Er is echter nog een andere categorie bacteriën die op de handen wordt aangetroffen en die pathogeen kan zijn. Deze staan bekend als voorbijgaande bacteriën en we pikken ze meestal op via contact met geïnfecteerde mensen of omgevingen. Hoewel deze voorbijgaande bacteriën absoluut niet altijd lang op de handen te blijven, kunnen ze lang genoeg overleven en worden overgedragen. Denk aan Enterokokken en Enterobacteriaceae. Sommige van deze bacteriën kunnen antibioticaresistent zijn, zoals Extended-Spectrum B-Lactamase (ESBL)-producerende bacteriën.
Cruciale rol
Je begrijpt waarom ik geïnteresseerd ben in het wassen en drogen van de handen en de cruciale rol die zij spelen bij het voorkomen van de verspreiding van infecties. Dit tweestapsproces is vooral essentieel in ziekenhuizen, waar mensen al een verzwakt immuunsysteem hebben en waar voorbijgaande bacteriën kunnen worden overgedragen van patiënten naar personeel en weer terug.
Onderzoek
Een paar jaar geleden voerde mijn team een real-life onderzoek uit in de toiletten van de afdeling spoedeisende hulp van het Saint Antoine ziekenhuis, waar ik werk. Dit om meer te leren over de impact van verschillende handdroog opties op de verspreiding van bacteriën. Het was een observationeel onderzoek waarbij we het gedrag van echte mensen in de toiletruimte bekeken, zowel van bezoekers als van personeel. De wasruimte was een week uitgerust met papieren handdoeken om de handen te drogen. Een paar weken later hing er een week lang een elektrische droger om de handen mee te drogen.
Minder bacteriële besmetting
We hebben significante verschillen waargenomen in bacteriële besmetting van het oppervlak, met hogere niveaus wanneer de wasruimte was uitgerust met jetluchtdrogers, dan wanneer deze was uitgerust met papieren handdoeken. Hoewel onze hypothese was dat het blazen van lucht waterdruppels in aerosolvorming zou kunnen veroorzaken en deze zou kunnen verspreiden, was zelfs ik verrast door de omvang van de bacteriële besmetting op de vloer en oppervlakken van de wasruimtes met jetluchtdrogers. Ik vroeg me af of ons ziekenhuis op de een of andere manier bijzonder was, maar collega's die hetzelfde onderzoek deden in ziekenhuizen in Italië en Groot-Brittannië merkten hetzelfde op: toiletruimtes met papieren handdoeken hadden veel minder bacteriële besmetting.
Aanbevolen methode
Vandaag kan ik met genoegen zeggen dat papieren handdoeken – die waterdruppels absorberen en helpen voorkomen dat bacteriën in aerosolvorm terechtkomen – de aanbevolen handdroogmethode is in toiletruimtes in ziekenhuizen in Frankrijk. Luchtdrogers zijn inmiddels grotendeels verboden vanwege het risico op een grotere verspreiding van bacteriën. Als medisch microbioloog vind ik dat dit advies ook zinvol zou zijn buiten het ziekenhuis. Omdat het gebruik van papieren handdoeken voor het drogen van de handen in openbare toiletruimtes zoals bars, cafés en sportcentra ook daar de kans op bacteriële overdracht zou verkleinen en zou helpen bevolking veilig te houden.
Blog door professor Frédéric Barbut, medisch microbioloog