“Het is een mooie reis tot nu toe”, blikt Van Ark terug op het afgelopen half jaar. Ze is dan ook blij met de benoeming. “Ik heb de schoonmaakbranche leren kennen als een mooie branche. Wie in de schoonmaak werkt, is no-nonsense, heeft hart voor de zaak en is misschien een tikkeltje te bescheiden. De schoonmakers en ondernemers zijn van onschatbare waarde. Voor hen wil ik ontzettend hard lopen. En deze sector is ook nog eens ontzettend leuk.”
Inmiddels heeft ze er al heel wat kennismakingsgesprekken en werkbezoeken opzitten met leden, schoonmakers en partnerorganisaties. “Mensen zijn trots op hun vakmanschap”, merkt ze verheugd op. “Schoonmaakwerk is een essentieel vak. Het is goed dat dat steeds zichtbaarder wordt. Corona heeft daar ook een rol in gespeeld. Het belang van schoonmaak, bijvoorbeeld in een operatiekamer of op een school, staat nog haarscherp op het netvlies.” Ze vervolgt: “Voor elkaar gaan, dat zit echt in de vezels van al die schoonmaakbedrijven. Dat ze een wensenpotje hebben waarmee ze eens in de zoveel tijd een wens vervullen, medewerkers die schulden hebben helpen of dat ze specifiek mensen met een arbeidsbeperking verder helpen. Dat vind ik zo mooi om te zien.”
Stap vooruit zetten
Vorige voorzitter Piet Adema werd bestempeld als verbinder. Van Ark: “Ja, Piet heeft grote stappen gezet voor de branche en Schoonmakend Nederland. Ik vind het leuk om op zoek te gaan naar het gezamenlijk belang. Dat is wat ik het liefste doe: kijken naar wat ons bindt en vanuit daar een stap verder zetten. Ik zou het een compliment vinden als mensen zeggen dat ik voortborduur op het werk van Piet.”
Zelf zien wat leeft, waar behoefte aan is en waar ambities liggen, daar gaat het hart van de voorzitter zeker sneller van kloppen. “Laatst heb ik meegelopen in een ziekenhuis", vertelt Van Ark. “Ik wil graag de praktijk zien. Familiebedrijven zijn ook fantastisch, daar hoor je de meest mooie verhalen. Ook mijn bezoek aan Schiphol, waar ik schoonmakers sprak, was een eyeopener. Daar was een project waarbij er meer roulatie was in taken. Dat maakt het afwisselend, maar een effect daarvan was ook dat mensen zich ontheemd voelden. Ze misten hun vaste praatje met de dame achter de kassa of de collega van de catering. Je kunt achter je bureau van alles bedenken, maar in de praktijk kan het heel anders uitpakken.” Er gaat ook tijd zitten in het zoeken van samenwerking met andere organisaties. Van Ark: “Zo trekken wij op met bijvoorbeeld de beveiligingsbranche over hoe je kunt omgaan met aanbestedingen. Bij de Code Verantwoord Marktgedrag gebeuren ook veel activiteiten, die we kunnen ontsluiten bij onze leden.” Een hartelijke lach klinkt. “Natuurlijk moet ik af en toe ook een vergadering voorzitten.”
Belangrijke schakel
Van Ark voelt zich erg verbonden met de drie strategische punten van Schoonmakend Nederland: de focus op de arbeidsmarkt, het ondernemerschap en duurzaamheid. Wat haar persoonlijke missie is? “Laten zien hoe mooi, divers en belangrijk het werk van de schoonmaakbranche is. Ik zou het fantastisch vinden als schoonmaak gezien wordt als de belangrijke schakel die het echt is. Het is cruciaal dat je dit werk dan ook volwaardig kunt doen. Dat meer werk meer lonend is. Dat je dit werk goed kunt leren.” De krapte op de arbeidsmarkt, werk lonender maken en de dringende noodzaak om duurzamer te werken; er liggen nogal wat uitdagingen te wachten op concrete oplossingen. Belangrijke zaken om op te pakken, stelt Van Ark. “Je wilt dat mensen fit en gezond hun werk kunnen blijven doen. Daarom moeten we nieuwe aanwas creëren. Laten zien aan jongeren dat het werk aantrekkelijk is.”
Denken in oplossingen
Op het vlak van duurzaamheid is er al van alles in beweging. “Ik zie dat veel bedrijven impact willen maken door tegen opdrachtgevers te zeggen dat ze niet alleen schoon resultaat leveren, maar tegelijkertijd een bijdrage willen leveren aan de samenleving. Door bijvoorbeeld mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. Diversiteit en inclusie zijn ook belangrijke thema’s in de samenleving. Als je ziet hoeveel nationaliteiten werken in de schoonmaakbranche, dan zie je dat dit hier al leeft. Ze laten zien dat het leuk is om met een divers team te werken. Ik kom bij zoveel ondernemers waarvan ik zou willen dat heel Nederland kon zien hoe zij dingen doen. Waar discussies plaatsvinden hoe zij mensen die in de financiële problemen zijn geraakt kunnen helpen of hoe zij het mogelijk kunnen maken dat een werknemer voor een ziek familielid kan zorgen. Ik vind het inspirerend om te zien hoe binnen bedrijven in oplossingen wordt gedacht.”
Brug slaan
Van Ark was hiervoor onder meer lid van de Tweede Kamer, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en tot half 2021 minister voor Medische Zorg en Sport. Een grote rugzak met politieke ervaring dus. “Het is fijn dat je weet hoe besluiten genomen worden en hoe beleid wordt gemaakt. Die kennis helpt om een brug te kunnen slaan tussen de praktijk en de beleidsdoelen die in Den Haag worden gevormd. Een thema waar ook Schoonmakend Nederland mee bezig is, is hoe werk meer lonend kan worden. Wij moeten laten zien wat er bij ons gebeurt. In onze branche bestaat het grootste deel van de kosten uit loonkosten. MKB Nederland heeft ook duidelijk gemaakt dat het een keer moet stoppen om de ondernemer iedere keer voor alles te laten opdraaien.”
Van Ark vindt het belangrijk om de mening van leden te peilen. “Wat vinden zij belangrijk? Wat doen zij en wat kunnen wij als brancheorganisatie doen?”Een branchevereniging kan grote invloed uitoefenen. Neem het keurmerk. “Een keurmerk levert kwaliteit op, want je moet je kunnen verantwoorden, laten zien welke meerwaarde je levert. Het is ook terecht dat opdrachtgevers hiernaar vragen: je wilt toch weten of iemand de juiste papieren heeft en volgens de cao uitbetaald wordt.”
Goede cao is gezamenlijk belang
Daarover gesproken: op 30 juni 2024 loopt de huidige cao af. Begin volgend jaar starten de onderhandelingen weer. “Ik verwacht dat het aankomende proces ook op constructieve wijze verloopt", aldus Van Ark. “Ons gezamenlijk belang is dat we de schoonmaakbranche aantrekkelijk maken. Je wilt goed kunnen ondernemen en werknemers willen op een prettige manier hun werk kunnen doen en zichzelf ontwikkelen. Anderzijds is er ook begrip nodig dat de omstandigheden goed moeten zijn om geld te verdienen. De koning zei dat mooi in de troonrede: we moeten ons realiseren dat verdienen komt voor verdelen. Maar het is nog te vroeg om echt vooruit te lopen op de onderhandelingen.”
Tot slot nog een brandende vraag: maakt Van Ark zelf met een stralende lach thuis schoon? “Jazeker! Sterker, eens in de zoveel tijd pak ik samen met mijn man een grote klus op. Heerlijk om te doen. De muziek zet ik dan op shuffle, met lekkere uptempo nummers. Dolly Parton, Anita Meijer, Moby, er staat van alles in de playlist. Ramen open en lekker aan de slag. Als ik een blik in de pas gepoetste badkamer werp, dan word ik daar heel blij van. Zo fijn! Geweldig.”