Een schoonmaakmedewerker zonder materiaalwagen is als een piloot zonder vliegtuig: het één kan niet zonder het ander. De materiaalwagen kan het werk van de medewerker maken of breken. “Met een goede en praktische materiaalwagen kun je tijd besparen op de werkvloer”, stelt Marijnissen.
En iedereen weet: tijd is geld, vooral in de schoonmaakbranche. Daarnaast kan een goede materiaalwagen het werk van de medewerker daadwerkelijk verlichten. Kortom: een belangrijk onderdeel van de uitrusting.
Er komen steeds meer vragen over wat er met de materiaalwagens gebeurt aan het einde van hun levensduur.
Duurzaamheid voorop
Maar welke trends spelen er op dit gebied? De eerste, en volgens Marijnissen misschien wel de belangrijkste, is duurzaamheid. “Aan de ene kant zie je dat terug in de materialen waar de wagens van worden gemaakt. Dat bestaat voor een steeds groter deel uit gerecycled kunststof”, vertelt zij. Zowel BOMA als Vileda Professional bieden al wagens en onderdelen aan die zijn vervaardigd uit minimaal 50 procent gerecycled plastic.
“Aan de andere kant”, vervolgt Marijnissen, “komen er ook steeds meer vragen vanuit de markt over wat er met de materiaalwagens gebeurt aan het einde van hun levensduur. In Europese aanbestedingen wordt daar inmiddels ook al vaker aandacht aan besteed.” Zo werkt schoonmaakgroothandel BOMA in Nederland samen met ECMR (European Cleaning Machine Recycling). “We verzamelen de oude trolleys in een container en zij halen die vervolgens helemaal uit elkaar om ze te recyclen.”
Een andere trend die beide experts zien is gerelateerd aan duurzaamheid en einde levensduur: moduleerbaarheid. Harleman: “Dat betekent dat je de wagens eenvoudig en tegen relatief lage kosten kunt aanpassen aan een nieuwe opdracht of taak. Alles past op en bij elkaar. Op die manier hoef je een materiaalwagen niet weg te gooien en een hele nieuwe te kopen wanneer je de wagen voor een andere toepassing gaat gebruiken. Daarmee verleng je de levensduur.”
Omgaan met afval
Ook ziet Marijnissen de vraag naar mogelijkheden voor het sorteren van afvalstromen op de wagens toenemen. “Gescheiden afvalcompartimenten op de kar maken het recyclen van afval een stuk eenvoudiger. Het liefst moet het afvalcompartiment afkoppelbaar zijn, zodat je de bak makkelijk los kunt meenemen naar de grote containers als die bijvoorbeeld buiten of in een kelder staan. Dan hoeft de medewerker niet die hele kar mee te nemen.”
Om maar even bij het afval te blijven: er komt meer vraag naar handsfree bedienbare afvalbakdeksels, ziet Harleman. “Waarmee je bijvoorbeeld via een voetpedaal of met je elleboog de deksel opent. Dat is ontstaan vanuit de groeiende aandacht voor hygiëne. Vooral in de gezondheidszorg is dit een belangrijke manier om het risico op kruisbesmetting te verlagen. Die groeiende aandacht voor hygiëne zie je ook terug in de vorm van een duidelijkere scheiding op de materiaalwagens tussen schoon en vuil, zoals de gebruikte doeken en moppen. Het zou mij niets verbazen als die aandacht voor hygiëne in de markt voor materiaalwagens zich verder ontwikkelt, mede gedreven door de coronapandemie.”
Uiterlijk wordt belangrijker
Door het groeiende belang van hospitality én door de grotere inzet van dagschoonmaak, wordt het uiterlijk van de materiaalwagens steeds belangrijker. “De trolleys moeten er goed en netjes uitzien”, zegt Marijnissen. “Ze zijn toch een beetje het visitekaartje van het schoonmaakbedrijf en de medewerkers willen graag trots met hun kar rondlopen.”
De twee zien twee sub-trends op het gebied van uiterlijk: gesloten wagens en personalisatie. Harleman: “Vroeger waren materiaalwagens eigenlijk een soort stalen frame met wat emmers en bakken erop. Alles puilde eruit. Dat kan tegenwoordig echt niet meer, dus de wagens zijn van open naar gesloten gegaan. Overal zitten nu deksels, wanden en deurtjes. Dat is een hele zichtbare ontwikkeling in de afgelopen jaren.”
Gepersonaliseerd
Daarnaast neemt de vraag naar customized trolleys enorm toe. “Best grappig”, zegt Harleman daarover. “Want Vileda is daar ooit als eerste mee begonnen. In 2011 vroeg een ziekenhuis in Utrecht of hun logo op de deurtjes gezet kon worden. Wij klopten daarvoor aan bij een bedrijf dat ook auto’s bestickert met reclame. Dat was toen voor materiaalwagens heel nieuw, maar tegenwoordig is dat heel normaal en gaat het nog veel verder. Je kunt het haast zo gek niet bedenken of het is mogelijk. Zo hebben we materiaalwagens voor diverse ambulancediensten gemaakt in de kleuren en met de striping van een ambulance. En materiaalwagens voor een universitair dierenziekenhuis voorzien van dierenafbeeldingen die de betreffende afdeling representeerden. Of vrolijke afbeeldingen op materiaalwagens die gebruikt worden op de kinderafdeling van een ziekenhuis.”
Praktisch en ergonomisch
Daarnaast zijn ook ergonomie en functionaliteit erg belangrijk. “Er wordt op dit gebied steeds meer van een materiaalwagen gevraagd”, zegt Marijnissen. “Denk aan fijne handgrepen, een goede hoogte en vooral dat de kar niet te zwaar is, maar makkelijk en licht is om goed te kunnen manoeuvreren. Een ontwikkeling op dit gebied is de elektrisch aangedreven materiaalwagen. In bijvoorbeeld hotels en ziekenhuizen moeten schoonmaakmedewerkers met veel beddengoed rondrijden. Dat maakt het rijden met de wagen best zwaar. Een dergelijke ondersteuning kan het werk van de medewerker dus erg verlichten.”
"De ene schoonmaakkar werk op de ene locatie misschien heel goed, maar is op de andere locatie totaal niet praktisch.”
Ruimtemanagement
Ze vervolgt: “Daarnaast is het belangrijk dat de kar logisch is opgebouwd. En dat het is afgestemd op de locatie, het type werk en de schoonmaakmethodes. Het is niet praktisch als de medewerker vaak een schone mop nodig heeft, maar zich daarvoor in allerlei lastige bochten moet wringen. Dus bijvoorbeeld de manier waarop de bakken zijn geplaatst en in welke volgorde, doet er toe. Het is dan ook belangrijk om voor het ontwerp van de materiaalwagen goed op de werkvloer te kijken naar wat daar gebeurt en naar wat de medewerker precies nodig heeft. De ene schoonmaakkar werk op de ene locatie misschien heel goed, maar is op de andere locatie totaal niet praktisch.”
“Het is altijd een tweestrijd tussen zoveel mogelijk ruimte en een zo klein mogelijke materiaalwagen”, voegt Harleman daaraan toe. “Daarom zie je dat er in de afgelopen jaren veel aandacht is geweest voor slimme opbergoplossingen en een zo optimaal mogelijke ruimtemanagement. Innovatief is bijvoorbeeld de plaatsing van frames met stelen in verticale positie aan de kopse kant van de materiaalwagen in plaats van horizontaal aan de zijkant.”
Gecombineerd met machines
Speelt de markt voor materiaalwagens in op digitalisering en robotisering? Marijnissen: “Ik zie al wel een trend waarbij kleinere wagens worden gecombineerd met machines. Denk aan een materiaalwagen zonder moppencompartiment, gecombineerd met een i-Mop. De materiaalwagens evalueren mee met de manier waarop er wordt schoongemaakt. Dus ook op het gebied van technologie zullen er ontwikkelingen plaats gaan vinden. Maar ik betwijfel of het slim is om elektronica en batterijen te integreren in de materiaalwagen zelf, omdat ik denk dat dat niet genoeg toegevoegde waarde biedt ten opzichte van de extra kosten en complexiteit die dat met zich meebrengt.”
Betere batterijtechnologie
Harleman ziet mogelijkheden voor de digitalisering van materiaalwagens in de toekomst, maar dan wel pas wanneer batterijtechnologie zich verder heeft ontwikkeld. “Allerlei partijen zijn bezig met het maken van compactere batterijen met een veel hogere energiedichtheid, niet op basis van lithium wat we nu hebben. Ik geloof dat zodra dit beschikbaar komt, er opeens veel meer mogelijk wordt. Ook op het gebied van materiaalwagens. Van elektrische mopbevochtigingssystemen tot aan sensoren die tijdens het rijden het hygiëneniveau meten.”
Voor nu is dat vooral nog toekomstmuziek, denkt Harleman. “Wat je nu al wel ziet op het gebied van digitalisering is dat er ruimte voor een tablet op de wagens wordt gemaakt, op zo’n manier dat anderen hem er niet snel vanaf kunnen pakken.”
Klanten moeten de meerwaarde van een innovatie inzien voordat ze ervoor willen betalen.
Geleidelijke verandering
Hij verwacht niet dat materiaalwagen anno 2027 er al opeens compleet anders uitziet. “Net als in de rest van de schoonmaakbranche gaat ook de verandering van materiaalwagens heel geleidelijk. Uiteraard zijn er echt wel goede ontwikkelingen, maar er zijn geen enorm disruptieve innovaties. Misschien ook wel doordat het vooral in deze branche zo belangrijk is dat de klanten de meerwaarde van een innovatie moeten inzien voordat ze ervoor willen betalen. Er blijft een spanningsveld tussen wat de klant eigenlijk zou willen hebben en de prijs die daar tegenover staat.”
Wat de twee voor de komende jaren verwachten? Daar zijn ze het over eens: een volledig circulaire materiaalwagen, met een fraai design, die het werk van de schoonmaakmedewerker verlicht. Want vooral dat laatste is uiteindelijk waar het allemaal om draait.
