Wat zijn de verwachtingen van Prinsjesdag 2023?

Wat zijn de verwachtingen van Prinsjesdag 2023?

Terwijl het waarschuwingen regent dat vrouwelijke bewindslieden er vandaag (dinsdag) op Prinsjesdag rekening moeten houden met een stevige zuidwestenwind ("het is verstandig om de hoedjes goed vast te houden") is de aandacht verder vooral gericht op de inhoud van de miljoenennota 2014, die wordt gepresenteerd. Traditiegetrouw is er al het één en ander uitgelekt.

Het eerste wat opvalt aan de gelekte miljoenennota 2024 is de 2 miljard euro die het demissionaire kabinet voor armoedebestrijding uittrekt. Ook de koopkrachtplaatjes liggen al op straat, net zoals de zorgpremie die wat het kabinet betreft kan stijgen met 12 euro per maand. Maar veel is ook nog onduidelijk, zoals de invulling en reikwijdte van een energiepakket, de hoogte van de accijnsstijging op alcohol en tabak en een mogelijke verzachting van de bezuinigingen op de ouderenzorg.

Armoede bestrijden

Van de 2 miljard euro voor armoedebestrijding wil het kabinet 1,1 miljard euro steken in de verhoging van het kindgebonden budget. 700 miljoen euro gaat naar de verhoging van de huurtoeslag en 200 miljoen euro naar de verhoging van de arbeidskorting met 115 euro. Ook wordt een bezuiniging op jonggehandicapten geschrapt. Huishoudens met een inkomen tot 29.500 euro gaan er gemiddeld gezien het minst op vooruit, met 1,1 procent. Wie tussen de 47.500 duizend en 107.500 euro verdient, ziet een plus van 2,1 procent tegemoet. Over het algemeen pakt de miljoenennota gunstig uit voor werkenden, tweeverdieners en gezinnen met kinderen.

Schatkist vullen

Om alles te betalen haalt het kabinet extra geld op door hoge inkomens sneller in de hoogste belastingschijf te laten vallen. Dat moet 1,6 miljard euro opleveren voor de schatkist. Ook gaat de accijns voor alcohol en tabak omhoog. Financiën hoopt hiermee 100 miljoen euro op te halen. Het positieve nieuws is dat de koopkracht volgend jaar gemiddeld met 1,8 procent toeneemt, dankzij het pakket aan maatregelen dat het kabinet zal aankondigen. Het begrotingstekort komt daardoor volgend jaar uit op 2,9 procent. De staatsschuld daalt naar 46,9 procent.

Ondernemers zijn somber gestemd

Ondernemers zijn somber gestemd over de economische situatie in de rest van het jaar. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland concluderen dat op basis van een enquête voorafgaand aan Prinsjesdag. Daarin werden directeuren van verschillende branches ondervraagd, die meer dan 325.000 bedrijven vertegenwoordigen.

Marges zijn lager

De helft van de ondervraagden verwacht een verslechtering van de economische situatie in de rest van het jaar en slechts 8 procent voorziet een verbetering. Ook gaan meer branches uit van een omzetdaling in plaats van een omzetstijging.

Een ruime meerderheid van de brancheorganisaties geeft verder aan dat de marges lager zijn dan gebruikelijk. Bedrijven hebben vooral last van de stijgende loonkosten en hogere inkoop- en energieprijzen. Slechts 1 procent van de branches kan die gestegen kosten volledig doorberekenen en driekwart kan dat zeer beperkt of niet. Dit sluit aan bij een eerder onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Investeringen onder druk

Door de slechte economische omstandigheden staan de investeringen ook onder druk. Ruim 40 procent van de branches verwacht dat investeringen zullen dalen. Slechts 19 procent rekent op een stijging van de investeringen in 2023. Tekort aan personeel, regeldruk en inkoopkosten zijn daarbij momenteel de grootste belemmeringen voor ondernemers en bedrijven.