In de Referentie Wetgeving Arbeidsomstandighedenregeling 2022 staat er het volgende over: "stoffen die relatief gemakkelijk door de huid kunnen worden opgenomen, hetgeen een substantiële bijdrage kan betekenen aan de totale inwendige blootstelling, hebben in de lijst een H-aanduiding. Bij deze stoffen moeten, naast maatregelen tegen inademing, ook adequate maatregelen ter voorkoming van huidcontact worden genomen."
Dus huidcontact en inademing kunnen een probleem vormen. Om de risico’s van stoffen uit te sluiten, breng je die in beeld binnen de Risico Inventarisatie & Evaluatie (aanvullende RI&E gevaarlijke stoffen):
- Breng in kaart waar welke stoffen in welke hoeveelheden worden gebruikt.
- Verzamel de veiligheidsinformatiebladen (VIB) en maak op basis daarvan een overzicht (register gevaarlijke stoffen). Zo zie je waar eventuele gevaren zitten.
- Bekijk in welke mate er blootstelling is en welke incidenten zich kunnen voordoen: de blootstellingsbeoordeling. Bepaal of de maatregelen toereikend zijn.
- Zo niet, dan zijn aanvullende stappen nodig (plan van aanpak).
Veilig werken
De volgende punten zijn belangrijk om ten minste te regelen:
- Bepaal in de RI&E waar met welke stoffen gewerkt wordt en waar gevaarlijke stoffen in het werk ontstaan (oplossingen, sprayen, schuren et cetera.).
- Maak een register van gevaarlijke stoffen met aanvullende registratie voor CMR-stoffen (carcinogene, mutagene en reprotoxische stoffen). Desinfectie-alcohol (ethanol) en cytostatica of cliënten die recent cytostatica kregen toegediend, horen hier ook bij. Hanteer een inkoopprocedure met beheer van de beschikbare stoffeninformatie (VIB).
- Maak blootstellingsbeoordelingen en bepaal welke maatregelen nodig zijn om veilig te werken met stoffen (veilige werkwijzen). Bepaal die volgens de arbeidshygiënische strategie:
- Voorkom en beperk het gebruik van gevaarlijke stoffen zo veel mogelijk.
- Vervang risicostoffen door minder schadelijke alternatieven.
- Voorkom of verminder het vrijkomen van stoffen door maatregelen te nemen aan de bron.
- Voorkom of verminder de belasting van de medewerkers door maatregelen die verspreiding of contact met het product tegengaan (afzuiging, ventilatie, afscherming).
- Stel zo min mogelijk medewerkers bloot en hou de tijd van blootstelling zo kort mogelijk.
- Verstrek doeltreffende persoonlijke beschermingsmiddelen.
Blootstelling beoordelen
Voor alle gevaarlijke producten geldt dat je de blootstelling beoordeelt en daarmee aantoont dat de belasting binnen de grenswaarden blijft. Die beoordeling kan met metingen of met een gevalideerde berekeningsmethode (bijvoorbeeld Stoffenmanager). Betrek daarbij een deskundige van het niveau arbeidshygiënist.
REACH
REACH is een Europese verordening over de productie van en handel in chemische stoffen. Het beschrijft waar bedrijven en overheden zich aan moeten houden. REACH staat voor: Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen. Deze verordening geldt voor alle landen van de Europese Unie.De volgende drie groepen hebben met REACH te maken:
- fabrikanten/importeurs;
- distributeurs;
- gebruikers.
Zij hebben ieder verschillende rollen en verplichtingen binnen REACH.
Verplichtingen door REACH
Producenten en importeurs van chemische stoffen moeten alle stoffen registreren die ze produceren of importeren. Deze plicht geldt alleen voor stoffen waarvan minimaal duizend kilogram per jaar wordt geproduceerd of geïmporteerd. In 2018 moesten alle stoffen geregistreerd staan. Bij de registratie moet de producent of importeur onder meer aangeven of de stof schadelijk is. Ook moet hij vermelden hoe een gebruiker er veilig mee om kan gaan.
Deze informatie staat ook in het Veiligheidsinformatieblad. Verkopers van chemische stoffen of mengsels moeten dit Veiligheidsinformatieblad meegeven aan professionele gebruikers. De verkoper hoeft het Veiligheidsinformatieblad niet mee te geven aan niet-professionele gebruikers. Bijvoorbeeld aan iemand die zijn eigen huis schoonmaakt met een schoonmaakmiddel. Consumenten kunnen op het etiket of de gebruiksaanwijzing lezen hoe zij het product veilig gebruiken. Ook kunnen zij informatie over de stoffen in het product opvragen bij de leverancier.
Categorieën stoffen onder REACH
REACH kan verboden of beperkingen opleggen aan de productie, het gebruik of de invoer van bepaalde schadelijke stoffen. Alle chemische stoffen vallen onder REACH op een paar uitzonderingen na, zoals radioactieve stoffen, afvalstoffen en bestrijdingsmiddelen. Hiervoor geldt andere wetgeving. Stoffen die zijn verwerkt in mengsels (verf en lijm) vallen ook onder REACH.
Deze blog is geschreven door Maurice Rutgrink, erelid SieV en MVK in opleiding.
