Er zijn internationale afspraken die voorschrijven wat havens, luchthavens en landsgrenzen minimaal moeten voorbereiden om de verspreiding van ziekten tussen landen tegen te gaan. Toch blijkt uit nieuw onderzoek dat de internationale afspraken te eenzijdig zijn vormgegeven en er onvoldoende wordt samengewerkt tussen landen en hun grenslocaties.
Brede professionele teams broodnodig
Het onderzoek werd uitgevoerd door gezondheidswetenschapper Doret de Rooij. De conclusie is dat er bij infectieziektebestrijding niet alleen het medisch perspectief nodig is, maar ook het bedrijfskundig-, organisatorisch- en veiligheidsperspectief vanaf het begin moet worden meegenomen. Er moet samenhang zijn tussen voorbereiding van professionals en teams, binnen hun organisaties en tussen deze organisaties op een grenslocatie. Dit is er nu onvoldoende.
Lessen Covid-19
De Covid-19 pandemie heeft ons geleerd dat crisisplannen flexibiliteit in de bestrijding moeten faciliteren. Daarom is dus niet alleen goede voorbereiding vooraf belangrijk, maar moet dit samengaan met het op tijd kunnen leren en aanpassen aan nieuwe, complexe crisissituaties. Ook blijkt dat zowel voor, als tijdens de pandemie, onvoldoende tussen landen en hun grenslocaties werd samengewerkt. Het beleid tussen landen, en in het bijzonder binnen de Europese Schengenzone, verschilde sterk. Hierdoor was het vaak ineffectief. Dat het beleid zo verschilde is opmerkelijk, aangezien landen direct van elkaars grensbeleid afhankelijk zijn.
Preventie doe je samen
Binnen Europa, maar ook daarbuiten, moet het voorkómen van de verspreiding van infectieziekten tussen landen gezamenlijk worden gedaan. Landen zouden meer moeten inzetten op gemeenschappelijk onderzoek, ontwikkeling en beleid om effectief te kunnen zijn. Daar wordt in Europa nu aan gewerkt. Daarnaast is het belangrijk te beseffen dat het onmogelijk is om voorbereid te zijn op alle mogelijke crisissituaties in de toekomst.
Blijven leren
Juist daarom moet er nu geleerd worden om tijdig op een mogelijke crisis te reageren. De aanloop naar een crisis moet worden gebruikt om de voorbereidingen specifiek en op tijd naar de situatie aan te passen. En er moet geïnvesteerd worden in leermethoden om tijdens een crisisperiode te kunnen blijven leren en veranderen. Ten slotte moet de samenwerking tussen de verschillende partijen van verschillende sectoren op havens, luchthavens of grensovergangen geoptimaliseerd worden, zodat die tijdens de crisis heel effectief kan verlopen.
Bron: VU
