Op de leeftijd van 19 jaar ging Ranglek van deur tot deur voor een energiebedrijf, waar hij gefrustreerd raakte door de constante afwijzingen. Hoe kon hij van die nee een ja maken? “Ik dacht, ik kan dit ook voor mijzelf doen. Ik moet gewoon iets verzinnen waar mensen geen nee tegen zeggen. Wat gebruiken mensen elke dag?” Een vader van een vriend verkocht vuilniszakken, wat hem inspireerde om aan de basics te denken. “Toiletpapier gebruikt gewoon iedereen, elke dag.” Hij keek verder: is het duurzaam? En hoe maak ik dit duurzaam? Vanwege zijn Thaise familie was de link naar bamboe snel gelegd. Bamboe toiletpapier bestond al, maar nog niet in Nederland. “Daar zat dus business in,” vervolgt hij. “Maar toen moest ik mensen nog zien te overtuigen.”
Na vier jaar is het duidelijk dat de ondernemers achter deze bamboe toiletpapier startup een lange weg hebben afgelegd. Ze begonnen met niets, geen kapitaal, maar hadden wel een visie. De eerste helft van hun gewenste financiering kwam uiteindelijk door sociale kredietverlening en het hele eerste jaar moesten ze vertrouwen op mond-tot-mondreclame, gratis PR en het benutten van persoonlijke contacten. Dit hielp de jonge ondernemers om hun verhaal te verspreiden en bekendheid te krijgen.
Idee nog even in de ijskast
Middelbare schoolvriend Nickisch was al snel overtuigd, maar vanwege hun jonge leeftijd bleef het idee nog even in de ijskast. Twee jaar later slaan Nickisch en Ranglek, beide studerend in complementaire vakgebieden, toch de handen ineen. Ranglek met zijn achtergrond in werktuigbouwkunde en Nickisch in internationale handel, ondernemerschap en duurzaamheid. “We willen ons hard maken voor dit idee, want we vinden dat duurzaam toiletpapier gemaakt van bamboe het nieuwe normaal moet worden. Dat is altijd onze drijfveer geweest.”
Van pandavoer tot toiletpapier
Van bamboe tot toiletpapier: hoe werkt het? Het productieproces begint bij bamboevezels. De bamboestengels worden versnipperd en die snippers worden gekookt met water en natronloog (NaOH). Dit zorgt ervoor dat de samenstelling zich scheidt: er ontstaat slurry. De slurry wordt gewassen, gefilterd en geraffineerd om onzuiverheden te verwijderen. Daarna wordt dit door een papiermachine verwerkt tot papier.
Het grootste verschil met gerecycled papier? Bamboe groeit sneller en heeft minder water en energie nodig. Waar bamboe met een snelheid van 91 cm per dag kan groeien, duurt dat bij bepaalde bomen wel 30 jaar. Ook is het papier van Bamboi ongebleekt, dus de productie is zonder alle chemicaliën die bij ander toiletpapier wel worden gebruikt.
Hoewel recyclen positief is, vinden de jonge ondernemers dat het proces van gerecycled papier tot toiletpapier niet efficiënt is. “Een papiervezel kan zes tot acht keer gerecycled worden,” vertelt Nickisch. “Maar als je daar toiletpapier van maakt en het wordt doorgespoeld, dan is het weg.” Zonde van die boom van 30 jaar oud dus. “Bamboe zorgt ervoor dat het product, dat je na vijf seconden gebruiken toch doorspoelt, gemaakt is van een hoog hernieuwbare vezel.”
Hard bamboe zijdezacht maken
Hoe maak je van bamboe dan prettig toiletpapier? Bamboi heeft op dat vlak nogal wat veranderingen doorgemaakt. “De kwaliteit was in het begin heel anders,” vertelt Ranglek. “Je weet niet wat je moet vinden van die eerste rol die je in de handen krijgt.” En in het begin liepen ze nog tegen een aantal dingen aan: het belang van oplosbaarheid bijvoorbeeld. De eerste versie was erg goed oplosbaar, maar bleek té snel uit elkaar te vallen. Een tweede versie was sterker, maar loste weer moeilijker op. “Zo zijn we steeds verder gaan ontwikkelen, ook op basis van feedback,” aldus Nickisch. “We zijn denk ik nu bij de vierde of vijfde versie, waar we heel tevreden mee zijn.”
Volledig productieproces
Momenteel wordt al het bamboepapier in China geproduceerd, terwijl bamboe wereldwijd groeit. Ranglek: “Toch heeft China de infrastructuur en expertise opgebouwd om hoogwaardige bamboeproducten te produceren. Hoewel transport via zeevracht gezien wordt als een ecologische manier van transporteren, brengt het ook risico’s met zich mee. Denk aan de reistijd die je sowieso al kwijt bent aan dit transport. Daarnaast kan er van alles gebeuren, waardoor je vertraging oploopt of niet kunt leveren. Kijk bijvoorbeeld naar de situatie in Gaza momenteel, waardoor je dertig dagen extra kwijt bent.” De mannen streven dan ook naar een volledig Europees productieproces. Dit moet leiden tot een meer duurzame en lokale supply chain. “Dat is nog echt een ideologisch plaatje op dit moment, maar de bamboe-industrie is zich wel zodanig aan het ontwikkelen dat het steeds realistischer wordt,” vertelt Ranglek.
Overtuigen van consumenten
De uitdaging zit hem in het overtuigen van consumenten, vooral als het gaat om acceptatie van ongebleekt toiletpapier. “Dat is misschien onze grootste drempel,” aldus Ranglek. “Bij de start hebben we een enquête gestuurd. Men is gewend, vooral ouderen, aan spierwit papier. Dat zit echt in de normen en waarden van mensen, die associëren wit met schoon. Dat willen wij veranderen.” Nickisch vervolgt: “Wij proberen daarin disruptief te zijn. Als je echt verandering teweeg wilt brengen, moet je ook anders zijn.” In plaats van hun toiletpapier aan te passen, proberen ze de perceptie van consumenten aan te passen. “We besloten te beginnen met de mensen die het wel aandurven en uiteindelijk volgt de rest wel.”
Bedrijven, zet die stap
Door bewust te kiezen voor ongebleekt bamboepapier, richten ze zich op een nichemarkt die uiteindelijk de standaard kan worden. “We hebben ook geleerd dat je het echt moet hebben van de grote partijen,” aldus Nickisch. “In het verleden hebben we zelf geprobeerd kantoren te bellen, maar die hebben al contracten lopen, bij schoonmaakbedrijven bijvoorbeeld.”
Naast hun consumentenmerk, richten de oprichters zich dus ook verder op de zakelijke kant. En dat pakt goed uit. Voor hun zakelijke productlijn kregen ze van CSU de Smart Solution of the Year- award. “Die lijn is volledig geoptimaliseerd voor de meest gangbare dispensers in Nederland,” vertelt Nickisch. “Door met bedrijven te werken die al klanten hebben, maak je de overgang makkelijker. Met onze lijn zeggen wij tegen bedrijven: met maximaal twintig procent duurder draag je nooit meer bij aan ontbossing. Zet die stap.” De verandering moet bij de grote bedrijven beginnen, vinden ze. “Je wilt zoveel mogelijk mensen bewust maken van deze oplossing, dus volume creëren,” aldus Ranglek. “Dat een heel kantoor met 50.000 man ons papier gebruikt, waarbij in de toiletten staat ‘wij maken gebruik van 100 procent bamboepapier en dragen bij aan een positieve klimaatimpact’. Zo willen we eigenlijk de complete keten veranderen. Mensen bewust maken dat dit de simpelste stap is om duurzaam te gaan.”
Eén bamboerol per keer
Nickisch sluit af: “Het is natuurlijk een basisbehoefte, naar het toilet gaan. Als je vanuit je basisbehoeftes al de juiste en duurzame keuze maakt, dan ga je daar in de rest van je leven ook op letten.” Bamboi’s focus op duurzaamheid, innovatie en lokale productie moet leiden tot een duurzamere toekomst, één rol bamboe toiletpapier per keer.