Dat is haar reactie na de derde onderhandelingsronde. Bos: “Dit jaar krijgen schoonmakers er 7 procent extra bij en vorig jaar 3,5 procent, maar daarmee is net de inflatie gerepareerd. Dat betekent dat je voor je loon nu hetzelfde kunt kopen als in april 2021. Schoonmakers zijn er dus niet op vooruitgegaan. Bovendien: als het aan de schoonmaakwerkgevers lag, was dat allemaal niet eens gebeurd. Dit loonbod is dan ook een achteruitgang. Ook omdat de inflatie op 3 procent gaat uitkomen dit jaar. Het bod is een volslagen slag in de lucht. Daarbij willen werkgevers ook nog eens meer doen voor schoonmakers die net in de sector komen, dan voor schoonmakers die al langer in de sector werken. Terwijl die laatste schoonmakers de gaten voor schoonmaakbedrijven dichtlopen.”
Niet mee akkoord
Naast het loonbod stelde FNV een eenmalige uitkering van 1.000 euro voor voor schoonmakers die meer dan twintig jaar in de branche werkzaam zijn. “Daar kwam een wat cynisch tegenbod op: 250 euro voor mensen die twintig jaar werkzaam zijn, maar dan wel bruto. Daar gaan we niet mee akkoord.” Ook wat betreft de reiskostenregeling liggen de vakbonden en de werkgeversorganisatie uit elkaar. Schoonmakend Nederland biedt inmiddels 14 eurocent per kilometer terwijl de bonden 23 eurocent willen, vanaf een range van 10 kilometer. Bos: “Daar hebben we als FNV wel van gezegd: we kunnen leven met die 14 eurocent op voorwaarde dat beneden de 10 kilometer schoonmakers een elektrische leasefiets tot hun beschikking krijgen. En dan moeten we niet flauw doen als iemand bijvoorbeeld 15 kilometer wil fietsen. Die fietsen lijken me uit vitaliteits- en duurzaamheidsoogpunt een goed plan.”
Problemen naleving cao
Bos ziet ook problemen bij het naleven van de cao. “Dat is een punt dat we al langer naar voren schuiven en dat voor ons zwaar weegt. Sinds 2018 hebben we in de cao-schoonmaak staan dat er werkoverleggen en jaargesprekken moeten plaatsvinden. We hebben als leeuwen gevochten om dat er in te krijgen. Dat je als schoonmaakbedrijf dergelijke gesprekken voert, zou normaal beleid moeten zijn, maar het gebeurt veel te weinig. Een werkoverleg zou minimaal eens per drie maanden moeten plaatsvinden en daarbij zouden ook medewerkers punten op de agenda mogen zetten. Zelfs uit het onderzoek van de werkgevers zelf blijkt dat de helft van de werknemers geen werkoverleg heeft. Ook jaargesprekken schieten er bij in. Terwijl diezelfde werkgevers in 2018 een krabbel hebben gezet onder de cao. Blijkbaar moeten we dan controlemechanismen inzetten om dit alles toch gedaan te krijgen. We wilden dat eerst bij APG beleggen die toch al de controles over de loonstrookjes doen. Dat past blijkbaar niet helemaal, omdat zij vooral financiële controles doen. Oké, prima. Dan willen we dat die controle via de RAS plaatsvindt.”
Toeslag op avondschoonmaak
Om dagschoonmaak de norm te maken, wil FNV een toeslag hanteren voor medewerkers die na 17.00 uur werken. Daar waar die toeslag nu pas vanaf 21.30 uur ingaat. “Daarbij kunnen we het best nog hebben over plaatsen waar je simpelweg niet overdag kunt schoonmaken, zoals in de industrie, maar dit moet de norm worden. Ik begreep wel dat werkgevers met een plan zouden komen om dagschoonmaak te promoten.” De vakbonden willen ook weekeindetoeslagen voor hotelschoonmakers. Schoonmakend Nederland verwees voor overleg naar haar hotelplatform. Daar staat op 22 april een gesprek mee gepland. “Ik wil geen hypotheek op dat gesprek leggen, maar het is vreemd dat je wel een weekeindetoeslag krijgt als je in het ziekenhuis schoonmaakt, maar niet bij hotels. Wat is het verschil? Ook geloof ik niet dat hotels dan zelf de schoonmaak zouden gaan doen, omdat het te duur wordt. Daar blijkt in de praktijk niets van.”
Geen recht doen aan belangrijk werk
In navolging van CNV-bestuurder Jan Kampherbeek vindt ook Bos het spannend of de cao-onderhandelingen rondkomen. Op 6 en 7 mei gaan de cao-onderhandelingen weer verder. Bos: “We hebben nog maar twee dagen, dus de druk staat er vol op. Ik zie het somber in. We zitten te ver uit elkaar. Wil je dit in twee dagen oplossen, dan moeten we super efficiënt stappen zetten. Daarbij komt dat we sommige zaken, zoals het feit dat oudere werknemers meer hersteltijd nodig hebben, nog niet eens hebben besproken. Daar moet echt een dag vrij extra bij.”
Het is 1 mei dag van de arbeid. Gaat FNV dan actievoeren? “Dat zou zomaar kunnen.” Dan is er in elk geval in het Martin Luther Kingpark in Amsterdam een groot ledenberaad annex manifestatie. Bos constateert tot slot: “Ik zie niet dat werkgevers waarmaken wat ze zeggen dat onze sector geen minimumloonsector is. Ze doen geen recht aan het belangrijke werk dat schoonmakers doen. Het is tijd voor boter bij de vis.”