Greenwashing is het misleiden van potentiële klanten door producten of diensten als milieuvriendelijker voor te stellen dan ze in werkelijkheid zijn. Dit kan variëren van valse claims over milieuvriendelijke productieprocessen, tot het gebruik van misleidende marketingtermen. Het doel van greenwashing is om mensen te laten geloven dat ze een duurzame keuze maken, terwijl die duurzaamheid niet (goed) onderbouwd kan worden.
Leestip:
Trends in de schoonmaakbranche: Duurzaamheid, flexibiliteit en kosten als drijvende krachtenAlert blijven
Er zijn verschillende signalen die kunnen wijzen op greenwashing. Hieronder enkele voorbeelden, waarbij het goed is om alert te blijven:
- Vage of nietszeggende claims: Termen als ‘groen’, ‘natuurlijk’ of ‘ecovriendelijk' zonder concrete uitleg of bewijs, kunnen misleidend zijn. Let op specifieke en meetbare claims.
- Misleidende labels: Sommige bedrijven gebruiken zelfgemaakte of onbetrouwbare milieulabels om hun producten groener te laten lijken. Zoek naar erkende en onafhankelijke certificeringen, zoals het EU Ecolabel of Cradle to Cradle.
- Onvolledige informatie: Bedrijven kunnen bepaalde aspecten van hun product of productieproces benadrukken die milieuvriendelijk zijn, terwijl ze andere, schadelijke aspecten verzwijgen. Vraag om volledige transparantie.
- Overdrijving: Claims die te mooi lijken om waar te zijn, zijn dat vaak ook. Wees sceptisch over producten die beweren 100 procent milieuvriendelijk te zijn zonder enige nadelen.
Waar moet je op letten als inkoper binnen de schoonmaaksector?
Als inkoper van professionele schoonmaakbedrijven is het belangrijk om kritisch te zijn en goed geïnformeerde keuzes te maken. Daarom enkele tips om greenwashing te vermijden.
1. Houd het beoogde doel voor ogen
Het kiezen van een product begint bij het doel waarvoor je het wilt gebruiken. Of het nu gaat om het reinigen van een chic hotel, het desinfecteren van een operatiekamer of het wassen van textiel in een verzorgingstehuis; het doel bepaalt de basiseisen voor het product. Een leverancier kan een prachtig verhaal hebben over de duurzaamheid van een product, maar als het niet geschikt is voor het beoogde doel, is het niet de juiste keuze. Bijvoorbeeld, voor het doden van schadelijke micro-organismen ben je wettelijk verplicht een toegelaten desinfectiemiddel te gebruiken.
Als inkoper van professionele schoonmaakbedrijven is het belangrijk om kritisch te zijn.”
2. Benader duurzaamheid zo breed mogelijk
Duurzaamheid omvat veel meer dan alleen het gebruik van natuurlijke ingrediënten. Het gaat ook om de energie-efficiëntie tijdens de gebruiksfase van een product. Bijvoorbeeld, een wasmiddel dat effectief werkt bij lagere temperaturen is vaak duurzamer, omdat het minder energie verbruikt. Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar de biologische afbreekbaarheid van ingrediënten en het gebruik van hernieuwbare bronnen. Een product kan milieugevaarlijke symbolen dragen, maar dat betekent niet per definitie dat het niet duurzaam is. Het gaat om het minimaliseren van risico's bij normaal gebruik.
3. Val niet voor misleidende termen
In de marketing wordt vaak gebruikgemaakt van termen als 'natuurlijk', 'chemievrij' of 'niet-synthetisch' om producten duurzamer te laten lijken. Dit speelt in op chemiefobie, een ongegronde angst voor chemische stoffen. Het is belangrijk om te begrijpen dat de herkomst van een stof niets zegt over de mate van veiligheid of duurzaamheid. Innovaties in de chemie hebben juist geleid tot duurzame ontwikkelingen. Claimen dat een product 'chemievrij' is, is misleiding, omdat alle stoffen chemisch van aard zijn.
4. Alle producten die aan de wet voldoen, zijn veilig te gebruiken
Producten op de Nederlandse en Europese markt moeten voldoen aan strenge wetgevingen die de veiligheid waarborgen. Het is belangrijk om gebruiksvoorschriften op te volgen om risico's te minimaliseren. Reclame-uitingen die suggereren dat andere producten onveilig zijn, zijn vaak misleidend. Het is essentieel om te vertrouwen op de wetgeving en inspectiediensten die toezien op de naleving ervan.
5. Val niet voor misleidende informatie over specifieke ingrediënten
Sommige ingrediënten, zoals palmolie, krijgen onterecht negatieve aandacht. Palmolie kan een duurzaam alternatief zijn voor fossiele ingrediënten, mits het duurzaam wordt gewonnen. Het vermijden van palmolie vanwege negatieve associaties, is niet altijd de beste keuze. Het is belangrijk om te kijken naar de volledige levenscyclus van een product en de herkomst van de ingrediënten. Gecertificeerde, duurzaam geproduceerde palmolie kan een verantwoorde keuze zijn.
Wetgeving: De Europese Green Claims Richtlijn
Afgelopen zomer hebben de Europese ministers van Milieu de Groene Claims Richtlijn vastgesteld. Deze Europese wetgeving stelt strenge eisen aan de onderbouwing van en communicatie over milieuclaims en keurmerken. De Green Claims Richtlijn wordt naar alle waarschijnlijkheid volgend jaar officieel gepubliceerd. Vanaf dan gaan er aanvullende eisen gelden voor milieuclaims. De verwachting is dat de greenwashing dan verder afneemt en de handhaving op dergelijke misleidende milieuclaims toeneemt.
Conclusie
Greenwashing is een serieus probleem dat de inspanningen voor duurzaamheid kan ondermijnen. Als inkoper van professionele schoonmaakbedrijven is het belangrijk om kritisch te zijn en goed geïnformeerde keuzes te maken. Door aandacht te besteden aan de signalen van greenwashing en te kiezen voor producten met betrouwbare certificeringen en transparante informatie, kun je bijdragen aan een duurzamere toekomst.
Hopelijk helpt dit artikel je om greenwashing te herkennen en te vermijden, zodat je echt duurzame keuzes kunt maken voor jouw schoonmaakbedrijf.
Lisa Sligting, Sustainability Manager bij NVZ Schoon | Hygiënisch | Duurzaam
