Dit jaar doet de code het een beetje anders. Er zullen niet één, maar twee awards worden uitgereikt. “We hebben veel mooie best practices ontvangen rondom het thema ‘De stem van de schoonmaker’. Deze kwamen zowel vanuit het mkb als van de grote schoonmaakbedrijven. We hebben besloten om dit jaar in beide categorieën een award toe te kennen voor de best practice”, vertelt Bert van Boggelen, voorzitter van de jury van de Best Practice Award 2023.
Finalist grootbedrijf: Hago Zorg & Maasstad Ziekenhuis
Niet alleen in de schoonmaak, maar ook in de zorg is er een groot tekort aan personeel. Vaak wordt gedacht dat dat probleem alleen op te lossen valt met meer mensen, maar volgens Peter Paul Wiegmans hoeft dit niet altijd zo te zijn. De algemeen directeur van Hago Zorg ziet dat schoonmaak- en servicemedewerkers van zijn bedrijf namelijk goed taken kunnen overnemen van het zorgpersoneel. Dit doet Hago Zorg onder de naam capacityd. In het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam voeren schoonmaakmedewerkers taken uit als bedden opmaken, patiënten naar de OK brengen, (medische) hulpmiddelen schoonmaken, linnen op de kamers bijvullen en het aanvullen van verbandkarren. Zo ontlasten ze het zorgpersoneel én wordt hun eigen werk veelzijdiger en leuker.
Meer betekenis
Gezamenlijk hebben het schoonmaakbedrijf en het ziekenhuis de uitdaging opgepakt. Dat begon bij onderzoek doen op de werkvloer. Welke taken zouden de medewerkers eventueel kunnen oppakken en zagen zij dit zelf ook zitten? Door middel van enquêtes, interviews en meeloopdagen is gekeken welke taken de servicemedewerkers konden overnemen van de zorgmedewerkers. Een bottom-up proces dus, waarbij de wensen en behoeften van de mensen op de werkvloer leidend is. Teamleider bij Hago Zorg in Maasstad ziekenhuis Sandra van der Linden: “Doordat het takenpakket minder zwaar is kunnen we nu volwaardige banen met voldoende contracturen aanbieden. Servicemedewerkers voelen zich meer betrokken bij de zorg, zijn onderdeel van het zorgteam en krijgen zo meer plezier in hun werk. Ze zijn het aanspreekpunt voor alles wat er in en uit de afdeling gaat. Ze voelen dat ze nodig zijn voor de verpleegkundigen én de patiënt. Dat geeft hun werk meer betekenis’. Het resultaat? Daar is iedereen het snel over eens: meer werkplezier, lager ziekteverzuim en veel tijdsbesparing.”
Afwisselend werk
Zo blijkt wanneer de medewerkers van Hago Zorg wordt gevraagd naar de aanvulling van hun takenpakket. Indra is 54 jaar en werkt in Maasstad Ziekenhuis. Dat doet ze al ruim 24 jaar met veel plezier. “Ik kan nu meer betekenen voor het ziekenhuis én voor de patiënt. Ik zorg ervoor dat alles klaar staat voor de verpleegkundige. Als de patiënt uit bed is, maak ik het bed op. En als er behoefte aan is, dan maak ik een praatje met de patiënt. Ik ontzorg de verpleegkundige zoveel mogelijk zodat die zich kan focussen op de zorg van de patiënt. Ik ben heel blij met mijn functie.” Ook Marjan, 56 jaar, vertelt dat ze met de patiënten een band opbouwt. “Ze missen me als ik er een dag niet ben. En ik hen. Mijn oude functie was soms een beetje saai. Nu is mijn werk heel afwisselend en ben ik constant met andere dingen bezig. Ik zou niet terug willen. Ik heb het gevoel dat ik nu nog meer erbij hoor én de zorg help.”
Finalist mkb: Nellen Schoonmaakdiensten & Spierings Mobile Cranes
Nellen Schoonmaakdiensten neemt geen opdrachten meer aan waarbij de schoonmaakmedewerkers in de ochtend- of avonduren aan de bak moeten. Dagschoonmaak is het devies bij het schoonmaakbedrijf. Beter voor de schoonmaakmedewerkers en uiteindelijk ook voor de klant. Angel Nellen, eigenaar van Nellen Schoonmaakdiensten, vertelt dat schoonmaakmedewerkers vaak meer willen werken dan enkel een paar uurtjes en dat zij ook graag voor het eten thuis zijn om bij hun gezin te zijn. “Zou je zelf je vrouw naar een verlaten industrieterrein laten fietsen en dan ‘s avonds alleen een pand laten afsluiten? En daarbij, al die gebouwen op dat industrieterrein hebben dan ’s avonds de verlichting aan, dat is niet heel fijn voor de energiebehoefte en het klimaat.”
Afstemmen met elkaar
Met een beetje aanpassen is het ook geen enkel probleem om overdag de stofzuigen en bureaus af te nemen, zo ziet Nellen. Natuurlijk is het niet handig als een schoonmaker net gaat stofzuigen wanneer er een overleg is, maar dan zijn er in het gebouw altijd andere taken om op te pakken. Zo kan een oplettende schoonmaakmedewerker zijn of haar werk prima afstemmen op het personeel op kantoor. En andersom. Als een schoonmaker aan het stofzuigen is en je wilt bellen, dan kun je gemakkelijk naar een andere ruimte of stilteplek lopen. En als een schoonmaker net je bureau aan het schoonmaken is, kun je die tijd mooi gebruiken om een kopje koffie te halen.
Een instelling waarmee Imke Michiels, manager bij hijskraanbedrijf Spierings Mobile Cranes, het volledig mee eens is. Zij hebben gekozen voor dagschoonmaak, omdat het duurzamer is en omdat het goed werkgeverschap is. Het contact met de schoonmaakmedewerkers is een stuk beter en het wordt ook gezien wanneer ze langs zijn geweest. De eerste weken was het wel wennen. “Samen kunnen daarover goede afspraken gemaakt worden, dan kan dagschoonmaak prima. Eén van die afspraken is bijvoorbeeld dat de schoonmaker de spreekruimte niet binnenkomt. Het duurde in mijn bedrijf vrij kort voordat iedereen eraan gewend was. Die afspraken maak je rechtstreeks met de schoonmaker of met de objectleider.”
Meer betrokkenheid
Oud schoonmaakmedewerkster en nu opleider van schoonmakers Melissa van Hoof is blij met de ontwikkeling. Zij moest vaak vroeg in de ochtend werken en had vervolgens een gat op te vullen voor haar klus in de middag. Overdag schoonmaken biedt volgens haar veel voordelen. “De schoonmaker kan meer uren draaien, is veel meer betrokken als deze ziet wat er overdag bij de klant speelt en krijgt een andere waardering van de klanten. Sterker nog: het wordt juist gewaardeerd als die kring op het bureau direct wordt weggehaald. Verder ziet Melissa dat gebruikers netter worden. Ze laten nu geen vervuiling meer liggen. Er is dus meer sprake van samenwerking en veel meer betrokkenheid. De schoonmaker is altijd te gast bij een ander bedrijf, door dagschoonmaak krijgt deze wel veel meer feeling bij het bedrijf.”
