De bonden laten geen spaan heel van de Kamerstukken die moeten zorgen dat kleine werkgevers risico’s op de werkvloer niet meer schriftelijk in kaart hoeven te brengen. Volgens de bonden zijn de moties "een bom onder het Arbobeleid", omdat ze in strijd zijn met Europese regels, de Arbovisie 2040 van Nobels eigen ministerie en met bestaande afspraken om het aantal dodelijke ongelukken op de werkvloer tot nul terug te brengen.
Zero Death-convenant
Er gaan jaarlijks 4.100 mensen dood door een ziekte die ze hebben opgelopen door of op het werk. Daarnaast raken nog eens 200.000 mensen gewond. Met het vorige kabinet is daarom het Zero Death-convenant afgesloten. De teugels nu laten vieren levert volgens de bonden alleen maar meer arbeidsdoden en -gewonden op. Justine Feitsma, CNV-bestuurder, betoogde onlangs: "Ondernemers roepen moord en brand over de nieuwe regels. Maar die regels gaan wel over leven en dood. Teveel mensen raken nu gewond of lopen een ziekte op tijdens hun werk. Veiligheid is niet uitwisselbaar tegen een verminderende regeldruk. Het is bovendien dweilen met de kraan open: werkgevers betalen nu jaarlijks miljarden aan ziekteverzuim kosten. Dat bedrag loopt verder op als veiligheid minder prioriteit krijgt."
Administratieve lastenverlichting
De maatregelen zijn onderdeel van de administratieve lastenverlichting, ooit aangekondigd door vorige kabinetten. De sterk vereenvoudigde RI&E kennen we al in de vorm van de branche RI&E, waardoor kleine werkgevers eenvoudig invulling kunnen geven aan hun wettelijke verplichting en de RI&E niet hoeven te toetsen. In de SZW Arbovisie 2040 is al aandacht voor de ondersteuning voor het opstellen en actualiseren van een kwalitatief goede RI&E met preventie als uitgangspunt, vooral voor het mkb.
Schrappen van de schriftelijke RI&E voor kleine werkgevers (Kamerstuk 25883, nr. 506)
De RI&E vormt een belangrijk onderdeel van de Arbowet. De Arbeidsinspectie noemt de RI&E een van de vier kernbepalingen uit de Arbowet. De andere drie kernbepalingen - een contract met de arbodienst, bedrijfshulpverlening en een preventiemedewerker - kunnen minder effectief worden ingevuld als de RI&E ontbreekt. Al deze kernbepalingen dreigen te verdwijnen, omdat werkgevers regeldruk ervaren. De ervaren regeldruk staat in geen enkele verhouding tot de schade die slechte arbeidsomstandigheden veroorzaken. Volgens de Arbeidsinspectie doen bedrijven met een goede RI&E het in de praktijk beter op het gebied van gezond en veilig werken dan bedrijven die geen of een slechte RI&E hebben. Het is dus niet slechts een administratieve verplichting zoals sommige werkgevers beweren, maar zorgt in de praktijk voor zichtbare verbeteringen op de werkvloer.
Mijn missie
Als een van de weinige veiligheidskundigen in de schoonmaakbranche maak ik mij al geruime tijd sterk voor meer naleving of betere opvolging van de arboregels. Zo heb ik een object-RI&E opgesteld die de standaard object-RI&E overtreft. Maar afschaffen van regeldruk in de RI&E en toetsing daarvan, ervaar ik niet als een stap vooruit. Echt meer een stap in de verkeerde richting. Veel ondernemers kunnen nu zeggen dat Nederland het strengste arboregime van Europa heeft, maar dat is een koe in zijn kont kijken.
Inhalen in plaats van vertragen
Veel ondernemers zien Arbo, RI&E, TRA, trainingen en LMRA als overbodig veel werk wat niets oplevert of werk alleen maar vertraagt. Maar al deze maatregelen en wet- en regelgeving zijn bedoeld om de werknemer even gezond het werk te laten verlaten zoals deze is binnengekomen. Dat klanten daar niet altijd geld voor ter beschikking willen stellen, is mij bekend. De opdracht niet aannemen of teruggeven is tegen de natuur van de ondernemer. Want er is altijd iemand anders die de opdracht dan wel aanneemt.
Zijn wij als schoonmaakbranche gebaat bij deze 'verbetering/aanpassing' in de wet- en regelgeving, is dan de vraag die ik mij stel. Wij lopen als branche mijns inziens al achter in vergelijking met andere branches wat betreft arbo. Ik zou zelfs zeggen dat wij een inhaalslag moeten maken, maar deze voorstellen boren dat de grond in. Want naleving van deze regels wordt amper gecontroleerd of afgedwongen.
Oproep aan brancheverenigingen schoonmaak
Ik roep daarom beide brancheverenigingen in de schoonmaak op om gezamenlijk deze voorstellen te bestuderen en er iets van te vinden. Deze voorstellen zijn mijns inziens een dolksteek of zelfs een vrijbrief om de gehele wet- en regelgeving voor de schoonmaakbranche aan de laars te lappen. Zo breken wij het arbeidskapitaal af in plaats dat wij het koesteren. Als ondernemer wil je toch iedere dag je medewerkers gezond weer huiswaarts zien keren!? En ja, dat er cowboys zijn die nergens om malen is bekend, maar wil je daar de competitie mee aangaan? Tekende je daarom ooit de CvM of behaalde je daarom een Keurmerk? Om het vervolgens lekker in de kast stof te laten verzamelen?
Beste ondernemer, ook al zouden deze voorstellen aangenomen worden, laat je hier niet door leiden. Weet wat het met je bedrijf kan doen en neem je verantwoording.
Maurice Rutgrink, Middelbaar veiligheidskundige, Rutgrink Consultants
