De vraag:
Moeten schoonmaakbedrijven dan naast de werk- en reistijden dan ook de rusttijden bij (gaan) houden? Ik pak de schoonmaak cao-artikelen er nog even bij:
Artikel 12: Arbeidstijd en rusttijd
- De Arbeidstijdenwet is van toepassing.
- De werknemer die werkzaam is in een dienst van ten minste 4,5 uur waarbij minimaal 1 uur werktijd valt tussen 0.00 en 6.00 uur, heeft recht op een pauze van 0,5 uur tijdens deze dienst. Deze pauze wordt doorbetaald op basis van het uurloon overeenkomstig.
Artikel 25
- Iedere werknemer ontvangt elke 4 weken of elke maand gelijktijdig met de betaling een schriftelijke loonspecificatie. Op verzoek van de werknemer kan de loonspecificatie digitaal worden verstrekt. Op de specificatie moet duidelijk leesbaar zijn vermeld:
a. naam van de werknemer en zijn loonnummer;
b. periode, waarop de betaling betrekking heeft;
c. aantal gewerkte dagen;
d. aantal gewerkte uren;
e. de objecten waar de werknemer werkzaam is;
f. aantal dagen respectievelijk uren vakantie/wettig verzuim;
g. overuren;
h. opgebouwde vakantie uren met een onderscheid tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantie uren;
i. (uur)loonbedrag, gespecificeerd (met vermelding van toeslagen en VET);
j. verschuldigde loonheffing;
k. ingehouden premies sociale verzekeringswetten;
l. ingehouden pensioenpremie;
m. de eindejaarsuitkering (het percentage volgens artikel 16 cao en de hoogte van de eindejaarsuitkering in de betreffende betalingsperiode);
n. netto loonbedrag;
o. of er sprake is van een overeenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd, en of er sprake is van een oproepovereenkomst.
p. Bij een all-in loon: wordt onderscheid gemaakt tussen het (uur-)loonbedrag, de vakantietoeslag en de betaling voor de vakantie uren.
Artikel 35
- Indien de werknemer aansluitend werkzaam is op meerdere objecten, wordt de reistijd tussen de objecten vergoed op basis van het basisuurloon en de reisafstand op basis van een kostenvergoeding ter hoogte van het fiscaal maximaal toegestane onbelaste bedrag.
De wet
Conclusie: in de schoonmaak cao is niets beschreven over het bijhouden van rusttijden. Maar het is in Nederland zo geregeld dat als er iets niets beschreven staat, de Wet van toepassing is. Ik heb op site van onze overheid een en ander opgezocht en daar tref ik het volgende aan:
Hoofdstuk 4. Algemene verplichtingen
- De werkgever voert een zo goed mogelijk beleid terzake van arbeids- en rusttijden van de werknemers, en houdt daarbij, voor zover dat redelijkerwijs van hem gevergd kan worden, rekening met de persoonlijke omstandigheden van die werknemers. Het beleid terzake van arbeids- en rusttijden wordt gevoerd in samenhang met het arbeidsomstandighedenbeleid, bedoeld in de Arbeidsomstandighedenwet.
- De uit het in het eerste lid bedoelde beleid voortvloeiende arbeids- en rusttijdenpatronen worden door de werkgever schriftelijk vastgelegd. De werkgever bewaart de op deze wijze vastgelegde arbeids- en rusttijden patronen op een zodanige wijze, dat iedere werknemer de mogelijkheid heeft hiervan desgewenst kennis te nemen.
- De werkgever toetst de tot stand gekomen arbeids- en rusttijden patronen aan de ervaringen die daarmee zijn opgedaan, alsmede hoe deze ervaringen zich verhouden met nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de organisatie van arbeids- en rusttijden. Indien daartoe aanleiding is, vindt bijstelling van het beleid, bedoeld in het eerste lid, en de daarop gebaseerde arbeids- en rusttijdenpatronen plaats.
- Artikel 5 van de Arbeidsomstandighedenwet is van overeenkomstige toepassing.
- De toezichthouder kan, indien de in dit artikel neergelegde verplichtingen niet of in onvoldoende mate of op onjuiste wijze worden nageleefd, een eis tot naleving stellen. Deze eis tot naleving bevat de termijn waarbinnen eraan wordt voldaan.
- De werkgever voldoet aan de eis tot naleving.
( Bron: Overheid )
Ergo, de ATW zegt in dit artikel niets over reistijd, maar wel iets over rusttijd. Dat betekent dus dat alle bedrijven die onder de schoonmaak cao vallen formeel allemaal ook de rusttijden dienen bij te houden! En doen zij dat niet, dan kan dus een eis tot naleving volgen. En bij een volgende controle een boete.
Software
Ik heb rondvraag gedaan bij softwareleveranciers zoals Clean Jack en Appreo of het bijhouden van voornoemde tijden mogelijk is. Beiden geven aan dat dit in hun systeem mogelijk is. Het staat de klant echter vrij om daar wel of geen gebruik van te maken. Maar de software kan het aan.
Vakbond CNV en Schoonmakend Nederland
CNV is stellig dat de wet altijd gerespecteerd dient te worden en ondernemers zich dus ook hieraan moeten houden. Schoonmakend Nederland herkende het probleem, maar wilde niet echt commentaar geven omdat het niet een van hun leden betrof. Maar het had wel hun aandacht en ze stonden open voor overleg hierover.
Kritische factor
Dat gezegd hebbende kom je uit bij de meest kritische factor in dit verhaal: de factor mens. De mens is degene die het werk uitvoert. Deze hardwerkende mensen hebben doorgaans niet veel op met de digitale wereld. Ze vinden het vaak moeilijk, te lastig of begrijpen te weinig Nederlands om het systeem goed te gebruiken. Sommige hebben zelfs niet eens de beschikking over een smartphone, wat het nog moeilijker maakt. Dat zou kunnen betekenen dat ondernemers hun mensen moeten gaan voorzien van een apparaat dat in staat is QR-codes te scannen binnen hun eigen persoonlijke digitale omgeving.
Ik geef eerlijk toe dat ook ik niets wist over en van het bijhouden van rusttijden.
Samenvattend is het nog steeds mogelijk dat uren op papier worden bijgehouden. Men kan zelfs per week achteraf dit invullen en bewaren. Maar hoe groter een bedrijf wordt, hoe lastiger papier werkt. Dan moet er gekeken worden naar digitale pakketten. Vergelijken van alle pakketten is vaak lastig, omdat ieder pakket vanuit een speciale visie is ontworpen. Maar iedere Nederlander wordt geacht de wet te kennen en men moet dus door blijven vragen naar alle wettelijke en cao-bepalingen of die mogelijk zijn binnen een systeem. Of dat een pakket te koppelen is aan een ander pakket om zodoende alles te kunnen bijhouden. Feitelijk zouden werkgevers en/of ondernemers ten minste eenmaal per jaar hun kennis moeten opfrissen op het gebied van de laatste wijzigingen in wet- en regelgeving. Ik geef eerlijk toe dat ook ik niets wist over en van het bijhouden van rusttijden. En dat is niet leuk, om de AI in huis te hebben en dan een boete te krijgen voor zoiets als rusttijdenregistratie.
Ik spreek de wens uit dat na het lezen van dit stuk iedereen nu geïnformeerd is en niet tegen boetes aanloopt.
Maurice Rutgrink, erelid SieV
