelen
Als je een deel van de toepasselijke erkende maatregelen voor je bedrijfstak neemt, is dat mogelijk maar dan is het wel vereist voor elke toepasselijke erkende maatregel die je niet neemt, een gelijkwaardige of een betere alternatieve maatregel te nemen. Met de alternatieve maatregel moet je net zo veel of meer energie besparen als de erkende maatregel. Het is aan het bevoegd gezag om te bepalen of je dan voldoet aan de energiebesparingsplicht.
Handhaving energiebesparingsplicht en informatieplicht
Het bevoegd gezag is verantwoordelijk voor toezicht op en handhaving van de wettelijke energiebesparingsplicht én informatieplicht. Dat is in principe de gemeente waarbinnen jouw organisatie gevestigd is.
De gemeenten en omgevingsdiensten hebben inmiddels de ingediende rapportages opgehaald uit het eLoket. Zij gebruiken de informatie om te controleren of alle bedrijven en instellingen uit hun gemeente of werkgebied hebben voldaan aan de informatieplicht. Daarnaast controleren ze of de bedrijven en instellingen die gerapporteerd hebben ook voldoen aan de energiebesparingsplicht.
Bron: RVO
Erkende Maatregelenlijsten
Op 5 maart 2019 zijn in de Staatscourant de geactualiseerde Erkende Maatregelenlijsten energiebesparing voor de 19 bedrijfstakken gepubliceerd. De Erkende Maatregelenlijst Kantoren is hier te vinden.
Berekening terugverdientijden
De berekening van de terugverdientijden voor energiebesparende maatregelen is geactualiseerd. De actualisatie is op 9 juli 2019 in de Staatscourant gepubliceerd. De nieuwe regeling trad vanaf 1 augustus 2019 in werking.
