“Materiaalwagens gaan mee in de trend van duurzaamheid”, stelt Harleman. “Een aantal fabrikanten waaronder wijzelf is bezig de onderdelen zoveel mogelijk van gerecycled materiaal te maken. Er zijn gespecialiseerde bedrijven waar oude materiaalwagens gedemonteerd worden voor hergebruik. Van de kunststof onderdelen kan weer granulaat gemaakt worden voor de productie van nieuwe kunststof materialen. Het doel is uiteindelijk om de wagens honderd procent circulair te maken. Zover zijn we nog niet.”
footprint en handprint
Bij het beoordelen van de duurzaamheid van een materiaalwagen kun je als schoonmaakorganisatie op een aantal zaken letten. “Wij noemen dat footprint en handprint. Dus wat gebeurt er bij het productieproces van materiaalwagens, bijvoorbeeld in het energieverbruik om de wagens te maken? Of bij het hergebruik van plastics? Daarnaast is er de handprint: wat kun je als schoonmaakorganisatie zelf doen om de levensduur van een materiaalwagen te verlengen? Dat gaat onder andere over onderhoud en zorgvuldig gebruik. Uiteindelijk zou je je ook kunnen afvragen of er bij elk nieuwe klant die je aanneemt nieuwe werkwagens moeten staan. Dat is gebruikelijk, maar is het altijd nodig?”
Twee basisconfiguraties
Harleman constateert dat er in principe voor materiaalwagens twee basisconfiguraties zijn, waar het schoonmaakbedrijf dan modules aan vast kan koppelen. “Naar gelang de functionaliteit die je als schoonmaakbedrijf voor ogen hebt. Bijvoorbeeld omdat je in een hotel ook linnen vervoert. Bij nummer één, pre-prepared trolleys, zit alles aan moppen en doeken vooraf bevochtigd in de materiaalwagen. Bij nummer twee, bucket and press-systemen, heb je een wring- en spoelsysteem aan boord.” Waar vroeger stelen van moppen bij wijze van spreken uit de materiaalwagen staken, zijn deze onder andere bij Vileda geïntegreerd in de trolley. Ook zie je dat veel materiaalwagens zijn voorzien van deuren en dichte wanden. “Als je overdag schoonmaakt, wil je nette wagens hebben die zichtbaar mooi zijn vormgegeven. Soms hebben de wagens zelfs een slot. Om veiligheidsredenen omdat bijvoorbeeld kinderen niet bij reinigingsmiddelen mogen komen of om diefstal tegen te gaan in een openbare ruimte zoals Schiphol.” De wagens zijn vaker voorzien van afvalbakken die op basis van verschillende technieken touchless opengaan en op de wagen is een duidelijk scheiding tussen vuil en schoon. “Alles om kruisbesmetting te voorkomen, zeker in ziekenhuizen.”
Altijd van een wrap voorzien
Materiaalwagens worden tegenwoordig vrijwel altijd van een wrap met illustraties en logo’s voorzien. “Materiaalwagens zijn steeds vaker een visitekaartje van de opdrachtgever of het schoonmaakbedrijf. We zijn daar ooit als eerste mee begonnen, bij het UMC in Utrecht. Zij wilden hun logo op de materiaalwagens hebben. Ik stapte toen naar een auto bestickeringsbedrijf om dat te regelen. Sindsdien heeft dat wrappen van materiaalwagens een vlucht genomen. Je ziet bijna geen materiaalwagens meer die niet bestickerd zijn. Het bijzondere daarbij: je kunt bij de aankoop van materiaalwagens soms in een discussie over de prijs komen, maar als het gaat om bestickering dan zijn de kosten nooit een punt. Dat willen opdrachtgevers en schoonmaakbedrijven gewoon. Terwijl het eigenlijk aan functionaliteit weinig toevoegt.”
Materiaalwagens gaan mee in de trend van duurzaamheid
Elektrische aandrijving
Bij de Interclean van 2022 waren materiaalwagens met elektrische aandrijving een noviteit. “Toch wordt van deze mogelijkheid weinig gebruik gemaakt. Volgens mij zijn er twee redenen waarom niet. Een elektrisch aangedreven materiaalwagen is vooral handig als je, zoals bijvoorbeeld op Schiphol, in een sanitairronde grote afstanden moet overbruggen. In zo’n geval moet er ook een opstapmogelijkheid voor de schoonmaakmedewerker zijn. Anders heeft het niet zoveel zin. De tweede reden is het gewicht van de wagen, al valt dat gewicht in de praktijk mee. Alhoewel sommigen er wel toe neigen, is een materiaalwagen geen rijdend magazijn. Daarnaast spelen de extra kosten een rol. Elektrische aandrijving maakt een materiaalwagen flink duurder.” Daarmee ziet Harleman geen groei voor elektrische materiaalwagen. Wel ziet hij dat materiaalwagens waarbij je een tablet kunt meenemen, mondjesmaat worden toegepast. Hij verwacht dat deze optie gaat toenemen. “Op die tablet ziet de schoonmaakmedewerker informatie die voor hem/haar van belang is en kan hij/zij zelf ook data invoeren. Planning kan bijvoorbeeld aangeven waar en wat er schoongemaakt moet worden. Of kun je via de tablet schoonmaaktaken als ‘gedaan’ afmelden.”
Als je overdag schoonmaakt, wil je nette wagens hebben die zichtbaar mooi zijn vormgegeven
Geen GPS of wifi
Tot slot constateert Harleman dat materiaalwagens aan de trend zijn ontsnapt om ze te koppelen aan het internet. Ze worden nooit uitgerust met GPS of met wifi. “Ook dat heeft onder meer te maken met het feit dat zo’n materiaalwagen dan veel te duur wordt. De extra mogelijkheden die je creëert, staan niet in verhouding tot de meerwaarde ervan. Oftewel: er zit een prijselasticiteit aan een materiaalwagen die je met dergelijke digitale snufjes overschrijdt. Over het algemeen geldt in de schoonmaak: hoe groter het risico dat er iets misgaat, hoe meer bereid een opdrachtgever of schoonmaakbedrijf is te betalen. Kijk naar cleanrooms of ziekenhuizen waar opdrachtgevers relatief meer geld over hebben voor de schoonmaak dan bijvoorbeeld de schoonmaak van scholen of kantoren. Daarbij zijn materiaalwagens toch echt iets anders dan bijvoorbeeld schrobzuigmachines die tegenwoordig niet alleen smart maar ook connected zijn.”
