Dat is namelijk waarvoor beschut werk bedoeld is. Voor mensen die alleen in een ‘beschutte’ omgeving kunnen werken, waar de omstandigheden zijn aangepast naar hun behoeften. Voor niet al deze mensen is er echter dit soort werk beschikbaar en dus moeten er meer beschutte banen bijkomen. Daarom wordt er structureel 64,7 miljoen extra geïnvesteerd in beschut werk. Ook komen er vanuit de overheid maatregelen om beschut werk te stimuleren en is er met de Vereniging Nederlandse Gemeenten afgesproken dat gemeenten zich extra gaan inspannen om achterstanden in te lopen.
Te lage stimulans
Dat er te weinig geld beschikbaar is voor beschuit werk, blijkt uit onderzoek dat APE/Significant heeft uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het invullen van een beschutte werkplek kost fors meer dan gemeenten ter compensatie ontvangen vanuit het Rijk, waardoor er geen stimulans is om hierop in te zetten. Dat terwijl het vinden van een plek voor kwetsbare mensen in de samenleving wel een grote maatschappelijke meerwaarde met zich meebrengt, waaronder inkomenszekerheid voor deze mensen en de kans om zich verder te ontwikkelen.
Beschut werk geen verdienmodel
Voordat iemand in aanmerking komt voor een beschutte werkplek, gaat er een intensief traject aan vooraf om alle mogelijkheden te onderzoeken. Vaak zijn er eerst andere problemen waaraan gewerkt moet worden, zoals schulden of psychische problemen. Deze kosten worden niet meegenomen in de financiering van beschut werk. Volgens het onderzoek is een mogelijke oplossing om ervoor te zorgen dat beschut werk netto meer oplevert. Brancheorganisatie voor sociale werkgelegenheid en arbeidsintegratie Cedris is het hier niet mee eens. Voorzitter Mohamed el Mokaddem betoogt: “Voor Cedris is beschut werk niet primair een verdienmodel om inkomsten te genereren, maar allereerst een vangnetvoorziening en ontwikkelinstrument voor wie het op dit moment op de arbeidsmarkt (nog) niet redt. Het gaat over vaak zeer kwetsbare werknemers. Het is een illusie om te denken dat het forse tekort op beschut werk door het verhogen van hun productie kan worden gedekt.”
Sociale ontwikkelbedrijven
Volgens Cedris zijn er een aantal maatregelen noodzakelijk om beschut werk overal in Nederland voldoende beschikbaar te maken. Ten eerste moet er betere zorg worden gedragen voor de toekomstbestendigheid van sociale ontwikkelbedrijven. Het onderzoek liet zien dat deze namelijk een grote rol spelen in het bieden van extra ondersteuning die kwetsbare inwoners nodig hebben bij het vinden en behouden van werk.
Hulpvraag moet leidend zijn
De tweede maatregel die Cedris noemt is het voorkomen van postcodeverschillen. Hiermee bedoelen ze dat het niet moet uitmaken waar je woont of je aanspraak kunt maken op beschut werk. Dat is nu wel nog te vaak het geval. De hulpvraag moet leidend worden. De derde maateregel is kiezen voor een taakstelling met kostendekkende financiering. Wanneer gemeenten kunnen rekenen op kostendekkende financiering voor een bepaald aantal beschutte werkplekken, kunnen zij deze ook zonder risico garanderen.
Kijk naar de werkzoekende
Cedris noemt het afschaffen van de loonwaardemeting voor beschut werk als vierde maatregel. De loonkostensubsidie die uitvoerders van beschutte werkplekken ontvangen, wordt op het moment bepaald door de productie van de medewerker. Buiten dat dit veel druk met zich meebrengt, zorgt het ook voor veel bureaucratie en onnodige kosten. Door uit te gaan van 70 procent loonkostensubsidie, stroomlijn je dit proces. Als laatste noemt de brancheorganisatie het hanteren van een ondergrens bij beschut werk. Het UWV geeft advies welke werkzoekenden in aanmerking komen voor beschut werk, maar niet iedere werknemer is hier al aan toe. Dit moet ook meegenomen worden in het advies, zodat de gemeente geen banen hoeft te creëren in gevallen dat dit eigenlijk niet de juiste stap is op dat moment.
