Waarom is goede handhygiëne zo belangrijk?
Via de handen kunnen makkelijk ziekteverwekkers worden verspreid. Sterker nog, volgens het RIVM is dit dé manier waarop de meeste ziekteverwekkers worden verspreid. Door een goede handhygiëne, verklein je de kans dat jij zelf of iemand in je omgeving ziek wordt. Of het nu gaat om het nieuwe coronavirus of om de welbekende griep en verkoudheid, regelmatig je handen wassen is de belangrijkste maatregel om jezelf én anderen voor besmetting te beschermen. Uit dit recente onderzoek blijkt namelijk dat het griepvirus 1,8 uur op je handen kan overleven en het coronavirus zelfs 9 uur.
De drie maatregelen die het RIVM dan ook adviseert om verspreiding van virussen te voorkomen zijn:
- Was je handen regelmatig
- Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
- Gebruik papieren zakdoekjes
>>Leestip: Griepseizoen 2017/2018 valt ongekend zwaar uit, maar weinig mensen leggen link met hygiëne
Handen wassen maakt je ook nog eens gelukkiger
Mocht je nog niet helemaal overtuigd zijn van het belang van handen wassen, dan hebben we nog een extra motivatie. Door je handen te wassen met zeep kun je namelijk niet alleen ziekten voorkomen, maar het maakt je ook nog eens gelukkiger. Uit onderzoek kwam onder meer naar voren dat de wetenschap dat andere mensen hun handen goed wassen, een positief effect heeft op de gemoedstoestand van 80 procent van de ondervraagde mensen. Daarnaast maakt dit het makkelijker en comfortabeler om handen te schudden (ook al mag dit momenteel even niet vanwege corona), vreemden aan te raken en mensen in nood te helpen.
Ook op de werkvloer heeft het wassen van je handen een positief effect: 40 procent van de mensen gaf aan zich prettiger te voelen als collega’s hun handen goed zouden wassen.
>>Lees meer over dit onderzoek: Handen wassen heeft meer positieve effecten dan alleen een betere gezondheid
Handen wassen: zo doe je dat
Zoals gezegd is het van groot belang dat je je handen op de goede manier wast, om ook daadwerkelijk echt effectief besmetting en verspreiding te voorkomen. Volg deze stappen voor de optimale handhygiëne:
Doe sieraden rond je vingers en polsen af. Onder sieraden blijven vuil en bacteriën gemakkelijk zitten- Maak je handen goed nat onder stromend water
- Doe wat vloeibare zeep uit een pompje op je handen
- Wrijf zeep over de de handen. Vergeet daarbij de bovenkant van je handen, de vingertoppen, de ruimte tussen de vingers, de ruimte onder je vingernagels en je polsen niet
- Was je handen minstens 20 seconden. Sommigen adviseren zelfs om een duur van 30 seconden aan te houden >> 80 procent van de bevolking wast de handen niet lang genoeg
- Spoel de handen af onder stromend water en droog ze af. Je handen goed drogen is minstens zo belangrijk!
Handen drogen is minstens zo belangrijk voor optimale handhygiëne
Uit eenonderzoek van de Vereniging Schoonmaak Research(VSR) blijkt dat niet het handen wassen maar het drogen essentieel is voor een goede handenhygiëne. Een natte hand draagt namelijk ongeveer 10 maal zoveel bacteriën over als een droge. Dat komt doordat vocht de belangrijkste factor is bij de overdracht van bacteriën. Met vocht tussen twee oppervlakken wordt meer dan de helft tot zelfs 80 procent van de opgebrachte bacteriën overgedragen. Kortom: je handen goed drogen na het wassen is mínstens zo belangrijk als het wassen zelf.
Hoe droog je je handen het best?
De discussie over de meest hygiënische manier van handen drogen woedt al jaren. Vooral de European Tissue Symposium (ETS, de belangenbehartiger van de papierindustrie) en Dyson (leverancier van o.a. jetdrogers) staan lijnrecht tegenover elkaar. Beide partijen hebben immers belang bij een bepaalde uitkomst.
- Papier
Onder meer de VSR concludeert dat papieren handdoekjes vanuit hygiënisch oogpunt het meest geschikt zijn. Zaak is dat wel een goede prullenbak (niet te klein) dichtbij de papierdispenser staat. “Hoe beter je de dispensers en papierproducten regelt, des te lager het papierverbruik maar óók het ziekteverzuim én de schoonmaakkosten.” - Katoen
Volgens de European Textile Services Association (ETSA) is drogen met katoen een uiterst hygiënische manier om handen te drogen: “De wrijving tussen het katoen en de handen zorgt voor een reductie van bacteriën.” Daarbij is echter wel belangrijk dat de katoenen handdoek niet meerdere keren gebruikt wordt. Een vochtige handdoek is een broeinest van ziektemakers. - Lucht
De lucht- of jetdroger belooft in slechts een paar seconden handen droog te maken. Voordelig is dat dit apparaat geen navulling van papier of katoen vereist, alleen maar een beetje stroom. Belangrijk is wel om de handen écht droog te laten blazen, in plaats van even snel langs het apparaat te halen.
>> Voor meer informatie over het drogen van je handen, lees ook: Handen drogen: Papier, katoen of luchtdroger?
Desinfecterende handgel: wanneer werkt het?
Meerdere deskundigen benadrukken dat het gebruik van een handgel alleen nodig is wanneer er echt geen water en zeep in de buurt zijn. Gewoon de handen onder de kraan met wat zeep wassen werkt namelijk minstens even goed. Ook het RIVM zegt dat voor een goede hygiëne en het voorkomen van infecties het gebruik van desinfecterende middelen voor handen of huishouden meestal niet eens nodig is.
Meer weten? Water en zeep of handgel: wat werkt beter tegen corona?
Welke handgel werkt het best?
Mocht je vaak op plekken zijn waar het simpelweg onmogelijk is om je handen te wassen, dan is een handgel dus wel een handig en verstandig alternatief. Maar de ene handgel is de andere niet. Welke moet je hebben?
Zo zijn er tal van antibacteriële handgels op de markt, een term die nog wel eens tot verwarring kan leiden. Een hoogleraar Levensmiddelenmicrobiologie aan Wageningen University & Research zegt daarover in gesprek met Nu.nl: “Om een eerste misverstand uit de wereld te helpen: een antibacteriële handgel helpt niet tegen het coronavirus. Want virussen hebben niks met bacteriën te maken. Zo’n gel helpt om bacteriën te doden, maar zegt niks over het doden van virussen.”
Handgel met alcohol biedt beste handhygiëne
Maar welke handgel werkt dan wel? De sleutel zit hem in alcohol. Virussen, zoals griep én het COVID-19 virus, zijn namelijk makkelijk te doden met alcohol. Een goede (!) alcoholhoudende handgel kan dus zeker effectief zijn in het voorkomen van besmetting met een virus. Daarbij is het wel belangrijk dat je let op de samenstelling van de gel. Het best is een concentratie van tussen de 70 en 90 procent alcohol (ethanol).
Kies een handgel die voldoet aan alle regels
Ook moet je goed opletten of het middel is toegelaten door het Ctgb, het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biocide. In principe is de verkoop van handdesinfectiemiddelen die niet zijn toegelaten door het Ctgb verboden, maar uit onderzoek van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) bleek een paar jaar geleden nog dat 60 procent van de onderzochte handdesinfectiemiddelen niet was toegelaten door het college. En slechts 13% van de middelen voldeed aan alle wettelijke eisen. In het onderzoek bekeek de autoriteit monsters van middelen voor consumenten, die te koop waren in supermarkten, drogisterijen en bij webwinkels.
