Onder de term hoogwerker valt een verzameling aan machines die er voor zorgen dat je op hoogte kunt werken. Elke hoogwerker heeft een hydraulische arm die op één of meerdere plaatsen kan scharnieren. Aan het eind bevindt zich een platform of een bak. Hoogwerkers kunnen op verschillende manieren worden aangedreven. De meest voorkomende manier is via een diesel- of elektromotor. De minimale leeftijd voor werken met een hoogwerker is 18 jaar.
Normen en richtlijnen
Bij verkeerd gebruik, overbelasting of het niet in goede staat zijn van de hoogwerker of de beveiligingen, kan de machine kantelen. Ook bestaat het risico van klemmen of knellen, vallende voorwerpen of valgevaar. Om ervan verzekerd te zijn dat de hoogwerker nog in goede staat is, moet de eigenaar deze jaarlijks wettelijk laten inspecteren en een administratie voeren van de inspectierapporten. Er gelden daarbij verschillende normen en richtlijnen voor hoogwerkers.
- CE-markering en voldoende ondersteuningen: Hoogwerkers moeten zijn voorzien van een CE-markering en een EG-verklaring van overeenstemming. Voorzie vast opgestelde hoogwerkers ook van voldoende ondersteuning. Bijvoorbeeld stempels met goede borging. Zorg er verder voor dat de ondergrond voldoende stevig is. Je mag een hoogwerker namelijk alleen opstellen op een voldoende stevige ondergrond.
- Maximale windsnelheid: Een hoogwerker mag je bij wind en hooggeheven last alleen gebruiken tot een door de fabrikant vermelde windsnelheid. Hierbij geldt een maximum van 13,8 meter per seconde (windkracht 6). Dit geldt niet voor hoogwerkers in een gesloten ruimte.
- Opschriften: Een hoogwerker moet duidelijk zijn voorzien van opschriften als het fabrieksmerk, herkenningsnummer en bouwjaar. Daarnaast moet zijn aangegeven: het maximaal aantal personen, de toelaatbare windsnelheid, het eigen gewicht en de maximaal toelaatbare werklast. Mobiele hoogwerkers die alleen binnen worden gebruikt moeten het opschrift 'Uitsluitend voor gebruik in gesloten ruimten' hebben. Zorg ervoor dat gebruikers voldoende kennis hebben over bediening en toepassingsmogelijkheden van hoogwerkers. Op de bedieningsplaats(en) moet duidelijk leesbaar zijn aangegeven hoe je de hoogwerker veilig kunt gebruiken. Inclusief gegevens over de stabiliteit. Deze informatie moet in het Nederlands zijn en/of in de taal van de gebruiker. Ook moet er op de bedieningsplaats een noodstopvoorziening aanwezig zijn, waarmee je de bewegingen kunt uitschakelen.
- Leuning: Alle plaatsen op een hoogwerker waar (normaal gesproken) personen kunnen zijn, moeten op een veilige manier bereikbaar zijn. Deze plaatsen moeten rondom zijn beschut door ten minste een leuning van één meter hoogte. Daaronder moet op ongeveer halve hoogte een tussenregel en een voetstootlijst van ten minste vijftien centimeter hoogte zijn. Er zijn werkbakken die geheel gesloten zijn. De afstand tussen de leuningen onderling en de voetstootlijst mag maximaal 47 centimeter zijn. Deze beveiliging mag wegneembaar zijn. Gebruik geen opstapjes, trapjes en dergelijke op het werkplatform.
- Bediening op meerdere plekken: Is de bediening van de hoogwerker mogelijk vanaf meerdere plekken? Dan moet zonder medewerking van de bestuurder geen bediening mogelijk zijn vanaf een andere plaats dan waar de bestuurder zich bevindt. De bediening op het werkplatform is de hoofdbedieningsplaats.
Risico's
Er zijn dus verschilllende risico's te onderscheiden bij het werken met een hoogwerker. Bovenstaande normen en richtlijnen moeten deze risico's minimaliseren, maar het is belangrijk dat een gebruiker van een hoogwerker op de hoogte is van de gevaren. Want ook gedrag is essentieel voor het veilig werken met een hoogwerker.
- Kantelgevaar: Beveilig mobiele hoogwerkers tijdens het rijden met geheven last tegen kantelen. Eenzijdig verrijdbare hoogwerkers moeten altijd een rijbaan ter beschikking hebben. Zo kunnen tijdens het rijden geen extra krachten op de constructie optreden. Een mobiele hoogwerker mag je nooit als lift gebruiken of in uitgeschoven positie stilzetten en verlaten.
- Knelgevaar bij schaarhoogwerkers: Bij schaarhoogwerkers moet knelgevaar worden voorkomen. Kleine hoogwerkers die door een opening van 1,20 meter breed en twee meter hoog kunnen, mogen hiervan afwijken. Zij moeten dan wel een voorziening hebben die bij knelgevaar de daalbeweging stopzet.
- Voorziening als de krachtbron uitvalt: Een hoogwerker moet een voorziening hebben die het werkplatform naar een veilige positie kan brengen als de aandrijving uitvalt.
Bron: Arbo
