Bijna 40 procent noemt Nederland niet aantrekkelijk om in te ondernemen. De grootste zorgen van ondernemers hebben betrekking op regeldruk en vergunningverlening, loonkosten en werkgeverslasten, belastingen en premies, en de krapte op de arbeidsmarkt. Ze zijn weinig hoopvol dat die zorgen worden opgelost.
Problemen nemen toe
'Ze zien op deze onderwerpen niet alleen een verslechtering in de afgelopen jaren, ze verwachten voor de komende jaren dat het zelfs nog erger wordt', aldus de ondernemersorganisaties.
De organisaties klagen al jaren dat politici en bestuurders onvoldoende oog hebben voor ondernemersbelangen. Dat is volgens VNO-NCW en MKB-Nederland nog steeds het geval.
Ondernemersvertrouwen daalt, behalve in zakelijke dienstverlening
Uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek wordt ook duidelijk dat het ondernemersvertrouwen is gedaald aan het begin van 2025. Dat is voor het eerst in een jaar. Dit is een teken dat het vertrouwen in de economie onder ondernemers opnieuw laag is.
Opvallend is dat er slechts één sector is waar het ondernemersvertrouwen nog wel positief is, in plaats van negatief de zakelijke dienstverlening, waar ook de schoonmaak onderdeel van is.
Uit de cijfers wordt ook duidelijk wat de grootste belemmering is voor ondernemers: het tekort een arbeidskrachten. Dat is al sinds halverwege 2021 het geval. In het eerste kwartaal van 2025 ligt het percentage met ruim 35 procent echter wel lager dan halverwege 2022 toen het 49 procent was.
Daarna is het aandeel ondernemers dat onvoldoende vraag als belangrijkste belemmering ervaart gestegen naar 19 procent. In mindere mate is ook het aandeel dat financiële beperkingen ervaart gestegen, naar 10 procent.