De oprichting van de A.I.S.E. is mede te danken aan een handvol visionaire individuen die zich hebben ingezet voor de ontwikkeling van handel en vrij verkeer van goederen in het naoorlogse Europa. In 1949 besloten de Nederlandse en Belgische brancheverenigingen - de NVZ (Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten) en TRACOGRAS - de mogelijkheden voor verdere samenwerking met de Franse vereniging te bespreken. Het jaar daarop ging men ook met de Duitse vereniging om tafel. Dit alles resulteerde in 1953 tot de oprichting van de Association Internationale de la Savonnerie (oftewel de A.I.S., voorloper van de A.I.S.E.) in Antwerpen. Deze was tot 1976 gevestigd in Parijs en verhuisde daarna naar Brussel. De internationale vereniging groeide gestaag. Vrijwel alle Europese lidstaten traden toe, veelal sneller dan dat zij toegelaten werden tot de Europese Unie.
Proces van wassen verandert drastisch
Sinds de oprichting van de A.I.S.E is het proces van het schoonmaken en het wassen drastisch veranderd. De huidige producten zijn nauwelijks vergelijkbaar met de middelen die door slechts twee generaties voor ons werden gebruikt. Begin jaren vijftig zagen wij in Europa de introductie van de eerste synthetische waspoeders ter vervanging van de harde zeep. Geleidelijk verschenen de synthetische vezels en de huishoudelijke wasmachines, waardoor het hele proces van het wassen minder moeizaam en tijdrovend werd. Destijds was er zelfs een discussie in de pers over wat vrouwen zouden doen met al hun extra vrije tijd.
In de jaren zestig leidde het toegenomen gebruik van synthetische was- en reinigingsmiddelen tot grote hoeveelheden schuim op het oppervlaktewater. Overheden, wetenschappers en de industrie bundelden hun krachten om hier de oorzaak van te vinden. De branche, inclusief de A.I.S., kwam met concrete oplossingen. Toen de rol van bacteriën in het afbreekbaarheidsproces duidelijk werd, nam de industrie direct haar verantwoordelijkheid. Het begrip biologische afbreekbaarheid bestond daarvoor nog niet. Dankzij de ontwikkeling van nieuwe oppervlaktestoffen was binnen een paar jaar het probleem opgelost.
Veiligheid van producten waarborgen
Eind jaren zestig kwamen in Europees verband afspraken over het meten van de biologische afbreekbaarheid: de biodegradatie in het milieu. Spoedig daarna volgde er regelgeving, die in de decennia erna steeds verder is aangescherpt. De focus van het werk van de A.I.S. verschoof hierdoor geleidelijk van het bevorderen van handel en de beschikbaarheid van ingrediënten naar het waarborgen van de veiligheid van de producten van de sector voor mens en milieu.
Effectiviteit en duurzaamheid
Er werden in de jaren zeventig nieuwe en verbeterde chemische formuleringen ontwikkeld om een breed scala aan micro-organismen te bestrijden. Dit resulteerde in effectievere desinfectiemiddelen die beter voldeden aan de behoeften van de gezondheidszorg. De ontwikkelingen in de jaren tachtig verbeterden de prestaties, het gebruiksgemak en de duurzaamheid van wasmiddelen. De branche in Europa bleef zich richten op innovatie en klantgerichte oplossingen om te voldoen aan de veranderende behoeften van consumenten. Voor de professionele markt ontwikkelde de NVZ een reeks pictogrammen voor op professionele reinigings- en onderhoudsproducten. Zo was gemakkelijk te zien waar een product voor bedoeld was. De A.I.S. stelde die pictogrammen beschikbaar voor algemeen gebruik.
De prioriteiten van de A.I.S.E. zijn hygiëne, duurzaamheid en producteigenaarschap.
Code voor Goede Milieupraktijken
In de jaren negentig was de interne markt van de EU een feit. In dezelfde periode ontstond de A.I.S.E. door de fusie tussen de A.I.S. en FIFE (de Europese vereniging voor de sector van onderhoudsproducten). Innovatie en wetenschappelijke ontwikkelingen leidden tot de introductie van hoger geconcentreerde producten, automatische vaatwastabletten, bleekmiddelen op basis van peroxiden en de eerste antibacteriële reinigers en desinfecterende doekjes. De A.I.S.E. lanceerde tevens in die periode de ‘Code van Goede Milieupraktijken’ voor huishoudens. Iets later kwamen initiatieven gericht op het informeren van de consument over het duurzame gebruik van producten hoog op de agenda te staan. De vereniging nam ook het voortouw bij het presenteren van een reeks van veiligheidsinitiatieven.
Charter voor Duurzaam Schoonmaken
De branche pionierde intussen met levenscyclusanalyses (LCA) als basis voor het uitwerken van initiatieven. In 2004 introduceerde de A.I.S.E. het baanbrekende ‘Charter voor Duurzaam Schoonmaken’. Dit is een vrijwillig initiatief dat de hele sector aanmoedigt om ambitieuze duurzaamheidsverbeteringen na te streven over de hele levenscyclus. Als bedrijven zich aansluiten bij dit Charter, kunnen zij dit zichtbaar maken door op hun producten één van de Charterlogo’s te plaatsen. Sinds kort is Het Charter voor Duurzaam Schoonmaken door Amazon erkend als een duurzaamheidsnorm.
Toenemende chemische regelgeving in de Europese Unie
De toenemende invloed van Europa op de chemische regelgeving had ook gevolgen voor de rol van brancheverenigingen. Voorheen hadden verenigingen vaak een belangrijke rol bij het bepalen van nationale normen en standaarden in overleg met nationale overheden. Met de komst van Europese wetgeving kreeg de Europese Unie een grotere rol bij het opstellen van regels en voorschriften, waardoor de nationale verenigingen zich meer gingen richten op samenwerking in Europees verband.
De relevantie van de A.I.S.E. blijft hierdoor gestaag groeien. Dit gebeurt bij het vertegenwoordigen van de sector richting de beleidsmakers in de Europese Unie, het blijven stimuleren van branche-initiatieven en door het benutten van het netwerk van nationale verenigingen. De huidige strategische prioriteiten van de A.I.S.E. zijn reinheid & hygiëne, duurzaamheid (door actief een bijdrage te leveren aan de uitvoering van de Europese Green Deal) en product stewardship, oftewel producteigenaarschap (het nemen van de verantwoordelijkheid voor veiligheid en duurzaamheid).
Hans Razenberg (voormalig algemeen directeur) en Suzanne Sule, manager communicatie en public affairs bij NVZ – Schoon | Hygiënisch | Duurzaam, de branchevereniging voor importeurs en fabrikanten van was-, reinigings-, onderhouds- en desinfectiemiddelen en schoonmaakmachines.
