De dames Rahma el Mouden van MAS in Amsterdam en Zakenvrouw van het Jaar in Flevoland Nasima el Bachiri (van Bflex Cleaning) gelden als boegbeelden van geslaagde Marokkaanse ondernemers in de schoonmaak. Maar in de persoon van Mehmet Yavri laten ook de nieuwe Nederlanders uit Turkije zich niet onbetuigd. Yavri speelt namelijk ook al 44 jaar een rol in deze bedrijfstak, waarvan twintig jaar als ondernemer.
Begonnen als allround schoonmaker
Yavri (56) kwam in 1978 naar Nederland, waar zijn vader al sinds 1972 werkte. Senior werkte aanvankelijk in een steenfabriek, maar vanaf 1976 bij schoonmaakbedrijf Korelvinke in Den Haag. De in dat jaar nagereisde zoon Mehmet ging in 1978 ook als schoonmaker bij Korelvinke aan de slag, in het Van Leijenburg ziekenhuis. Yavri: “In die jaren werd ik een allround schoonmaker, door te werken als glazenwasser, vloerenspecialist en in OK’s.”
Ik begreep dat ik niet hoger zou komen dan rayonmanager en bedacht toen dat ik ook zelf zou kunnen ondernemen
Het bedrijf Korelvinke werd echter overgenomen door Korrekt uit Utrecht dat op zijn beurt weer – samen met o.a. Senft-Gertenbach – werd ingelijfd door de Lavold Groep van uitzender Randstad. Daardoor was Yavri in 1990 uiteindelijk rayonmanager bij Lavold. “In die functie had ik veel te danken aan Vic Vooys, toen directeur bij Lavold. Ik werkte samen met twee Turkse collega’s, die dezelfde functie hadden. We waren elk verantwoordelijk voor een omzet van vijf miljoen gulden. Ik begreep echter dat ik niet hoger zou komen dan rayonmanager en bedacht toen dat ik zelf wel zou kunnen ondernemen en vertrok in 1997 bij Lavold.”
Traditioneel begin vanuit huis
Na een kort intermezzo in de horeca, besloot hij in 1999 tot de oprichting van CS2001. Vanwaar die naam? “Ik wilde een millenniumtoevoeging aan CS van Cleaning Service en hoorde bij de Kamer van Koophandel dat 2000 al vergeven was. Toen werd het maar 2001.”
De onderneming begon traditioneel, vanuit huis. Al twee jaar later kon CS2001 verhuizen naar een eigen bedrijfspand (“na een heel gevecht met de bank”) in de Zoutmanstraat te Den Haag. Op dat moment was de eerste Turkse collega cq. rayonmanager bij Lavold al overgestapt naar CS2001 en in 2004 volgde ook de tweede. Ex-directeur Vic Vooys ging Mehmet Yavri helpen als adviseur en in 2006 stapte weer een ex-collega over naar CS2001 omdat Lavold werd overgenomen door ISS.
Sinds 2014 is de directie en de administratie van CS2001 gehuisvest in een huurpand bij het Zuiderpark in Den Haag, aan de Droogleever Fortuynweg, met naast de voordeur nadrukkelijk een bord het OSB Keurmerk. Voor de voertuigen, machines en voorraden heeft CS2001 elders in Den Haag een tweede ruimte in gebruik.
Bewuste mix van culturen
Op de site laat Yavri trots weten dat “het kader bij elkaar beschikt over 150 jaar schoonmaakervaring” waarvan twee personen, Mehmet zelf en de manager Specialistische Reiniging, elk 40 jaar ervaring inbrengen. Dat kader bestaat uit Mehmet Yavri als oprichter/directeur, een algemeen manager, drie managers in de uitvoering (schoonmaak en specialistische reiniging) en een hoofd Financiële Administratie.
Dat team geeft leiding aan een groep van circa 100 uitvoerende medewerkers, bestaande uit niet minder dan zestien nationaliteiten.
Als je je eigen achtergrond laat overheersen, sluit je andere culturen uit
Bij de grotere schoonmaakbedrijven met een Marokkaanse directie is doorgaans ook een groot deel van het uitvoerend personeel Marokkaans. Maar niet bij CS2001. “Nee, hier hebben we geen Turks stempel. Vanaf de eerste dag wilde ik niet dat de achtergrond van een bepaalde groep zou domineren. Kijk maar naar ons kader. Dat bestaat uit: drie Nederlanders, twee Surinamers en één Turk. Ik wil een spreiding van nationaliteiten en culturen, want als je je eigen achtergrond laat overheersen, sluit je andere culturen uit.”
Voorkeur voor specialistische reinigingsdiensten
Vanuit Den Haag is CS2001 actief voor circa 70 opdrachtgevers in een gebied begrenst door Amsterdam, Utrecht en Woerden. Het dienstenpakket omvat ook klassiek schoonmaakonderhoud in gebouwen. Maar die draagt 30 tot 40%, een minderheid, bij aan de omzet. Het bedrijf werkt onder andere in kantoren, musea, voor VVE’s, makelaars en beheerders van short stay appartementen voor toeristen en expats. Yavri: “Ik heb zelf een voorkeur voor specialismen, dat werk en het resultaat zijn namelijk meer zichtbaar dan bij gebouwenschoonmaak. We doen veel voor de gemeente Den Haag, maar helaas nog niet in hun gebouwen. Wat we wel voor hen doen is met eigen machines vegen in openbare ruimten en terreinonderhoud.”
Yavri: “De omzet is met 2,5 tot 3 miljoen de laatste jaren tamelijk constant geweest. Alleen in 2018 was er een lichte terugval door het wegvallen van wat grote eenmalige opdrachten. Onze omzet is een constante en we hebben nooit gekeken naar streefgetallen als 5 tot 10 miljoen. We zijn altijd meer bezig geweest met vasthouden, dus de achterdeur dichthouden. Het heeft ook iets te maken met mijn levensopvatting van rustig door het leven gaan, tijd voor de mensen en mezelf hebben. Ik wil niet dag en nacht met het werk bezig zijn.”
Maar commercieel passief zijn werkt ook niet altijd. Yavri: “In 2018 kwam de klant niet meer vanzelf en hebben we een externe analyse laten maken voor een strategie vanaf 2020. Daar kwam onder andere uit dat onze linies onvoldoende aansloten, personele mutaties nodig waren, we de aandacht moesten concentreren op een aantal focusgebieden en ik me commercieel moet gaan inzetten op het gebied van contacten leggen. Die externe adviseur laten we nu ook de verbeterde aanpak implementeren.”
Goed werkgeverschap
Mehmet Yavri werkte eerst twintig jaar als werknemer in de schoonmaak en vervolgens twintig jaar als ondernemer. Die laatste periode heeft hem ongetwijfeld meer zorgen gebracht dan de eerste. Wat is het moeilijkste in de rol van directeur? “De juiste mensen aantrekken en motiveren. Juist in de schoonmaak, omdat mensen eigenlijk je enige kapitaal vormen en dat in een sector met een nog altijd omstreden imago. Kortom, goed werkgeverschap vind ik in deze branche het moeilijkste aspect van het directeur-eigenaar zijn.”
Goed werkgeverschap vind ik in deze branche het moeilijkste aspect van het directeur-eigenaar zijn
Yavri zegt onomwonden dat hij zowel in Turkije als in Nederland een harde en veelal onaangename jeugd heeft gehad. Als 16-jarige puber arriveerde hij hier, zonder een woord Nederlands te spreken. Al een jaar later moest hij gedwongen door de thuissituatie op zichzelf gaan wonen. Je kunt je een betere uitgangspositie indenken om te slagen in een vreemd land waar je ook nog moet opboksen tegen mogelijke vooroordelen. Heeft hij ooit negatieve aspecten ondervonden van zijn niet Nederlandse achtergrond? Yavri: “Nee, absoluut niet. Wat je uitstraalt krijg je ook terug. Ik heb nooit ten achterstelling gevoeld en ben nergens tegenop gelopen. Ik voel het als een verrijking dat ik als kansarme buitenlander hier ondernemer heb kunnen worden. Mijn uitgangspositie was niet een nul, maar min tien. Ik moest als 17-jarige nog eerst de nul zien te bereiken. Ik heb heel veel om tevreden op terug te zien en kan niet aangeven waar het Turks zijn hier in Nederland een handicap was.”
Geen sprinter maar een langeafstandloper
In 2019 bestond CS2001 precies twintig jaar. De continuïteit in familieverband lijkt gewaarborgd doordat de oudste van zijn drie zonen na zijn universitaire studie inmiddels in het bedrijf werkt en de logistiek voor zijn rekening neemt. Een tweede zoon studeert nu universitair in Turkije. Wat staat Mehmet Yavri voor ogen met zijn bedrijf? “Niet in de eerste plaats aanzienlijke omzetgroei, want ik ben geen sprinter maar een langeafstandloper. Altijd geweest. Ik heb echt harde lessen geleerd in mijn leven en beschouw CS2001 als een kind van me. Wat mijn wensen betreft staat daarom continuïteit in de bedrijfsvoering voorop.”
Dit artikel is geschreven door Dick van Zomeren voor de rubriek ‘De Baas’ in Service Management nummer 1 van 2020. Benieuwd naar hét vakblad over professionele schoonmaak? Vraag dan een gratis proefnummer aan of neem een proefabonnement!
