Wat is arbeidsproductiviteit?
Arbeidsproductiviteit meet de opbrengst per gewerkt uur. Het geeft aan hoe efficiënt mensen hun werk uitvoeren. Hoe hoger de productiviteit, hoe meer er geproduceerd wordt in dezelfde tijd. De daling van de productiviteit was in 2009 groter dan in 2023, toen de financiële crisis een belangrijke rol speelde. De huidige daling komt vooral door het afbouwen van de gaswinning in Groningen.
Ook in sectoren zoals de overheid en de zorg daalde de arbeidsproductiviteit licht. Hoewel andere sectoren nog enige groei lieten zien, was deze groei minder groot dan in voorgaande jaren.
Uitdagingen
Veel innovaties die voorheen de productiviteit verhoogden, zijn inmiddels al doorgevoerd. Hierdoor wordt het steeds moeilijker om efficiënter te werken. Daarnaast zijn sectoren zoals de zorg en de overheid steeds belangrijker geworden. Het belang van sectoren zoals de industrie en landbouw, die traditioneel hoge productiviteit hebben, is afgenomen.
Veranderingen in groeitempo
In de afgelopen tien jaar is de groei van de arbeidsproductiviteit in Nederland aanzienlijk lager geweest dan in de veertig jaar daarvoor. Sinds 1974 is de productiviteit bijna verdubbeld. De jaarlijkse groei bedroeg destijds gemiddeld 1,5 procent, maar sinds 2014 is dat teruggelopen naar gemiddeld 0,4 procent.
Internationale vergelijking
Vergeleken met de meeste andere Europese landen is de groei van de arbeidsproductiviteit in Nederland de afgelopen tien jaar relatief laag geweest. Slechts vijf landen hadden een lagere groei of zelfs een krimp. Ierland spande de kroon met een jaarlijkse groei van ongeveer 5 procent.
Hoewel Nederland nog steeds tot de meest productieve landen ter wereld behoort, is het qua productiviteit gezakt van de vijfde naar de tiende positie onder rijke landen.