ISS Nederland deed meteen mee in de top vijf
Het avontuur van ISS in Nederland begon in 1973 toen het moederbedrijf uit Denemarken schoonmaakbedrijf Mercurius N.V. uit Harderwijk overnam. “Het werk bestond met name uit het schoonmaken van kazernes en legerplaatsen. Locaties die je op de Veluwe wel vaker tegenkomt.” Met een omzet van zo’n 30 miljoen gulden deed ISS in Nederland na die aankoop meteen mee in de top vijf. Maar het gat met marktleider Cemsto was gapend groot. “Toen ik in 1979 bij ISS kwam, was de opdracht dan ook: groeien! En we moesten op zoek naar meer verschillende soorten klanten om onze portefeuille minder kwetsbaar te maken.”
De schoonmaak als een uitstapje
Jan Kreeft, die voordat hij bij ISS Facility Services aan boord sprong binnenhuisarchitect was, werd aanvankelijk commercieel en later operationeel directeur. “Ik zag de schoonmaak altijd als een uitstapje en had het plan om mijn oude vak weer op te pakken zodra de economie wat aantrok, maar als je als begin dertiger zo’n functie krijgt aangeboden is dat lastig af te slaan.” Kreeft begon samen met ISS in 1981 als een van de eersten in de schoonmaak met segmentering. Er werden aparte B.V.’s opgericht voor de verschillende sectoren waarbinnen ISS actief was. Zo kwam er een tak voor de voedingsindustrie, voor de gezondheidszorg en ook het schoonmaken van treinen en vliegtuigen werden bedrijfsonderdelen. “Het idee was om zo dicht mogelijk bij de klant te staan. Als je je opdrachtgever wilt helpen, dan moet je hem leren begrijpen. En op deze manier probeerden we dat zo goed mogelijk te doen. Tegenwoordig is segmentatie niet meer bijzonder, maar in die tijd waren we echt een van de eersten.”
Ieder jaar werden er keurige groeicijfers overgedragen
ISS Nederland voldeed aan de verwachtingen vanuit Kopenhagen. Ieder jaar werden er keurige groeicijfers overgedragen. De segmentatie wierp zijn vruchten af. “In 1989 viel de Berlijnse Muur. Dat betekende voor veel van onze klanten dat er nieuwe kansen ontstonden. Philips bijvoorbeeld verplaatste zijn productie voor een deel naar Polen. Pluimveegigant Plukon opende locaties in Oost-Duitsland. Deze bedrijven vroegen ons of we ook voor hun nieuwe vestigingen over de grens de schoonmaak konden verzorgen. Voor het eerst gingen we cross-border werken. Dat was best bijzonder, want Nederlandse schoonmaakbedrijven deden dit eigenlijk nooit. Het betekende voor ons dat we een internationale strategie moesten ontwikkelen. We wilden binnen heel ISS dezelfde zakelijke taal spreken. Om dat te realiseren, ben ik toen trainingen gaan geven aan alle ISS-managementteams binnen Europa. Een mooie klus, waar ik nog steeds met veel plezier op terugkijk. En ook een waardevolle ervaring, want door het werken met grote internationale klanten zijn we ook voor het eerst integraal en strategisch gaan meedenken met onze klanten. Je zou kunnen zeggen dat hier de kiem gelegd is voor de huidige geïntegreerde service-aanbieder die we nu zijn.”
Omzet verviervoudigde sinds Mercurius in 1973 werd overgenomen
Ondertussen zette de groei van ISS Nederland door. De omzet verviervoudigde sinds Mercurius in 1973 werd overgenomen, tot 160 miljoen gulden. Daarbij hielp de Nederlandse tak zusterbedrijven in andere Europese landen aan omzet door het cross-border werken. En de rek was nog lang niet uit de groei van het schoonmaakconcern dat nog altijd stevig in de top vijf van grootste schoonmaakbedrijven in Nederland stond. Ondanks de forse en gestage toename in omzet was het echter nog steeds niet de grootste. Daar kwam verandering in toen uitzendreus Vedior in 1999 de Abilis Groep met grote schoonmaakconcurrenten als Cemsto, Van Heusden, Eijsink en Stuiver Groep etc., in de etalage plaatste. ISS kon door de acquisitie van het tiental schoonmaakbedrijven dat onderdeel was van Abilis een enorme schaalvergroting realiseren. “We zouden in één keer veruit de grootste speler in Nederland zijn”, vertelt Kreeft. “Het was ISS vooral te doen om het Franse deel van de Abilis Groep, want de strategie was om de positie in Frankrijk te verstevigen. Maar ook voor Nederland betekende de overname veel. We kregen er ruim tien bedrijven bij met elk hun eigen DNA. Ik overdrijf niet als ik zeg dat we er mee hebben geworsteld om al die nieuwe bedrijven te harmoniseren. Maar ISS is een heel gestructureerd bedrijf. Dat betekent ook dat alle onderdelen moeten leveren en dat iedereen zijn afspraken nakomt.”
Een van de grootste mijlpalen uit de geschiedenis van ISS Nederland
De overname was een van de grootste mijlpalen uit de geschiedenis van ISS Nederland. Het zorgde voor veel werk. En het zou voorlopig ook niet rustiger worden, want een jaar later, in 2000, deed zich de unieke kans voor om de Lavold Groep over te nemen van uitzendorganisatie Randstad. “Eigenlijk kwam het te vroeg. We hadden nog maar net de Abilis Groep overgenomen en zaten volop in de harmonisatie van die bedrijven. Maar we beseften ook dat de kans om Lavold, het vierde schoonmaakbedrijf van Nederland, over te nemen maar één keer langs zou komen.” En dus sloeg ISS toe. Het betekende dat 35 procent van de schoonmaakmarkt in handen was van ISS en dat het concern veruit de grootste van het land was.
Groei moest komen door bestaande klanten nieuwe services aan te bieden
De koppositie van ISS bleef sindsdien onaangetast. Dat had het bedrijf met name te danken aan de vele overnames. “Zo rond 2008 en 2009 hebben we gezegd dat we het over een andere boeg moeten gooien”, vertelt Kreeft. “We wilden vanaf toen autonoom groeien. Dat wil zeggen, de achterdeur moest dicht, de bestaande klanten wilden we behouden. En de groei moest komen door bestaande klanten nieuwe services aan te bieden. We wilden zo dicht mogelijk op de huid van onze klanten zitten. Echt weten wat er gevraagd wordt en wat er nodig is. Van single service naar multi service. Eigenlijk was dit een eerste opstap naar integrated services.”
Een stevige basis voor de uitbouw van nieuwe bedrijfsonderdeel
En het bleek te werken, want vanuit grote klanten kwam het verzoek om de geïntegreerde facilitaire diensten te verzorgen. “Delta Lloyd was in 2004 eigenlijk de eerste echt grote opdrachtgever bij wie we dat konden gaan doen. Het was voor ons het eerste echt grote integrale contract in zijn soort en de start van ISS Integrated Facility Services.” De successen in de PPS, met onder andere het Ministerie van Financiën en de Kromhout Kazerne boden vervolgens een stevige basis voor de uitbouw van dit nieuwe bedrijfsonderdeel. Vele andere bedrijven volgden het voorbeeld van Delta Lloyd en zowel nationaal als internationaal namen de geïntegreerde diensten van ISS een vlucht. “Op een gegeven moment hebben we de keuze gemaakt om helemaal over te stappen. We merkten dat we de reguliere schoonmaakklanten niet meer de aandacht konden schenken die ze verdienen.” Vorig jaar deed ISS daarom al zijn gehele MKB portefeuille over aan CSU. En dit jaar volgen dus de andere schoonmaakklanten. “We maken daarmee een harde knip, van schoonmaakbedrijf naar een bedrijf voor integrale facilitaire diensten. Dat is niet helemaal toevallig, want internationaal is ISS daar al langer mee bezig. ISS wil wereldwijd marktleider zijn in deze sector. We zijn niet het eerste land dat deze weg inslaat. We zijn er in Nederland wel het verst in gegaan, met deze snelle en duidelijke keuze voor IFS.”
Vraag naar integrale facilitaire diensten neemt hard toe
Kreeft ziet dat de vraag naar integrale facilitaire diensten hard aan het toenemen is. “Vooral bij de grotere bedrijven is het outsourcen van verschillende soorten van dienstverlening in één hand intussen de standaard. Het is voor ons ook een manier om waarde toe te voegen. We zitten op die manier aan tafel als strategisch gesprekspartner. Als een opdrachtgever bijvoorbeeld aangeeft dat hij moeite heeft om personeel aan boord te krijgen en te binden, dan kunnen we speciaal voor hem diensten bedenken die hem helpen. Bijvoorbeeld op het gebied van comfort en welzijn.”
De manier waarop getuigt van visie en moed
Kreeft noemt de nieuwe richting van zijn bedrijf een moedige stap. “Je neemt in één keer afscheid van ruim 2.200 mensen nadat je een jaar eerder ook al zo’n 725 werknemers hebt overgedaan naar een andere partij. Aan de andere kant is dit voor ons de logische stap. Ik droom al vijftien jaar van dat wat we nu gaan doen. De manier waarop getuigt naar mijn mening van visie en moed.”
Lees ook
ISS verkoopt schoonmaakactiviteiten aan CSU
ISS Facility Services minimaal vijf jaar aan de slag bij EY
