Allereerst dien je de RI&E actueel en op orde te hebben. Let op het woordje actueel. Dat houdt in dat je, als er iets significant verandert in je bedrijf, de RI&E opnieuw dient uit te voeren. Daarnaast moet in veel gevallen deze RI&E gekeurd worden. Let daarop! De RAS helpt je met de mogelijkheid om een branche RI&E in te vullen. Dit voldoet aan de minimale eisen en ieder schoonmaakbedrijf met personeel dient deze te hebben ingevuld of aan te tonen over een ten minste gelijkwaardige RI&E te beschikken.
Object RI&E
Vervolgens kent de Arbo ook de verdiepende RI&E. Deze zijn er veel; een van de belangrijkere binnen onze branche is de object RI&E. Als je op hoogte werkt, al is het met een keukentrap, moet je eerst een object gebonden RI&E op (laten) stellen. Daarbij bestudeer je iedere risico bestudeert, breng je deze in kaart en dien je mogelijk een Plan van Aanpak te schrijven om zaken op te lossen.
Chemie
Als je gevelreiniging uitvoert, dient het magazijn waar je de chemie in opslaat ook aan bepaalde wettelijke voorwaarden te voldoen. Denk aan zaken als ventilatie, temperatuur, vluchtwegen, lekbakken, afzuiging en verlichting. Er zijn er meer, maar dit geeft een idee wat er moet zijn in het magazijn en zelfs op de werkplek of werkbus. Je kunt namelijk niet ongelimiteerd chemie in grote verpakkingen zomaar de weg op sturen. Daar zijn wettelijke regels voor, zoals vast gelegd in bijvoorbeeld ADR.
Werkdrukmetingen en functioneringsgesprekken
Zaken die in de CAO geregeld zijn. Je heeft een wettelijke verplichting hier iets mee te doen. De minimale eisen zijn vastgelegd. Meer mag altijd. Belangrijk is dan ook dat je alles vastlegt. Een functioneringsgesprek en verslaglegging moet je door de werknemer voor akkoord laten tekenen. Deze mag weigeren als hij of zij niet eens is met de inhoud. Ook ontvangt deze een kopie verslag.
PBM’s
Iedereen weet wat het zijn, maar zijn deze nog wel in orde? Valbeveiliging moet ieder jaar gekeurd worden. Schoenen en handschoenen moeten ter beschikking worden gesteld bij bepaalde werkzaamheden. Zo ook een veiligheidsbril of gelaatsmasker. Een helm komt niet vaak voor, maar zorg ervoor dat je deze schoon houdt. Na een incident moet je deze vervangen. Veel van deze zaken koop je in bij leveranciers. Zij staan je bij met raad en daad. Op het gebied van veiligheid zijn er steeds meer bedrijven die het hele traject uit handen kunnen nemen. Zij verzorgen de levering, het onderhoud, de keuring en soms ook de training van werknemers met deze middelen.
Advies vragen
Maar op arbogebied, wie schakel je dan in? Primair kunt je je altijd wenden tot de arbodienst of -arts. Zij kunnen helpen met veel wettelijke verplichtingen, zoals het Periodiek Geneeskundig Onderzoek (PAGO). Ook kunnen zij een RI&E opstellen en keuren. Maar ik merkte tijdens mijn onderzoek dat waar de branche RI&E op orde is, veel andere zaken dat niet zijn. En een arboarts, heeft die verstand van je core business? Komt die op locatie kijken of je veilig werkt. Of dat allemaal wel is toegestaan? Je heeft dan mogelijk hulp en advies nodig van anderen zoals een HVK, arbeidshygiënist, IVK of MVK. Dit allemaal in samenwerking met je PV of OR. Deze organisaties binnen je bedrijf moeten erbij betrokken zijn en hebben stemrecht.
Een hogere veiligheidskundige (HVK) en arbeidshygiënist mogen een RI&E opstellen en keuren. Een middelbaar veiligheidskundige (MVK) mag assisteren bij een RI&E, maar mag deze niet keuren. Een integraal veiligheidskundige (IVK) kom je in deze branche niet vaak tegen. Deze IVK is doorgaans werkzaam bij de grotere bedrijven of overheid en houdt zich vaak bezig met beleid rond veiligheid. Al deze mensen hebben doorgaans veel ervaring op de werkvloer en specialiseren zich vaak op bepaalde gebieden zoals machineveiligheid en brand.
Gebrek aan kennis
Ik durf te zeggen dat binnen het mkb gebrek is aan kennis voor wat betreft arbo gerelateerde zaken. De branche RI&E is er vaak, maar niet actueel. In de object RI&E kom je van alles tegen. PAGO, wat is dat? REACH? Nooit van gehoord. En dat gaat allemaal goed, tot het niet goed gaat. En dan? Dan gaan mensen niet meer gezond naar huis of erger, helemaal niet meer naar huis. Natuurlijk is het niet overal slecht gesteld, maar hoe kleiner de omvang van het bedrijf, hoe kleiner doorgaans de kennis van wettelijke bepalingen.
Heb je alles op orde?
Denk eens na of je de meest belangrijke zaken op arbogebied op orde hebt. En zijn die actueel? Bij ja, kijk dan eens verder naar de verdiepende zaken. Ook op orde? Dan complimenteer ik je! Niet in orde of missend? Hoe ga je dat oplossen? En met wie? Geen OR of PV? Dat is geen ramp. Geen PvA? Daar moet je iets mee. Vraag bij je branchevereniging of arbodienst om raad bij je arbovraagstukken. Of schakel een van voornoemde mensen in met verstand van zaken. Zij werken op projectbasis en dat bespaart kosten. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk een RI&E te laten opstellen door een MVK, die vervolgens de keuring overlaat aan een HVK of arbeidshygiënist.
Maar doe iets. Ik heb het boetebeleid van de NLA bestudeerd en dat liegt er niet om. En dat is alleen maar geld. De last en de gevolgen van een ongeval liggen bij jou. Daar lig je in de nacht wakker van.
Maurice Rutgrink, Middelbaar veiligheidskundige, Rutgrink Consultants
