Wil je dat onze en andere medewerkers goed in hun vel zitten, dan moeten ze zelf kunnen aangeven of kiezen wat ze willen. Zeker nu, tijdens de krapte op de arbeidsmarkt, moeten wij als schoonmaakbranche laten zien dat wij een branche zijn waar je voor een groot gedeelte zelf je route kunt uitstippelen.
Zuinig zijn op je medewerkers
Als mkb-ondernemer loop ik vaak tegen vragen aan van medewerkers, waarin ik graag meega want je wilt je medewerkers helpen. Je medewerkers zijn toch het belangrijkste gereedschap en daar moet je zuinig op zijn. Ik kan me dan ook vaak erg boos maken als ik lees of hoor, dat schoonmakers of de schoonmaakondernemer in een kwaad daglicht worden gezet. Zeker in deze tijd met een enorme krapte op de arbeidsmarkt kan een werknemer op iedere hoek van de straat een nieuwe baan vinden. Maar waarom blijven ze toch? Ze vinden het vak zo leuk, het werken met hun collega’s vinden ze top, ze voelen de waardering van de medewerkers waar ze de schoonmaakwerkzaamheden voor verrichten en ze voelen de waardering van het bedrijf waarvoor ze werken. En zo zijn er nog wel wat redenen te noemen waarom medewerkers in onze mooie branche werken.
Belangrijker dan salarisverhoging
Als directeur van een mkb-bedrijf ken je jouw medewerkers, vaak weet je wat hun thuissituatie is, je maakt regelmatig een praatje en je laat ze voelen ‘hoe belangrijk ze voor je zijn’. En dat laatste is met geen geld of salarisverhoging goed te maken. Voor het merendeel van mijn medewerkers is dat stukje waardering en de extra’s die je geeft belangrijker dan een salarisverhoging. Voelen de medewerkers zich bij je thuis dan gaan ze niet op zoek naar een andere baan, ook niet voor meer loon. Ik denk dat de meeste mkb-collega’s hierover hetzelfde denken als ik.
Even terug naar het begin
Als je kiest voor een bepaald vak, voor parttime of fulltime werken, dan weet je of moet je weten waarvoor je kiest. Word je bakker, dan zal de wekker iedere morgen vroeg afgaan. Kies je voor de horeca, dan werk je vaak als anderen vrij zijn. Wil je dit niet, dan kies je voor een ander vak. Ben je graag overdag vrij en werk je liever in de avond, dan is dat iemands eigen vrije keuze. Kortom, iedereen maakt voor zichzelf een EIGEN keuze. Hij of zij moet zich gelukkig voelen in wat en wanneer hij of zij het doet. En zeker in deze tijd van krapte op de arbeidsmarkt kun je heel makkelijk je keuze maken.
Schoonmaakcao gemaakt voor grote jongens
Vaak heb ik als mkb’er het gevoel dat de schoonmaakcao is gemaakt voor en door de ‘grote jongens’ in de branche. Ik krijg zelfs het gevoel dat de cao er is, zodat de ‘kleine’ mkb’er met handen gebonden wordt en slechter op arbeidsvoorwaarden kan concurreren tegen deze grote jongens. Ook medewerkers worden door de cao vaak bepaalde richtingen ingeduwd.
Een voorbeeld
Jaren geleden kreeg ik een cao-controle en een aantekening, omdat het gebeurde dat een medewerkster werkzaam bij een horecabedrijf om 5.30 of 5.45 uur begon en we over dat kwartier/half uur geen toeslag betaalde. Nu het verhaal hierachter. Deze medewerkers stonden ingepland van 6.00 tot 10.00 uur. Het kwam regelmatig voor dat deze medewerkster als oppas fungeerde voor haar kleindochter. Door een kwartiertje/half uur eerder te beginnen, zat ze wat ruimer in haar tijd. Deze medewerker had dit netjes bij mij aangegeven en van mij toestemming gekregen, zodat ze haar begintijd zelf kon bepalen. Het werk moest wel om 10.30 uur klaar zijn. Mooi toch….? Iedereen blij, opdrachtgever, medewerker, schoondochter, kleindochter. Nou ja iedereen… Tijdens de controle bleek dat we de toeslagregel van de schoonmaakcao hadden overtreden, omdat we geen bijzondere urentoeslag hadden betaald over de werktijd vóór 6.00 uur. Artikel 18 bindt niet alleen de werknemer, maar ook de werkgever in zijn mogelijkheden.
Vaak heb ik als mkb’er het gevoel dat de schoonmaakcao is gemaakt voor en door de ‘grote jongens’ in de branche
Nog een voorbeeld
Een medewerker die getrouwd is met haar werk, geliefd en gewaardeerd wordt door directie en medewerkers van het bedrijf waar ze schoonmaakt, en de naam graag hooghoudt van ons bedrijf, krijgt de navolgende vraag van het bedrijf waar ze de schoonmaakwerkzaamheden verricht: “Morgen krijg ik om 16.00 uur een belangrijke klant op bezoek. Zou het mogelijk zijn om de openbare ruimten, kantine en vergaderzaal en sanitair nog even na te kijken en bij te werken rond een uurtje of twee.” Uiteraard zegt deze werknemer volmondig: “Regel ik”.
Gebroken dienst
Maar de werknemer was om 10.00 uur klaar met haar werkzaamheden. Werknemer werkt van 7.00 tot 10.00 uur op eigen verzoek. Deze werknemer komt die middag terug tussen 14.00 en 15.30 uur, nog 1,5 uurtje terug om ervoor te zorgen dat het er tiptop uitziet als die belangrijke klant op bezoek komt. Dit zal ook menig ander collega wel eens hebben meegemaakt, maar volgens de cao (artikel 12) was er sprake van een gebroken dienst en moet er voor dit klusje een uur extra, dus niet 1,5 uur maar 2,5 uur, aan de werknemer worden uitbetaald.
Flink in de schulden
Een werknemer zit flink in de schulden waar hij graag heel snel uitkomt. Hij is nog jong, fysiek op en topfit, weet van aanpakken. Om uit de schulden te komen, grijpt hij alles aan om extra uren te maken voor extra inkomen om zijn schuld zo snel mogelijk in te lossen. Van mij mag hij, ik juich dit zelfs toe. Maar ja, werknemer maakt hierbij meer extra uren/overuren. En dit laatste kost mij dus extra toeslagen. Werknemer in kwestie wilde hiervoor geen toeslag, hij wilde alleen extra geld verdienen om zijn schulden af te kunnen lossen. Werknemer wilde niet dat dit mij extra geld ging kosten. Je spreekt dit dus samen af. Maar iets samen afspreken wat in strijd is met de schoonmaakcao kan niet. Dus uiteindelijk kun je jaren hierna nog op worden aangesproken tijdens een cao-controle en kun je gaan nabetalen.
Uit een ander vaatje
Een dame die fulltime werkt, vroeg aan mij 10 jaar geleden al (wie kent nog de spaarregeling van destijds) of ze iedere week extra uren mocht werken. Haar man kon twee jaar eerder met pensioen dan zij. Zij wilde samen met haar man kunnen stoppen of in ieder geval dan minder gaan werken tot haar pensioen. Uiteraard werk je hieraan mee. Maar ja, wat zegt de cao: ik had hier niet aan mee mogen werken want het CAO hanteert een werkweek van 38 uur en niet structureel 42 uur. Over deze 4 uren ben ik wederom ook weer verplicht om daar overwerktoeslag te betalen. Deze dame spaart echter structureel deze 4 uur extra om twee jaar eerder te kunnen stoppen of haar werkweek te verkorten.
Een heel recent voorbeeld
Ons bedrijf is heel actief in recreatieschoonmaak. Tijdens de lockdown heb ik mede door de NOW-regeling alle medewerkers aan het werk kunnen houden. Samen met mijn medewerkers hebben we het uiteindelijk overleefd. Toen het eind juni enorm druk in de recreatie werd, was de reactie van mijn medewerkers: "We zetten onze schouders eronder, we gaan het ijzer smeden nu het heet is, nu kunnen wij wat terug doen voor jou en ervoor zorgen dat we er weer snel bovenop komen.” Wat mijn medewerkers geheel uit vrije wil voor mij en mijn bedrijf hebben gedaan afgelopen maanden, geeft mij nog koude rillingen en een ontzettend trots gevoel richting deze medewerkers. Als het nodig is, kijken mijn medewerkers even niet naar de cao, maar naar wat er moet gebeuren om ons bedrijf er weer bovenop te helpen.
Terwijl ik dit schrijf moet ik weer een keer slikken. Ik ben trots op mijn medewerkers dat ze mij en mijn bedrijf zo waarderen. Dat waarderen dat is wederzijds. En waarderen moet uit je hart komen en niet uit een cao-boekje.
Frank Verberne, directeur Multi-Service schoonmaak- en bedrijfsdiensten
